Veel regen na lange droogte: zo beperk je de schade in je tuin

Een boom werkt als een paraplu. Toch min of meer. De eerste druppels houdt hij tegen. Daarna laat hij de regendruppels die op zijn kruin vallen vertraagd doorsijpelen. Eerst langzaam, vervolgens steeds sneller. Toch houdt hij flink wat water tegen. De boom ‘onderschept’ het met zijn bladeren en takken. Gemiddeld blijft er zo 21 procent van de hoeveelheid neerslag in de boom ‘hangen’. Achteraf verdampt het, beetje bij beetje. Een deel van het regenwater dat niet op de bladeren achterblijft (zo’n 10 procent van de neerslag) stroomt via takken en twijgen omlaag, langs de stam, waarna het dicht tegen de boomwortels de grond indringt. Onder een boom valt dus slechts 69 procent van de neerslag rechtstreeks op de grond. Wil je zelf een boom planten, maar je weet niet hoe? Lees hier hoe je eraan begint.

Hetzelfde gebeurt met struiken en bodembedekkers. Drupt het regenwater uit een boom in een plantenborder? Dan zal het verder vertragen en moet er dus ook weer minder neerslag de grond in. Zitten er tussen het groen toch stukken onbegroeide grond? Dat is geen probleem, zolang het zand voldoende los is. Daarom passeer je er best regelmatig met een hark. Of je laat het over aan de natuur en strooit mulch. Dat dun laagje schors, cacaodoppen, hennep- of vlasvezels of gemaaid gras zorgt ervoor dat de grond niet dichtslibt. Tegelijk fungeert mulch ook weer als rem. Het houdt water vast waarna het kan verdampen.

Lees ook: Een klimaattuin kan weer en wind trotseren. Zo leg je hem aan.

Een bestaand terras ga je natuurlijk niet zomaar openbreken. Wel kan je het in oppervlakte verkleinen. Zet er enkele grote plantenbakken op of schuif je bestaande plantenpotten dochter tegen elkaar. Net als een groendak buffert al dat groen een groot deel van het regenwater dat anders gewoon op je terras neervalt. Bovendien is je terras ineens een stuk gezelliger en kleurrijker.

Planten in pot en bak hebben echter één nadeel. Tijdens droge periodes moet je ze water geven. Soms zelfs meerdere keren per week. Maar met al dat water dat je op andere plaatsen in de tuin stockeert, is dat probleem gelukkig zo verholpen.

Dat een groendak bijdraagt aan een betere waterhuishouding is geweten. Het zorgt namelijk niet alleen voor extra groen, maar het buffert ook een aanzienlijke hoeveelheid water en laat het overtollige regenwater vertraagd wegvloeien. De resultaten verschillen naargelang het groendaksysteem. Hoe dikker, hoe meer water het kan opslaan. Een groendak met een dikte van 5 tot 10 centimeter kan ieder jaar ongeveer 40 procent van de neerslag opvangen. Een groendak van 30 centimeter dik houdt zelfs 90 procent van het water vast. Controleer hier of jouw dak geschikt is voor een groendak.

Overtollig regenwater dat niet door een groendak kan worden gebufferd, maar ook regenwater dat op alle andere dakoppervlakken valt, vang je best op. Dat kan in een boven- of ondergrondse tank. Regenwater kan je prima hergebruiken voor heel wat huishoudelijke taken (het toilet spoelen, de wasmachine laten draaien…) en uiteraard ook voor de tuin tijdens drogere periodes.

Een regenwaterput was al verplicht voor nieuwbouwwoningen, maar vanaf volgend jaar moet je er ook een plaatsen bij een grondige renovatie. Die regenwaterput moet minimaal 5.000 liter water kunnen bevatten, toch raden experten aan om voor een grotere put van 10.000 liter te kiezen. De regenwatertank moet voorzien zijn van een overloop, die het teveel aan water op een gecontroleerde manier laat afvoeren.

Lees ook: Wil je een regenwaterput installeren? Zoveel kost het.

Gebruik het bijvoorbeeld als voeding voor een moeraszone of een buienborder. Een moeraszone vraagt een zo goed als permanente natte grond voor planten die graag veel vocht aan de wortels hebben. Een buienborder daarentegen heeft voldoende aan af en toe een (grote) hoeveelheid water. De planten in zo’n buienborders kunnen zowel kortstondig onder water staan als langere groeiperiodes in drogere omstandigheden doorstaan. Staan er al genoeg planten in je tuin? Dan kan een lagergelegen stuk gazon als ‘overstromingszone’ dienen, ook wel ‘wadi’ genoemd. Het is wel niet de bedoeling dat het water in de wadi blijft staan. Het zou na enkele uren verdwenen moeten zijn.

Helt je tuin af of zijn er plekken waar je vreest dat het water zich steeds zal ophopen? Vang het dan onderweg op. Dat kan je doen door je tuin op te delen in afwateringszones. Leg een opvangstrook aan in het laagste punt van elke zone. Dat kan een border zijn die net iets minder afhelt of waarin je een grindgoot integreert, of een echte afwateringsgoot. Lees hier meer tips voor een hellende tuin.

Hebben de planten genoeg water gekregen, en zijn waterplekken en plassen voldoende gevuld? Laat het dan nog overtollige water infiltreren. Ook hier bestaan in sommige gewesten en gemeenten verplichtingen rond. Dat kan bijvoorbeeld met speciale infiltratiekratten. Kratten hebben het voordeel dat ze kant-en-klaar te koop zijn. Ze zijn stevig en kunnen een groot volume water opvangen. Bovendien kan je ze makkelijk aan elkaar koppelen om tot de gewenste capaciteit te komen. Lees hier hoe je regenwater vlot in de bodem laat infiltreren.

Terrassen, tuinpaden, opritten… zorgen er vaak voor dat je tuin nog meer water te slikken krijgt. Ze zijn immers meestal bekleed met harde materialen die het water tegenhouden. Er zijn echter heel wat ‘zachte’ alternatieven: materialen die het regenwater (deels) opvangen en langzaam laten infiltreren. Bekijk hier de mogelijkheden voor waterdoorlatende verhardingen.

Lees ook op Livios:

Goede afwatering in je tuin: zo breng je dat in orde

Je tuin (her)aanleggen? Stel deze 4 belangrijke vragen

Zo bescherm je jouw tuin beter tegen de droogte

Bron: Livios