Experts en hulpverleners over trage aanpak overstromingsramp: "We zijn niet klaar voor meer crisissituaties"
We zijn niet klaar voor een volgende grote crisis zoals de overstromingsramp van twee weken geleden. Dat zegt professor Crisismanagement Hugo Marynissen (Antwerp Management School). Hij reageert op de tergend traag op gang komende hulpverleningsoperatie in de getroffen regio in het oosten van het land en herhaalt zijn pleidooi voor een overkoepelend agentschap voor crisismanagement, naar het voorbeeld van het Amerikaanse Federal Emergency Management Agency (FEMA).
Twee weken na de verwoestende overstromingsramp is het Rode Kruis voor de eerste keer ter plaatse geweest in het zwaar getroffen Pepinster. Rijkelijk laat, dus. Intussen zijn allerlei spontane hulpverleningsinitiatieven opgestart om de getroffen bewoners zo goed en zo kwaad als mogelijk te helpen.
"Ze zijn voor een stuk de taken van de officiële organisaties aan het overnemen", bevestigt Bert Burgghemans, commandant van de brandweerzone Antwerpen. "In een land als België, met professionele hulpdiensten en alle capaciteit die beschikbaar is, zou je een volledig professionele organisatie verwachten waarin burgerhulpverlening een plaats heeft."
We gaan de volgende jaren meer en meer crisisituaties tegenkomen en daar zijn we niet klaar voor
Hugo Marynissen vindt dat het crisisbeheer in ons land dringend moet worden herbekeken. "We gaan de volgende jaren meer en meer crisissituaties tegenkomen en daar zijn we niet klaar voor", waarschuwt hij. Marynissen herhaalt zijn pleidooi voor een overkoepelende structuur die los van het soort crisis meteen de problemen kan aanpakken en er sturing aan geven.
Marynissen was trouwens lid van een expertencommissie die in mei bij de Bijzondere Kamercommissie COVID-19 de oprichting heeft bepleit van een Belgisch agentschap voor crisismanagement, een Belgian Emergency Management Agency (BEMA) naar het voorbeeld van het Amerikaanse Federal Emergency Management Agency (FEMA). Die aanbeveling is echter gesneuveld in het rapport met de politieke aanbevelingen van de Kamercommissie.
Hugo Marynissen en Bert Brugghemans maken in "Terzake" duidelijk waar het schort in het Belgische crisisbeheer.
We werken eigenlijk met recepten die komen uit de jaren 70, 80 en 90, vanuit een totaal ander type crisissen
De aanpak van de hulpverlening na de watersnood verloopt op zijn zachtst gezegd chaotisch, zo blijkt. Pijnlijk is het verhaal van de wooncontainers waarnaar het Waals Gewest op zoek is. "Je zit daar met een bureaucratisch proces van openbare aanbestedingen", duidt Hugo Marynissen. "Dat werkt natuurlijk niet. Als het brandt, ga je niet wachten tot je een bestelling via een openbare aanbesteding gaat plaatsen."
"We hebben in België een onvoorstelbare luxe op het vlak van expertise van crisismanagement", zegt Bert Brugghemans. Volgens hem worden crisisplannen nu te veel opgemaakt op basis van een voorbije crisis. "In crisismanagement is het de bedoeling dat je structuren en systemen in kaart gaat brengen, mensen doet samenwerken om élke crisis aan te kunnen."
Dat is nu niet het geval. "We werken eigenlijk met recepten die komen uit de jaren 70, 80 en 90, vanuit een totaal ander type crisissen", vindt Brugghemans. Werk aan de winkel dus voor de dames en heren van de politiek: het crisisbeheer in ons land moet dringend op een hoger niveau worden getild.
"Terzake" schetst een onthutsend beeld van de amateuristische hulpverlening in Pepinster.
