Direct naar artikelinhoud
InterviewMarc Van Ranst

‘Die antivaccinatiegroepen zijn helemaal niet zo onschuldig’

Marc Van Ranst.Beeld © Bart Leye

In een week tijd is het aantal patiënten in de Belgische ziekenhuizen met 24 procent toegenomen, tot 454 patiënten. Op de afdelingen intensieve zorg bedraagt de stijging zelfs 35 procent. Daar gaat het om 124 patiënten. Moeten we ons zorgen maken? Viroloog Marc Van Ranst geeft tekst en uitleg.

“Procentueel gezien is de stijging natuurlijk aanzienlijk, maar men moet ook het grotere plaatje bekijken”, zegt Marc Van Ranst. “Die 454 patiënten in de ziekenhuizen vormen 6 procent van de piek die we kenden op 3 november 2020. De 124 covidpatiënten op intensieve verzorging zijn 8 procent van het piekaantal dat we op 9 november 2020 kenden. Elke stijging is natuurlijk iets om op te volgen, maar dramatiseren hoeft niet.”

Hoe verklaart u die, in procenten, forse toename?

“Daar zijn twee verklaringen voor. Eerst en vooral leidt de deltavariant tot meer besmettingen. Dat resulteert in een stijging van het aantal ziekenhuisopnames en van het aantal opnames op intensieve zorg, en uiteindelijk ook van het aantal overlijdens. Een tweede verklaring voor de toename is het internationale reizen. Vele toeristische bestemmingen zijn momenteel coronahotspots en die besmettingen worden meegebracht naar huis.”

Zijn er grote regionale verschillen?

“Als we kijken naar het aantal patiënten op intensieve zorg, dan zien we dat één op de drie in een ziekenhuis in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ligt. In Brusselse ziekenhuizen liggen meer patiënten op intensieve zorg dan in de provincies West-Vlaanderen, Vlaams-Brabant, Luxemburg, Limburg, Namen, Luik en Waals-Brabant samen.

“Het aantal nieuwe positieve gevallen per 100.000 mensen gedurende de laatste veertien dagen bedraagt 204 voor het hele land. In en rond Brussel is dat opmerkelijk hoger. In Drogenbos is dat aantal bijvoorbeeld 667 en in Vorst 449. De andere steden met meer dan 100.000 inwoners zitten rond of onder het gemiddelde. In Antwerpen is dat momenteel 237, in Luik 176, in Gent 171.

“Die hogere coronacijfers in Brussel hangen ongetwijfeld samen met de lagere vaccinatiegraad daar. In de hoofdstad heeft slechts 62 procent van de bevolking die 18 jaar of ouder is minstens één vaccindosis gekregen. In Vlaanderen is dat 90 procent en in Wallonië 78 procent.”

Hoe was de situatie een jaar geleden, in augustus 2020 ?

“Exact een jaar geleden waren er gemiddeld 604 nieuwe positieve gevallen per dag. Vandaag zijn er dat 1.738. Dat lijkt veel meer, maar in augustus 2020 deden we 19.824 tests per dag en vandaag nemen we elke dag 50.234 tests af. Midden augustus 2020 zagen we 33 hospitalisaties per dag, momenteel zijn dat er 48 per dag. Het aantal doden was midden augustus vergelijkbaar: 3,7 per dag in 2020 tegenover 3,6 per dag nu.

“We doen het met 204 nieuwe gevallen per 100.000 inwoners per veertien dagen relatief beter dan vorig jaar. Andere Europese landen doen het momenteel slechter dan België. Frankrijk, Nederland en Portugal hebben twee tot drie keer meer nieuwe gevallen dan ons land.”

Welke mensen belanden nu in de ziekenhuizen?

“We zien heel weinig 80-plussers in het ziekenhuis en ook het percentage 60- tot 79-jarigen is laag. Dat zijn de groepen met de hoogste vaccinatiegraad. In Vlaanderen is meer dan 95 procent van de 65-plussers gevaccineerd, in Wallonië en Brussel is dat respectievelijk 80 en 88 procent.

“De meerderheid van de patiënten in het ziekenhuis zijn relatief jonge mensen die nog niet volledig gevaccineerd zijn of die bewust de keuze maakten om onbeschermd te blijven. Af en toe zijn er ook volledig gevaccineerden die toch in het ziekenhuis belanden door Covid-19, want vaccins beschermen nooit 100 procent. Maar er zijn gelukkig momenteel heel weinig overlijdens te betreuren.”

De Antwerpse ziekenhuizen melden meer jonge kinderen met, weliswaar milde, coronaklachten. Hoe verklaart u dat?

“Jongere kinderen worden vanwege de grotere besmettelijkheid van de deltavariant nu vaker geïnfecteerd. Gelukkig blijven ziekenhuisopnames van kinderen al bij al zeldzaam.”

Marc Noppen van het UZ Brussel zei gisteren in Terzake: ‘Om vaccintwijfelaars te overhalen, moeten we zelf naar die groepen gaan en het leven van de niet-gevaccineerden zo moeilijk mogelijk maken.’ Bent u het daarmee eens?

“Op plaatsen waar er minder gevaccineerd wordt, moeten we de vaccinatie nog meer laagdrempelig maken en kunnen we de mensen nog meer persoonlijk aanspreken. Vaak merk je dat veel van die mensen in de fabeltjesfuik van antivaccinatiegroepen verzeild zijn geraakt. Die groepen zijn helemaal niet zo onschuldig. Voor sommigen zijn antivaccinatiesentimenten en complottheorieën een soort van geloof geworden. En het is haast onmogelijk om hen te overtuigen dat hun procovidgeloof gevaarlijk voor de gezondheid kan zijn. We gaan dus altijd mensen hebben die er bewust voor kiezen om ongevaccineerd te blijven.

“Wanneer onze vaccinatiegraad, zoals in Vlaanderen, hoog genoeg zal zijn, dan kunnen we ons dit als samenleving permitteren. Een groot deel van hen zal uiteindelijk toch antilichamen aanmaken door natuurlijke infectie. Die mensen kunnen we wel opvangen en met de beste zorg omringen in onze ziekenhuizen.”