Polen verleent Wit-Russische atlete humanitair visum, echtgenoot vlucht naar Oekraïne

De atlete is reeds in rechtstreeks contact met Poolse diplomaten in Tokio. “Zij heeft een humanitair visum gekregen. Polen zal er alles aan doen haar te helpen haar sportcarrière verder te zetten”, aldus de Poolse viceminister.

Tsimanoeskaja meldde zich maandagochtend bij de Poolse ambassade in Tokio nadat Polen haar politiek asiel had aangeboden. Het land is de laatste tijd een toevluchtsoord geworden van critici van het regime van de Wit-Russische dictator Aleksandr Loekasjenko. Tsimanoeskaja’s echtgenoot, Arseni Zjdanevitsj, besloot maandag uit voorzorg ook de benen te nemen uit Belarus. Hij stak de grens over naar Oekraïne.

IOC-woordvoerder Mark Adams zei dat het IOC het Wit-Russische Olympische Comité om opheldering heeft gevraagd over de gang van zaken om te bekijken of “er stappen moeten worden ondernomen”.

Hij wilde niet vooruitlopen op mogelijke maatregelen tegen het land, zolang “we geen volledig beeld hebben van wat er precies is gebeurd”. “Gaat het om een ontvoering? Zij heeft op de luchthaven met de politie gesproken. Als er iets crimineels aan deze zaak zit, is dat een kwestie voor de politie”, zei hij.

Openlijk kritiek

Tsimanoeskaja kreeg zondag van de leiding van de Wit-Russische selectie te horen dat zij haar koffers moest pakken, nadat zij openlijk kritiek had geuit op de beslissing haar plotseling in te schrijven voor de 4 x 400 meter estafette, hoewel ze getraind had voor de korte afstand. Zij moest de plaats innemen van collega’s die niet alle verplichte dopingtesten hadden doorlopen.

Uit een opname van het gesprek dat zij met de staf van de selectie voerde, blijkt dat die haar onder zware druk heeft gezet om terug te gaan naar haar land en verder haar mond te houden. “We hebben de opdracht gekregen: jij gaat vandaag op het vliegtuig. Je komt thuis, schrijft niets en geeft geen commentaar.”

‘Insubordinatie’

Ze waarschuwden haar dat de minister van Sport zelf had gezegd dat hij haar optreden als ‘insubordinatie’ beschouwde. Maar als ze braaf naar huis zou gaan en haar mond zou houden, zou het allemaal goed aflopen, verzekerden ze haar. Wel eisten ze nog 350 dollar aan daggelden van haar terug, omdat ze voortijdig uit Tokio zou vertrekken.

Op het vliegveld klampte Tsimanoeskaja de Japanse politie aan en vertelde ze dat ze bang was om naar haar eigen land terug te gaan. Uiteindelijk vertrok het toestel zonder haar. De atlete is bang dat zij thuis gedwongen zal worden in het openbaar het boetekleed aan te trekken, net als de activist Roman Pratasevitsj die in mei uit een Ryanair-toestel werd gehaald na een gedwongen landing in Minsk.

Tsjechië, Slovenië en Polen hebben Tsimanoeskaja inmiddels politiek asiel aangeboden. Volgens een Wit-Russische oppositiegroepering heeft zij de voorkeur gegeven aan Polen, waar ook veel andere kritische Wit-Russen de laatste tijd hun toevlucht hebben gezocht. Tsimanoeskaja zou inmiddels in de Poolse ambassade verblijven.