Duizenden mensen op straat één jaar na explosie in Beiroet, tientallen gewonden bij rellen

In de Libanese hoofdstad Beiroet zijn duizenden mensen samengekomen om de immense explosie in de haven precies één jaar geleden te herdenken. Ze protesteren tegen de overheid die volgens hen niet alleen verantwoordelijk is voor de ravage die de explosie aanrichtte, maar ook voor de zware economische en politieke crisis in het land. 

Bekijk hier de beelden van de herdenking en protesten in Beiroet:

"Deze misdaad is te groot om onder het tapijt te vegen," zegt Sara Jaafar aan persagentschap AP. Jaafars huis tegenover de haven is volledig verwoest. "Het is belangrijk dat andere landen weten dat wij tegen deze moorddadige machthebbers zijn", voegt ze eraan toe, verwijzend naar de Libanese regering in lopende zaken. Die regering nam vorig jaar na de explosie ontslag, maar heeft de facto nog steeds de macht in handen in het land. 

Om 17.07 uur (18.07 uur lokale tijd), precies één jaar na datum, verzamelen de demonstranten aan de haven om de meer dan 200 dodelijke slachtoffers van de ontploffing te herdenken. Intussen hebben de demonstranten het Libanese parlement bereikt. Veiligheidstroepen zetten er het waterkanon en traangas in tegen hen, zo meldt persagentschap Reuters. Betogers gooien met stenen. In de omgeving van het parlement kwam het ook tot confrontaties met de politie. Er zijn minstens acht mensen naar het ziekenhuis gebracht. Tientallen anderen moesten ter plaatse worden verzorgd. 

Bekijk hier de minuut stilte voor de slachtoffers in de haven van Beiroet om 17u07:

Volgens onze reporter Steven Decraene, die vorig naar Libanon trok vlak na de explosie vreesde al dat het protest uit de hand kon lopen. "Vorig jaar was dat al het geval. Je ziet dat het leger niet alleen met traangas zal schieten, maar ook met scherp. Er kunnen dus doden vallen", zei hij. 

"Het grote probleem is dat er , zelfs als er doden vallen, niet veel zal veranderen op korte termijn, maar ook niet op lange termijn. Dat is ook de frustratie van heel veel jongeren. Ze zijn bereid om echt te strijden, hun bloed te laten vloeien voor een betere toekomst voor iedereen. Het politieke systeem is kapot. Maar het lijkt erop dat Libanon zelf er niet uit geraakt."

Loopt het straks uit de hand in Beiroet? Onze reporter Steven Decraene, die er vorig jaar bij was, schat de de situatie in:

Volgens Human Rights Watch, dat de afgelopen zes maanden een onafhankelijk onderzoek deed naar de ramp, zijn de president, de premier en andere hoge functionarissen van verschillende Libanese veiligheidsdiensten mee verantwoordelijk voor de explosie. Ze wisten dat er grote hoeveelheden van de explosieve stof ammoniumnitraat op een onverantwoorde manier in de haven lagen opgeslagen, maar deden niets.

De explosie was de grootste niet-nucleaire ontploffing ooit. Volgens experten was ze honderd keer krachtiger dan de zwaarste conventionele bom en had ze zowat een tiende van de kracht van de atoombom op Hiroshima. De haven en het deel van de stad rond de haven werden met de grond gelijk gemaakt en glasscherven verwondden mensen zelfs kilometers verderop. Naast de meer dan 200 doden raakten ook meer dan 6.000 gewond. 

De Libanese overheid heeft deze herdenkingsdag uitgroepen tot een dag van nationale rouw. Winkels, bedrijven en overheidsinstellen zijn gesloten. 

Tijdens een internationale donorconferentie georganiseerd door Frankrijk en de Verenigde Naties is 370 miljoen dollar (zo'n 312 miljoen euro) opgehaald voor Libanon. Dat is meer dan 350 miljoen dollar waar de Franse president Macron op hoopte. Macron zelf beloofde 100 miljoen euro steun en 500.000 coronavaccins. Ook de Franse president wijst de Libanese regering aan als de schuldige voor de huidige crisis in Libanon. Hij verbindt daarom voorwaarden aan zijn steun, zo wil hij dat het geld gaat naar onder andere voedsel en onderwijs. 

De Amerikaanse president Joe Biden beloofde bijna 100 miljoen dollar humanitaire hulp voor Libanon. Hij eist van van de politieke verantwoordelijken in het land dan wel "hervormingen van de economie en de bestrijding van corruptie".

"De steun zal nooit genoeg zijn als de politieke verantwoordelijken van Libanon zich niet engageren tot de moeilijke maar noodzakelijke hervormingen van de economie en de strijd tegen corruptie. Dat is essentieel. Daar moet nu mee begonnen worden", aldus Biden. Vorig jaar was er ook een inzamelactie, die bracht toen 280 miljoen op.