Volgens staatssecretaris Mahdi is er geen deal met hongerstakers: "Ze zullen dezelfde behandeling krijgen als iedereen"
Een beetje verrassend heeft het gros van de hongerstakers in Brussel zijn actie beëindigd. Meteen beginnen ook de speculaties: is er een deal beklonken? Hebben de actievoerders beloftes gekregen? Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi verzekert van niet en houdt vast aan zijn beleid. "Elk dossier zal individueel beoordeeld worden, en de hongerstakers zullen dezelfde behandeling krijgen als iedereen."
De hongerstaking in Brussel - in de gebouwen van de universiteiten ULB en VUB en in de Begijnhofkerk - ging afgelopen week naar een kookpunt. Meer dan tweehonderd hongerstakers gingen in dorststaking, en dat maakte het risico op een dode meteen een stuk groter. Ecolo en PS dreigden zelfs uit de regering te stappen als een van de actievoerders zou sterven.
Een compromis leek ver weg. De "neutrale zone", waar de hongerstakers hun dossier konden bespreken, werd amper bezocht. Ook de aanstelling van een bemiddelaar - "speciaal gezant" Dirk Van den Bulck, de topman van het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en Staatslozen - werd niet meteen op enthousiasme onthaald.
En toch kwam woensdagnamiddag, zestig dagen na het begin van de hongerstaking, plots het nieuws dat de actie (tijdelijk) stopt. Althans in de Begijnhofkerk en de ULB, of de actie in de VUB wordt voortgezet is nog niet duidelijk. Tientallen hongerstakers zijn ondertussen naar het ziekenhuis gebracht.
Bekijk hieronder het verslag van Lieven Verstraete, die daar ter plekke praat met een actievoerder en met Geert Verbouwhede van de Dienst Vreemdelingenzaken, die schetst hoe geval per geval bekeken kan worden in de neutrale zone:
Zijn er afspraken gemaakt?
Is er een deal beklonken, dat de actie nu plots eindigt? Komt er een collectieve regularisatie van de hele groep hongerstakers? Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi is formeel: neen, dat zal niet gebeuren. Hij zegt dat hij niet van zijn lijn afwijkt.
Ik heb die mensen verteld dat het beleid niet verandert, dat een hongerstaking niet helpt
"Ik heb die mensen verteld dat het beleid niet verandert, en dat een hongerstaking niet helpt. We zullen alle dossiers individueel behandelen, zoals ook in het verleden het geval was. De regels veranderen niet. Gaan we de dossiers menselijk aanpakken? Ja, maar dat deden we in het verleden ook al." Een woordvoerder van de actievoerder bevestigde woensdagavond trouwens dat er inderdaad geen toegevingen zijn gedaan.
Sammy Mahdi: "Spijtige insinuaties"
Wellicht speelde, naast de almaar zwaardere fysieke gevolgen, ook mee dat alle regeringspartijen ondertussen zeggen dat er van een collectieve regularisatie geen sprake kan zijn. En dat de actievoerders gingen beseffen dat hun strijd uitzichtloos was. "Er is wat tijd over gegaan voor ze dat beseften en aanvaardden", klinkt het bij Dokters van de Wereld, de organisatie die de actie medisch begeleidt.
Hoe dan ook zegt Mahdi het "heel spijtig" te vinden dat sommigen nu andere dingen insinueren. Dat deed bijvoorbeeld Michel Genet, directeur van Dokters van de Wereld. Hij zei in De Ochtend op Radio 1 te denken dat er beloften zijn gemaakt. Geen rotsvaste beloften, en al helemaal geen regularisatie van de hele groep. "Maar wel de belofte dat de dossiers met soepelheid en menselijkheid behandeld zullen worden."
Ook Theo Francken (N-VA), Mahdi's voorganger op Asiel en Migratie, is kritisch. Hij zegt dat er enkel geregulariseerd kan worden als er nieuwe richtlijnen komen en is bang dat die er ook gaan komen. "Eigenlijk is Mahdi tot nog toe consequent geweest. Maar de hongerstakers komen eigenlijk niet in aanmerking voor regularisatie, behalve als de richtlijnen veranderen."
Maar ook hierover is Sammy Mahdi formeel: neen, dat zal niet gebeuren. "De regels zullen niet veranderen."
Zullen veel actievoerders papieren krijgen?
De vraag is nu: wat gebeurt er met de actievoerders en hun dossier? Komen velen van hen in aanmerking voor papieren? Volgens Francken niet: "Gezinnen met kinderen moeten al drie jaar in de procedure zitten, alleenstaanden vier jaar in de procedure, of je moet hier al tien jaar verblijven. Bijna niemand van de actievoerders komt daarvoor in aanmerking."
"Bijna niemand van de actievoerders komt in aanmerking voor regularisatie
Sammy Mahdi van zijn kant zegt dat van al wie een aanvraag tot regularisatie doet, 40 tot 55 procent een positief antwoord krijgt. "Maar ik kan niet in een glazen bol kijken. We moeten nu eerst weten wie die mensen zijn. En als we dat weten, zullen ze op net dezelfde manier als anderen behandeld worden."