In Afghanistan rukken de taliban weer op: ‘Vrouwen zijn zogezegd een ondergeschikt deel van de samenleving’

Waarom staan de taliban nog zo sterk in Afghanistan, na ongeveer twintig jaar aanwezigheid van westerse troepen in het land? Zijn ze ook nog zo radicaal als vroeger?

“De onderhandelingen met ex-president Donald Trump, die de taliban bijna als een politieke partij behandelde, heeft hen sterk gemaakt. Dat heeft ze nu denkelijk overtuigd om naar Kaboel op te rukken, om het land weer te willen controleren.”

“Sommige mannen binnen de taliban zijn zeker nog radicaal, ja. Zij vinden dat vrouwen onderdrukt moeten worden. Die onderdrukking houdt één ding in: vrouwen betekenen helemaal niets. Ze moeten uitvoeren wat de man zegt, en hebben geen rechten meer. Gelukkig hebben wij met onze organisatie Moeders voor Vrede ginds al duizenden Afghaanse vrouwen opgeleid, en ik geloof nooit dat al die opgeleide vrouwen terug willen naar het verleden, waarbij ze helemaal niets te zeggen hadden, en niet eens alleen buiten mochten gaan.”

Hoe erg is het oprukken van de taliban voor de Afghaanse bevolking? Ze sluiten ondertussen ook al meisjesscholen?

“Dat is heel erg voor de bevolking, en niet enkel voor vrouwen. Ik ben er nu al vaak geweest, ik heb heel vriendelijke mannen ontmoet, en ik vraag me af hoe die mannen zullen reageren als ook zij weer onderdrukt worden. Voor vrouwen is die onderdrukking wel anders: mannen mogen onder de taliban bijvoorbeeld met meerdere vrouwen trouwen zoals in de Koran staat, en dat werd een gretige gewoonte. Concreet betekent het vooral dat vrouwen gewoon helemaal niets meer te zeggen hebben. Dat zou dramatisch zijn, vooral als je ziet dat de vrouwen in Kaboel steeds moderner worden.”

“Wat betreft het sluiten van meisjesscholen: toen de taliban voor 2001 aan de macht waren, gingen meisjes niet naar school. Daarom hebben wij daar klasjes opgericht. Plots zag je veel meisjes naar school gaan, maar onder de taliban zullen die dan hoogstwaarschijnlijk weer sluiten. Hun doel is om vrouwen educatie te ontnemen, want vrouwen zijn zogezegd een ondergeschikt deel van de samenleving. Maar het is nu nog niet zo ver: de taliban zijn nog niet in de omgeving van Kaboel.”

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) pleit ervoor om de zogenaamde ‘Turkije-deal’ uit te breiden naar Afghaanse vluchtelingen, waarbij er dus in de eerste plaats opvang  in de regio wordt voorzien. Sommigen zouden dan weer hier welkom zijn. Wat vindt u daarvan?

“Als er vluchtelingenstromen komen, zullen dat voornamelijk mannen zijn, maar het zijn vooral de vrouwen die we moeten ontvangen. Veel vrouwen zijn moeders die kinderen en/of kleinkinderen hebben. Als zij een paspoort aanvragen, wat gebeurt er dan met de rest van het gezin? Eigenlijk zou ook beter Pakistan, in plaats van Turkije, de grens openzetten en voorlopig mensen opvangen totdat er duidelijkheid is. Er moet ergens een deur openstaan in geval van nood.”

Kan er dan nog iets anders gedaan worden?

“We moeten die vrouwen steunen en benoemen dat ze nodig zijn. Afghanistan is ook het land van al die vrouwen. Het gaat om hun rechten en ze mogen die niet afstaan.”