Onderzoekscommissie naar ‘Stop the Steal’ is niet zonder risico voor Trump

In Washington is dinsdag een parlementaire onderzoekscommissie van start gegaan naar de bestorming van het Capitool op 6 januari laatstleden. Hoewel de GOP de commissie afdoet als een schijnopvoering, is ze niet zonder risico voor de partij en de ex-president.

Waarom is dit belangrijk?

De impact van de eerste getuigenissen en de aandacht die de mainstreammedia aan de hoorzittingen besteden, maken dat de Republikeinen zich hun exit uit de commissie wel eens zouden kunnen beklagen.

‘Pelosi Republicans’

De Republikeinse GOP besloot vorige week haar vijf aangeduide partijleden uit de commissie terug te trekken. De commissie zou oorspronkelijk zes Democraten en vijf Republikeinen tellen. Maar Nancy Pelosi, de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, nam het niet dat de GOP twee leden aanduidde die op 6 januari persoonlijk bij het tumult zouden betrokken geweest zijn. Dat zijn Jim Jordan (Ohio) en Jim Banks (Indiana). Waarop de Republikeinen de voltallige vijf terugtrokken. Maar dat was dan weer zonder Pelosi gerekend. Zij duidde op eigen houtje Liz Cheney en Adam Kinzinger aan.

Twee Republikeinen die de voorbije vier jaar in meer dan 90 procent van alle voorstellen met Trump meestemden en dus moeilijk van vooringenomenheid kunnen worden beschuldigd. Toch zijn ze binnen de partij loslopend wild geworden. Ze zijn zich altijd blijven verzetten tegen Trumps bewering dat de verkiezingsuitslag zou zijn gemanipuleerd. Beide werden dinsdagochtend nog voor de commissie van start ging door de GOP-partijleiding dan ook vakkundig al tot ‘Pelosi Republicans’ gedegradeerd.

De Commissie begon dinsdag met de vertoning van een spectaculaire video met nooit eerder geziene beelden van de bestorming.

Waarna commissievoorzitter Bennie Thompson vier agenten aan het woord liet die op 6 januari hadden getracht de aanval te stoppen. Vier mannen met een onberispelijke staat van dienst, die bijwijlen zeer emotioneel werden bij de herinneringen aan die dag. 

“Stop the Steal”

De bestorming van het Capitool – een protest tegen het vermeende “stelen” van de presidentsverkiezingen van 3 november – zou uiteindelijk aan twee mensen het leven kosten en 140 gewonden veroorzaken, het gros van hen onder het veiligheidspersoneel. Tegen 535 deelnemers aan het tumult werd ondertussen een rechtszaak opgestart voor “deelname aan een aanval op de democratie”.

Ex-president Donald Trump, een van de protagonisten van die dag, heeft de geloofwaardigheid van de commissie al bij voorbaat afgeserveerd. “Zal Nancy Pelosi ook een onderzoekscommissie starten naar de massale verkiezingsfraude, voornamelijk in de swing states, en de belangrijkste reden waarom honderdduizenden mensen zich die dag naar Washington repten en die de belangrijkste factor zou moeten zijn in het eindverslag?”, vroeg Trump zich af in een communiqué dat hij aan de vooravond van de eerste hoorzittingen verspreidde.

Twee parallelle medianetwerken

De conservatieve kabelzenders zitten ondertussen met een probleem. Fox en Newsmax zonden de hoorzittingen rechtstreeks uit, bijgestaan door commentatoren uit de Republikeinse Partij. De getuigenissen van de vier agenten verdronken daarbij al vrij snel in haatdragende opmerkingen en vergelijkingen. Newsmax kwam met een interview van een vader en zoon die zijn aangeklaagd in verband met de rellen. Zij hadden het over “een vreedzame samenkomst” bij het Capitool, “met open deuren en hartelijke agenten”.

In de VS bestaan nu wel degelijk twee parallelle medianetwerken. Een bevolkt door de mainstreammedia, het ander door Trump en zijn fans. Wie alsnog mensen aan de andere kant van het politieke spectrum wil bereiken staat voor een onbegonnen opdracht. One America News (OAN), een van Trumps favoriete zenders, liet de hoorzittingen volledig links liggen en concentreerde zich voor de 266ste dag op rij op de verkiezingsfraude.

Wordt ook Trump gedagvaard?

De volgende hoorzitting van de commissie zal waarschijnlijk ergens tijdens het augustusreces plaatsvinden, aldus voorzitter Thompson. Dagvaardingen zullen snel volgen – hoewel hij weigerde te zeggen wie zal worden gedwongen om te getuigen. Het ministerie van Justitie heeft dinsdag in een brief al aangegeven dat het niemand van de voormalige regering Trump zal beletten mee te delen wat zij over die dag weten. Een van hen is ongetwijfeld voormelde Jim Jordan. Ook Trump zelf kan gedagvaard worden, maar experts zijn het erover eens dat het onwaarschijnlijk is dat dit gebeurt. Juridische gevechten rond zo’n dagvaarding kunnen jaren kunnen duren, mogelijk langer dan de commissie zelf. 

Toch dreigt politieke schade voor Team Trump. De impact van de eerste getuigenissen en de aandacht die de mainstream aan de hoorzittingen besteedt, maken dat de Republikeinen zich hun exit uit de commissie wel eens zouden kunnen beklagen.

(tb)

Meer