EU voert jaar na verkiezingen Wit-Rusland druk op Loekasjenko op

Borrell noemde daar in een verklaring een aantal voorbeelden van, zoals de gedwongen landing in Minsk van een Ryanair-vlucht met een Wit-Russische dissident en het "inzetten van kwetsbare migranten voor politieke doeleinden". Europese landen denken dat Wit-Rusland grote aantallen asielzoekers de grens met de EU laat oversteken om druk uit te oefenen. 

De Poolse grensbewaking maakte vrijdag nog bekend dat in twee dagen tijd 133 migranten zijn tegengehouden aan de grens met Wit-Rusland. "In vergelijking met 122 in het complete afgelopen jaar", aldus een woordvoerder. Ook Litouwen zag de migratie fors toenemen en verwijt het regime van Loekasjenko dat het asielzoekers laat invliegen om ze vervolgens naar de EU te sturen.

De relatie tussen de EU en Wit-Rusland, dat ook wel de laatste dictatuur van Europa wordt genoemd, is het afgelopen jaar flink verslechterd. De 66-jarige Loekasjenko heerst al ruim een kwarteeuw over het land en won ook de verkiezingen op zondag 9 augustus 2020. De EU ziet die stembusgang als frauduleus en ook veel inwoners van Wit-Rusland denken dat is gesjoemeld. De veiligheidstroepen van Loekasjenko traden de afgelopen maanden keihard op tegen demonstrerende burgers die de verkiezingsuitslag niet accepteerden.

De EU had na de verkiezingen al strafmaatregelen genomen en staat volgens Borrell klaar om "aanvullende maatregelen" te overwegen. De EU-buitenlandchef benadrukte dat de huidige sancties pas van tafel gaan als Wit-Rusland de democratie en rechtsstaat respecteert. Hij eiste dat "ruim 600 politieke gevangenen" worden vrijgelaten en dat de weg wordt vrijgemaakt voor eerlijke verkiezingen, waar internationale toezichthouders bij aanwezig zijn.

Borrell dreigde niet alleen met sancties, hij stelde ook Europese hulp in het vooruitzicht als Wit-Rusland besluit te democratiseren. Brussel zal dan helpen bij het stabiliseren van de economie van het land en het hervormen van de instellingen, beloofde de diplomaat. Dat zou dan moeten leiden tot meer werkgelegenheid en een hogere levensstandaard in het land.