Stijgende besmettingen maar minder opnames en overlijdens: hoe verhoudingen nu anders liggen dan vorig jaar
De coronabesmettingen gaan momenteel weer in stijgende lijn, maar dat vertaalt zich niet in een enorme stijging van hospitalisaties en overlijdens. Dat was vorig jaar wel het geval. Bekijk hier hoe het aantal ziekenhuisopnames en overlijdens tijdens de coronagolven is geëvolueerd.
De deltavariant van het coronavirus zorgt in ons land voor een sterke toename van het aantal besmettingen. Van 14 tot 20 juli werden er elke dag gemiddeld 1.351 besmettingen vastgesteld. Een vergelijking met de voorgaande coronagolven maakt duidelijk dat er nu heel wat minder hospitalisaties en overlijdens plaatsvinden.
Biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt en KU Leuven) volgt samen met collega Christel Faes (UHasselt) de verhouding tussen het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames tijdens de coronagolven op de voet. "Een verdubbeling van het aantal cases betekende tijdens de grote golf van het najaar in 2020 een stijging van 60 procent bij de ziekenhuisopnames", vertelt Molenberghs. "Stel dat je bijvoorbeeld op enkele dagen tijd van 1.000 naar 2.000 besmettingen ging, dan zouden de hospitalisaties van 100 naar 160 stijgen."
De huidige stijging van de besmettingen door de deltavariant toont een minder grote toename van het aantal hospitalisaties. "In de huidige golf zie je bij een verdubbeling van de cases een stijging van 40 procent bij de hospitalisaties. De verdubbelingstijd van de besmettingen is de voorbije periode verbeterd van acht dagen tot twee weken. De groei van het aantal besmettingen en zo ook de hospitalisaties is dus aan het verminderen", zegt Molenberghs.
Deze grafiek toont de evolutie van het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames tussen 1 juli 2020 en 17 juli 2021. De tekst gaat daarna verder.
Minder hospitalisaties ondanks besmettelijkere variant
Een stijging van 40 procent bij de hospitalisaties betekent twee dingen, legt Geert Molenberghs uit. "We zitten met een besmettelijkere variant, die zonder vaccinatie net tot meer hospitalisaties zou leiden. De daling die we nu zien is er dankzij de groeiende vaccinatiegraad maar ook door andere factoren zoals de nog geldende maatregelen. Toch bewijst het cijfer ook dat we er nog niet helemaal zijn. Hoewel ouderen en andere kwetsbare mensen ondertussen in hoge mate gevaccineerd zijn, belanden er nog wel mensen in het ziekenhuis. Momenteel is nog maar 50 procent van de Belgische bevolking volledig gevaccineerd. Voor de groep die nog niet (volledig) gevaccineerd is, is de kans op hospitalisatie wel kleiner, maar niet onbestaand. Ook jonge mensen zonder onderliggende aandoeningen kunnen in het ziekenhuis terechtkomen."
De daling die we nu zien is er dankzij de groeiende vaccinatiegraad maar ook door andere factoren zoals de nog geldende maatregelen
Tussen de najaarsgolf van 2020 en de golf van februari tot begin april dit jaar is er geen verschil bij de hospitalisaties. "In het voorjaar van 2021 zorgde de Britse variant voor een nieuwe golf. De vaccinatiecampagne was toen al wat gevorderd. De rusthuisbewoners waren grotendeels gevaccineerd", zegt Molenberghs. "Toch zijn we erin geslaagd om 945 bedden op de afdelingen intensieve zorg te vullen. Tijdens de najaarsgolf van 2020 waren dat er 1.474, toen waren er nog geen varianten. Het hoge aantal ziekenhuisopnames van begin dit jaar is te wijten aan de alfavariant."
Een analyse van de eerste golf in maart 2020 tegenover de andere golven is bijna onmogelijk, omdat het testbeleid toen veel beperkter was, aldus Molenberghs.
"Overlijdens stilaan onder controle"
Ook het aantal overlijdens is nu een pak lager dan het voorbije jaar. In de week van 11 tot en met 17 juli overleed elke dag gemiddeld 1 persoon aan de gevolgen van het coronavirus. Op 11, 13 en 17 juli werden er zelfs nul overlijdens geregistreerd. In diezelfde week werden 9.416 besmettingen vastgesteld. "Mortaliteit door het coronavirus hebben we stilaan onder controle", stelt Molenberghs.
Onderstaande grafiek toont de evolutie van het aantal besmettingen in vergelijking met het aantal overlijdens. De tekst gaat daarna verder.
Naarmate de vaccinatiegraad toeneemt zullen de hospitalisaties, overlijdens en besmettingen blijven afnemen. "Dat is behoudens nieuwe varianten die toch nog roet in het eten kunnen gooien, maar dat is nog af te wachten", stelt Molenberghs. "Wel is zeker dat zonder vaccinatie het huidige contactgedrag in ons land een veel grotere golf zou hebben veroorzaakt."
Wel is zeker dat zonder vaccinatie het huidige contactgedrag in ons land een veel grotere golf zou hebben veroorzaakt
"Het is belangrijk dat we maatregelen stapsgewijs afbouwen", concludeert de biostatisticus. "Stel dat de cijfers binnenkort opnieuw lichtjes stijgen, maar hospitalisaties blijven dalen, dan zijn we goed bezig. Massa-evenementen zoals Pukkelpop passen niet in het plaatje van die voorzichtige strategie. Dat zie je bijvoorbeeld in Nederland en Spanje, waar ze door grote versoepelingen nu opnieuw moeten verstrengen."