De wereldwijde kostprijs van de vaccinatie tegen Covid-19 zou minstens vijf keer lager kunnen liggen als de farmaceutische bedrijven geen monopolie op hun vaccins zouden hebben. Dat heeft Oxfam gemeld in een persbericht op basis van een analyse van de “People’s Vaccine Alliance”, waarvan de ngo lid is.

Volgens de berekeningen van de alliantie, die campagne voert voor de opheffing van de patenten op vaccins, zouden de kosten voor de vervaardiging van een dosis vaccin tegen Covid-19 voor de bedrijven Pfizer/BioNTech en Moderna slechts 1,2 dollar (1,02 euro) bedragen.

Maar dat bedrag ligt ver onder de verkoopprijs, zegt Oxfam België. De twee farmaceutische bedrijven, die tot nu toe meer dan 90 procent van hun vaccins aan rijke landen hebben verkocht, zouden tot 24 keer de potentiële productiekosten in rekening hebben gebracht. Daarbij profiteerden ze van het feit dat rijke landen bereid waren om vrijwillig buitensporige prijzen te betalen om als eerste te worden bevoorraad. Zo zou België voor zijn vaccins in totaal 796 miljoen dollar (672 miljoen euro) te veel hebben betaald in vergelijking met de geraamde kostprijs.

Covax betaalde vijf keer meer

In landen met lage en middeninkomens zou Covax, het VN-programma om mensen te helpen om toegang te krijgen tot vaccins, gemiddeld vijf keer meer geld hebben betaald dan nodig. Dat is een reëel probleem, aldus Oxfam België, in gebieden waar het aantal besmettingen en sterfgevallen snel toeneemt.

Zonder farmaceutische monopolies op vaccins die het aanbod beperken en de prijzen opdrijven, zou het geld dat Covax tot nu toe heeft uitgegeven volgens de alliantie voldoende zijn geweest om de bevolking van landen met een laag of gemiddeld inkomen volledig in te enten met vaccins aan kostprijs, op voorwaarde dat er voldoende aanbod zou zijn geweest.

“Houden wereld gegijzeld”

“Farmaceutische bedrijven houden de wereld gegijzeld in een ongekende wereldwijde crisis. Grote sommen geld zouden kunnen worden gebruikt om gezondheidsvoorzieningen te bouwen in de armste landen in plaats van in de schatkist van de CEO’s en aandeelhouders van deze machtige bedrijven te belanden,” zegt Eva Smets, directeur van Oxfam België.

De People’s Vaccine Alliance doet daarom een beroep op alle regeringen om aan te dringen op de overdracht van vaccintechnologie zodat alle gekwalificeerde producenten wereldwijd, met name die in landen met een laag of gemiddeld inkomen, de vaccins kunnen produceren. Die opheffing van de patenten wordt volgens Oxfam gesteund door meer dan 100 landen, waaronder de Verenigde Staten en Frankrijk, maar is herhaaldelijk geblokkeerd door Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. De opheffing zou open concurrentie tot stand brengen, die essentieel is om een einde te maken aan de escalerende prijzen en vaccintekorten.