Staatssecretaris Mahdi over situatie sans-papiers: “Enige belofte die werd gemaakt, is mensen sneller antwoord geven”

Meer dan 400 mensen zonder papieren hielden meer dan twee maanden een hongerstaking om een collectieve regularisatie te bekomen, maar nog niet iedereen is gestopt. Er zijn nog mensen bezig met de actie op de VUB. “We zijn continu bezig ze te overtuigen om ermee te stoppen”, zegt Mahdi op Radio 1. “Er is voor een stuk nog hoop aanwezig dat er toch nog een ander beleid zal komen. Dat er criteria komen en andere elementen die het regularisatiebeleid zullen gaan bepalen. Op het moment dat die hoop weg is, dan draaien de knoppen om en wordt er gekeken naar de exit.”

De staatssecretaris is vooral opgelucht dat de meeste mensen intussen zijn gestopt. “Alle dossiers worden nu individueel behandeld, zoals dat ook in het verleden het geval was.” De staatssecretaris benadrukt dat er “met menselijkheid naar dossiers wordt gekeken”. “Dat is absoluut niet gelogen”, klinkt het. “We kijken altijd met menselijkheid naar de dossiers.”

Mahdi hoopt dat er geen nieuwe hongerstaking komt. “Ik was alles behalve triomfalistisch toen de hongerstaking voorbij was. Ik kan alleen maar hopen dat het niet meer zal gebeuren. Ik ben duidelijk geweest vanaf dag één over mijn beleid. Ik denk dat dat ook is gebleken uit de gesprekken die ik had met de hongerstakers.”

Toch moeten er een aantal zaken veranderen in het beleid, gaat Mahdi verder. “Mensen wachten momenteel nog te lang op een antwoord. Wanneer je een regularisatieaanvraag indient, moet je al gauw twee jaar wachten op een antwoord. Vroeger werkten er 18 mensen op de dienst die daarmee bezig is, nu zijn het er 21. We versterken de dienst nog.” Ook wie een asielaanvraag indiende, moet vaak meer dan een jaar op antwoord wachten. “We geven jaarlijks 23.500 bevelen om het grondgebied te verlaten. Dat is niet voldoende. Je moet mensen ook helpen integreren en re-integreren.”

Ook zegt Mahdi dat  er “geen nieuwe instructies komen” en dat er geen tijdelijke oplossingen komen. “Tijdelijkheid is geen oplossing is voor bepaalde mensen”. “Je helpt daarmee de zaken niet vooruit. Neen. Er werden geen beloftes gemaakt. De enige belofte die werd gemaakt, is om snel werk te maken van een antwoord. Via de neutrale zone moeten we ervoor zorgen dat ze ergens terechtkunnen en in gesprek kunnen met de Dienst Vreemdelingenzaken (Dirk Van den Bulck werd aangeduid als speciaal gezant om de asielzoekers naar bestaande procedures te leiden, nvdr.). Er is ook juridische assistentie vanuit de stad Brussel en psychosociale begeleiding. De regels zijn de regels en dat moet zo blijven.” 

“De voorbije vier jaar werd tussen de 40 en 55 procent van de aanvragen positief behandeld”, luidt het. “Het gaat om mensen die indicaties hebben dat ze in aanmerking komen.” Volgens Mahdi moeten de hongerstakers nu naar de neutrale zone gaan. “Dan weten we wie ze zijn. Ze worden op dezelfde manier behandeld.”

Op de vraag of er iets moet veranderen aan de medische regularisatie antwoordt Mahdi: “We gaan mensen niet vanop het ziekenhuisbed op het vliegtuig zetten, maar we gaan ze ook niet de mogelijkheid geven om zomaar hier te blijven”, aldus Mahdi die het verschil verduidelijkt tussen een analyse van ontvankelijkheid en ten gronde. 

“Bij de analyse van ontvankelijkheid heb je een dokter die een medisch attest voorschrijft waarop staat dat iemand niet in goede gezondheid verkeert. De Dienst Vreemdelingenzaken is daarna bevoegd voor de analyse ten gronde. Ze kijken of iemand op basis van de gezondheidstoestand een behandeling kan krijgen in eigen land. Iemand met een gecompliceerd nierfalen bijvoorbeeld zal je hier moeten behandelen, omdat die persoon geen behandeling kan krijgen in het land van herkomst. Dat zijn praktijken die altijd bestaan hebben.”

Vanuit verschillende hoeken kreeg Mahdi kritiek dat hij te traag zou handelen, maar met die stelling gaat de staatssecretaris niet akkoord. “Ik was al bezig nog voor er sprake was van een hongerstaking. We probeerden een neutrale zone in te stellen op de sites zelf. Het gaat om private sites waarvoor je een goedkeuring nodig hebt. We zijn blijven spreken om duidelijk te maken wat het beleid allemaal doet.”

“Natuurlijk zijn er meningsverschillen binnen de regering over migratie. Dat is ook zo bij andere thema’s. Er was ongerustheid over de hongerstakers. Als je merkt dat mensen na zestig dagen niet eten of drinken, dan moet je zorgen dat je vooruit gaat. We hebben er allemaal samen voor gezorgd dat we mensen naar de neutrale zone hebben begeleid.” Mahdi wil geen moeite steken in “kwaad zijn op eender wie”. 

Tot slot bevestigt de staatssecretaris dat er geen totaalvisie is op Europees niveau. “Ik werk al een tijdje aan een Europees migratiepact. Van de mensen die Europa binnenkomen en asiel aanvragen, krijgt  twee derde geen asiel. Je moet vermijden dat mensen de hele tocht maken. Ze moeten meteen gescreend worden aan een Europese grens.”

“Ik voel me eigenlijk in alles een gewone Belg. Alleen ben ik het niet”: zij houden een hongerstaking in Brussel (+)

INTERVIEW. Sammy Mahdi (CD&V) geeft niet toe aan hongerstakende sans-papiers: “Ik ga niet plots een ander beleid voeren, omdat mensen stoppen met eten” (+)