Collectieve coronapremie krijgt kritiek van bedrijfsleiders: "Cash gaat niet naar het hart"

Even terugspoelen: om medewerkers te belonen voor hun werk in moeilijke coronatijden besliste de regering dat werkgevers hen een collectieve coronapremie mogen geven tot 500 euro netto, in de vorm van consumptiecheques. Die (potentiële) premie maakte deel uit van het loonakkoord dat de regering in mei beklonk.

Die premie uitdelen, kan dus vanaf vandaag. Maar daar rammelt wat aan, stelt Nathalie Arteel, zaakvoerder van Arteel Groep, in "De ochtend" op Radio 1. Ze schreef daarover een paar dagen geleden een open brief in De Tijd, die ondertekend werd door een hele rist bedrijfsleiders.

"We zien dat we met premies geen effect bereiken", zegt ze. "Ook het effect van de coronapremie zal zeer kortstondig zijn, omdat het puur over cash gaat. En cash voel je niet in je hart."

Zij vindt dat het beleid rond premies en beloningen helemaal op de schop moet. "We moeten meer naar een beleid gaan waarin mensen zich oprecht echt gewaardeerd voelen. Heel veel leidinggevenden willen dat, maar we zitten daar met onze handen gebonden omdat de fiscaliteit het niet toelaat. Iedereen een bedrag geven, is niet persoonlijk."

Hoe ze dat dan concreet ziet? "Bijvoorbeeld als iemand iets extra gedaan heeft: een boeketje bloemen, een schouderklopje met een doosje pralines erbij. Er zijn zoveel mogelijkheden. Het moet op het lijf geschreven zijn van het individu." Andere voorbeelden die ze geeft in De Tijd: "Een concertticket, een restaurantbezoek, een bijdrage aan een goed doel, een opleiding, een beleving of een ander geschenk."

Of dat dan niet een pak goedkoper is dan een coronapremie van 500 euro? "Daar gaat het niet over. Het gaat erover welke impact je wilt creëren. Ik krijg wekelijks de vraag van leidinggevenden: hoe kan ik op een fiscaal vriendelijke manier toch iets voor mijn mensen doen, individueel of op teamniveau?"

Om dat mogelijk te maken moet de regering dan wel het fiscaal en RSZ-vrije bedrag om werknemers te belonen verhogen van 40 naar 250 euro per persoon per jaar. "We mogen nu niet op individuele basis onze waardering uiten met een fysiek cadeau, tenzij we er sociale lasten op betalen. Maar dan is het een vergiftigd geschenk, want dan betaalt de medewerker er ook belastingen op. Dan ga je helemaal die intentie teniet doen."

Een beloning moet dus ook individueler, vindt ze, emotioneler zelfs. "Je kijkt dan naar wie iets uitzonderlijk heeft bijgedragen of iets extra gedaan heeft. Leidinggevenden willen niet liever."

"Iedereen wordt tegenwoordig op een zeer monetaire manier benaderd. Bedrijven investeren almaar meer in betere voorwaarden, maar het langdurig absenteïsme gaat nog altijd naar boven, het engagement zakt. Dan moet je je de vraag stellen: wat is de intentie van een dergelijk budget dat je extra terbeschikking stelt? Laten we eens kijken hoe we meer een cultuur van waardering kunnen creëren."