Eerst vergadering en dan een duik in het zwembad: de ‘workation’ zit in de lift
Werken vanop een terras in Italië of een hangmat in Griekenland: steeds meer mensen maken gebruik van de toegenomen flexibiliteit op het werk sinds de coronacrisis. Maar is zo’n ‘workation’ ook een goed idee?
Waar heel wat bedrijven voor corona telewerk slechts mondjesmaat toelieten, is het vandaag niet meer weg te denken. Alleen zit er ook een houdbaarheidsdatum aan de termijn die je tussen de vier muren van je woonkamer kunt slijten. Hét signaal voor een groeiend aantal werknemers om de workation, oftewel telewerken vanop je vakantiebestemming, een kans te geven. En zeg nu zelf, waarom zou je thuis blijven werken als je de vergadering ook vanuit een hangmat in Griekenland of de Azoren kunt bijwonen?
Voor copywriter Lisa Vandenbossche (29) is werken in het buitenland inmiddels een tweede natuur geworden. Het begon in 2018, toen ze voor een conferentie naar Rotterdam moest en besloot om van daaruit nog enkele dagen te werken. Bovendien liep ze er andere reizigers tegen het lijf, die al jaren als ‘digitale nomaden’ van de wereld hun kantoor hadden gemaakt. “Opeens besefte ik: dit is gewoon haalbaar.”
Sindsdien nam ze haar werklaptop mee op reis naar Egypte en Georgië, en deed ze copywriting tijdens langere verblijven in Italië en India. Afgaande op haar Instagram zou je het moeilijk geloven, maar alles tezamen komt ze makkelijk aan een voltijdse werkweek . “Alleen kan ik dat als freelancer volgens mijn eigen planning doen. Zo kan ik ’s ochtends werken en ’s namiddags iets bezoeken, of in het weekend werken en dan een tweedaagse uitstap maken. Die vrijheid is het grootste voordeel, maar komt wel met een leercurve.”
Workation-formules
De combinatie werken en reizen is vandaag lang niet alleen voorbehouden voor een select clubje avonturiers die veelal in eigen dienst werken. Ook heel wat werknemers in vaste dienst, die niet de luxe hebben om een aantal weken verlof te nemen en toch willen ontsnappen uit de dagelijkse sleur, zien zo'n workation steeds meer als een gouden middenweg. Steeds meer reisoperatoren spelen daarop in, door workation-formules in allerlei vormen en maten aan te bieden.
“Door de coronacrisis zat de toeristische sector in moeilijke papieren", zegt Piet Demeyere van reisoperator TUI. “Dat zorgde ervoor dat er ruimte kwam voor nieuwe ideeën. Daarnaast merkten we bij onze eigen werknemers dat thuiswerken voor niemand hetzelfde is. Als je met twee samen in de tuin kunt zitten kan dat heel aangenaam zijn, maar als je met vier in een klein appartement zit, is dat een ander verhaal. Daarom zijn we op zoek gegaan naar oplossingen.”
Met de workation-formule van TUI kunnen werknemers kiezen tussen een hotel in de Algarve, een resort op Kreta of een bungalow aan de Belgische kust. TUI selecteerde daarvoor hotels op enkele specifieke kenmerken. “Een bungalowsetting is ideaal om de nodige rust te hebben. Tegelijk moet die bungalow dicht tegen het hoofdgebouw liggen, omdat je daar de sterkste wifiverbinding hebt", zegt Demeyere. Voor werkgevers zijn er ook groepsreizen beschikbaar, inclusief teambuildings of workshops.
Aandachtspunten
Arbeidspsychologe Sara De Gieter (VUB) betwijfelt of veel werkgevers staan te springen om werknemers vanuit het buitenland te laten werken. “Het belang van sociaal contact met collega’s is niet te onderschatten", zegt De Gieter. “Als je in het buitenland werkt, zeker in een land als pakweg Nieuw-Zeeland met tien uur tijdsverschil, dan wordt communicatie toch een pak lastiger.”
Er zijn sowieso nog andere aandachtspunten. Zo geldt in de Europese Unie het werkstaatprincipe, wat betekent dat iemand die langer dan 183 dagen per jaar in het buitenland verblijft, zijn sociale zekerheid en belastingen moet betalen in het land waar hij zijn werk heeft verricht. Ook wat betreft verzekeringen is het niet eenvoudig. Zo moet je als werkgever een veilige en gezonde werkplek kunnen garanderen. Maar hoe controleer je dat, als je werknemer in het buitenland zit? En als die werknemer tussen twee vergaderingen een blessure oploopt tijdens een duik in zee, is dat dan een werkongeval? Over tal van dat soort zaken lopen nog discussies.
De kans bestaat ook dat zo'n workation in de praktijk toch minder idyllisch lijkt dan je gedroomd had. “Het geeft je geen echt werkgevoel, noch een volwaardig vakantiegevoel”, zegt De Gieter. “De kans bestaat dus dat je geen van beide echt volop beleeft. Dat neemt niet weg dat het een interessant alternatief kan zijn, bijvoorbeeld als je partner in het onderwijs staat en je toch iets langer mee wil op reis."
Dan raadt ze wel aan om je werk en vrije tijd, net zoals bij thuiswerken, toch zo veel mogelijk te scheiden. Bijvoorbeeld door een aparte werkruimte proberen op te zoeken, of aan het eind van de dag je laptop weg te steken en echt iets anders te doen. Ook Lisa heeft dat al doende geleerd. “Tegenwoordig zet ik na het werk al mijn gsm-notificaties af. En als ik vrije tijd heb, probeer ik die zo veel mogelijk te benutten en nieuwe plekken te bezoeken. Op die manier vind ik de scheiding tussen werk en privé eigenlijk veel makkelijker dan wanneer ik in België zit te werken.”
Voor haar kan het niet snel genoeg september zijn. Dan trekt ze er weer op uit met haar werklaptop. De bestemming ziet ze dan wel weer. “Een jaar ertussenuit nemen om te reizen, dat zie ik mezelf niet snel doen. Ik vind mijn carrière namelijk ook belangrijk. Dit vind ik de ideale combinatie, en het is nu dat ik het moet doen.”