Direct naar artikelinhoud
Vijf vragenDominique Vandijck

Zouden ongevaccineerden meer moeten betalen als ze straks met covid in het ziekenhuis liggen?

Zouden ongevaccineerden meer moeten betalen als ze straks met covid in het ziekenhuis liggen?
Beeld Franky Verdickt

In The New York Times pleiten een Amerikaanse journaliste en een hoogleraar economie om ongevaccineerden met duurdere verzekeringskosten meer te laten betalen voor een ziekenhuisopname na covid-besmetting. ‘In ons systeem zou dat niet mogelijk zijn’, zegt gezondheidseconoom Dominique Vandijck (Ugent). 

Veruit de meeste mensen die nu nog in het ziekenhuis belanden door covid, zijn niet gevaccineerd. Zouden zij meer moeten betalen voor die ziekenhuiskosten?

“Het Amerikaanse gezondheidssysteem zit natuurlijk anders in elkaar dan het onze. In de VS hangt de prijs van je ziekenhuisbezoek veel meer af van welke verzekering je hebt, en waar je allemaal voor vergoed wordt. In die zin valt daar dus wel iets voor te zeggen.”

“Ons systeem is daarentegen gebaseerd op drie pijlers: betaalbaarheid, toegankelijkheid en kwaliteit. Dat maakt het vrij uniek in de wereld. Inherent daaraan is dus het principe dat iedereen, onafhankelijk van huidskleur, geaardheid of medische situatie, gelijke toegang moet krijgen tot betaalbare zorg. Op basis van die principes is het dus niet mogelijk om gevaccineerden anders te behandelen dan ongevaccineerden, zeker omdat het vaccin niet verplicht is.” 

Mensen hogere kosten aanrekenen op basis van hun vaccinatiestatus is dus helemaal niet mogelijk in ons gezondheidssysteem? 

“Niet in de ziekenhuizen althans. Bij verzekeringen is het een ander verhaal. Als mensen naast hun standaard ziekteverzekering ook een aanvullende ziekenhuisrekening hebben, staat het verzekeraars wel vrij om bijvoorbeeld ongevaccineerden een hogere premie te laten betalen. Dat moet uiteraard wel op voorhand afgesproken zijn, dus dat zou alleen bij nieuwe verzekeringsclausules mogelijk zijn.”

Er zijn grenzen aan hoeveel je kunt sensibiliseren of campagne voeren, blijkt in de VS. Is een financiële prikkel dan niet beter?

“Dat vind ik niet. Je moet er rekening mee houden dat sensibiliseringscampagnes bepaalde mensen makkelijker bereiken dan anderen. Vanuit democratisch perspectief vind ik niet dat een overheid daarom ongevaccineerden zomaar kan straffen. Het vaccin verplichten, als allerlaatste redmiddel, lijkt me dan een betere keuze.”

“Het is wel belangrijk dat overheden sensibiliseren over het belang van een goede gezondheid. We weten dat roken en overgewicht gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. We weten dat een vaccin de kans op een ernstig ziekteverloop aanzienlijk vermindert, wat de maatschappelijke kost doet dalen. Dat moet benadrukt worden.”

Soms maken we toch wel onderscheid? Wie rookt, maakt geen kans op een harttransplantatie. Mensen met een alcoholverslaving moeten enkele maanden droog staan voor ze een nieuwe lever kunnen krijgen. 

“Klopt, maar dat is om medische redenen, omdat het risico op afstoting van het nieuwe orgaan dan bijvoorbeeld groter is.” 

Begrijpt u als iemand zegt: waarom moet ik nog betalen voor ongevaccineerden die nu nog in het ziekenhuis belanden? 

“Mensen die dat zeggen, vergeten het volgende: ik heb er belang bij dat u gezond bent, en omgekeerd. Hoe gezonder een populatie, hoe welvarender het land. Ik ben alleszins blij dat ik belastingen betaal, zodat ik meegeniet van dat collectief systeem. We hebben allemaal belang bij een gezondheidssysteem dat voor iedereen betaalbaar is.”

Dominique VandijckBeeld rv