Na zestig dagen kwam er woensdagavond een einde aan de hongerstaking van de sans-papiers in de Brusselse Begijnhofkerk en de ULB. Het is nog niet duidelijk of ook de actie in de VUB is stopgezet.

Het einde van de staking leek onverwacht te komen. De aanstelling van een bemiddelaar werd maandag door de hongerstakers negatief ontvangen. Al snel werd er geïnsinueerd dat ze beloftes hadden gekregen in verband met hun regularisatiedossier. Zo zei topman van Dokters van de Wereld dat ‘er zekerheden zijn geboden om de individuele dossiers in goede voorwaarden’ te bekijken. ‘Geen collectieve regularisatie. En het heeft een tijdje geduurd voor de hongerstakers dat begrepen en aanvaardden. Misschien zijn ze tot de conclusie gekomen om te stoppen zonder supervaste beloften, maar wel met een belofte van soepelheid en menselijkheid bij de behandeling van hun dossiers.’

Voormalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) vroeg om duidelijkheid over eventueel gemaakte beloftes. Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) benadrukte donderdag bij De ochtend op Radio 1 dat ‘alle dossiers nu individueel behandeld zullen worden zoals dat in het verleden al het geval was’. ‘Het is absoluut niet gelogen dat er met menselijkheid naar de dossiers gekeken zal worden, omdat dat altijd al zo was.’ Dat maakte hij ook duidelijk in de gesprekken die hij de afgelopen dagen heeft gehad met de actievoerders en de organisaties die hen steunden, zegt hij.

‘We hebben duidelijk gemaakt dat het beleid goed is, maar dat er wel een aantal zaken zijn die moeten veranderen. Mensen wachten bijvoorbeeld veel te lang op een antwoord. Wanneer je twee jaar lang moet wachten op een regularisatieaanvraag, dan klopt dat niet.’

Neutrale zone

Mahdi gaf mee dat er geen nieuwe instructies zijn of zullen komen die ervoor zullen zorgen dat het tot een regularisatie komt van al de betrokken sans-papiers. ‘Daar kan ik heel formeel in zijn: dat is niet het geval. Er zijn geen nieuwe instructies en er komt geen tijdelijke oplossing voor bepaalde mensen, omdat tijdelijkheid niet helpt. Je helpt de zaken daarmee niet vooruit.’

Als dokters van de Dienst Vreemdelingenzaken vaststellen dat iemand te verzwakt is, dan heeft die persoon de tijdelijke optie om vanwege medische redenen in België te blijven. Daarna moet hij opnieuw individueel regularisatie aanvragen. ‘Maar aan de huidige regels gaan we niets veranderen. We kunnen het beleid niet veranderen op basis van een hongerstaking.’

‘De enige belofte die gemaakt is, is om snel werk te maken van een antwoord aan die mensen. En dat ze hun dossier kunnen bespreken in de neutrale zone.’ Die zone werd onlangs opgesteld. ‘Maar de regels zijn wel de regels’, zei Mahdi.

De sans-papiers die nog in hongerstaking zouden zijn aan de VUB, riep hij op om naar die neutrale zone te gaan. ‘Ik weet niet wie die mensen zijn. Ze moeten naar de neutrale zone gaan om hun dossier te laten behandelen.’

‘Niet kwaad op andere partijen’

USPR, de organisatie die de sans-papiers begeleidt, liet al weten dat de hongerstaking kan worden hernomen als bepaalde ‘engagementen’ niet nagekomen worden. Mahdi hoopt dat het niet zover komt en zegt dat hij ‘niet triomfalistisch’ is dat de staking voorbij is. ‘Alsof ik gewonnen heb. Dat is niet de staatssecretaris die ik wil zijn. Ik kan alleen maar hopen dat dit niet meer gebeurt. Ik ben duidelijk geweest vanaf de eerste dag over wat ik ging doen en over wat ik niet ging doen.’

De hongerstaking bracht de regering in moeilijkheden. Eerder deze week dreigden Ecolo en PS nog uit de regering te stappen indien een van de hongerstakende sans-papiers zou sterven. PS-voorzitter Paul Magnette wou evenwel niet van een regeringscrisis spreken.

Mahdi wou donderdag niet gezegd hebben dat hij kwaad is op bepaalde (regeer)partijen. ‘Daar ga ik mijn tijd niet in steken’.