Een typische karaokebar in China. Bars die ‘foute’ nummers spelen, krijgen strafpunten. — © rr
China deelt strafpunten uit voor ‘foute’ karaokenummers
Liedjes met een ‘ondermijnende’ of ‘immorele’ lading verdwijnen in oktober uit Chinese karaokebars. Waarom trekt Peking op morele kruistocht tegen drank, seks en ‘de duistere kanten van de maatschappij’?
De naar schatting 50.000 Chinese karaokebars staan voor een berg werk. Ze moeten van het Ministerie voor Cultuur en Toerisme tegen 1 oktober alle nummers weren die immoraliteit aanmoedigen of de nationale trots kwetsen. Alleen teksten die ‘de nationale eenheid niet ondermijnen’ mogen nog om pakweg halftwee boven een kom noedels meegekweeld worden. Zijn ook verboden: teksten over ‘obsceniteiten’, gokken, geweld of drugs en alles wat de ‘sociale moraal’ verstoort. Welke liedjes op de zwarte lijst komen, moeten de bars, samen met lokale partijafdelingen voor cultuur, zelf bepalen. Het ministerie voorziet enkele experten die kunnen helpen.
‘Walgelijke drinkcultuur’
Makkelijk wordt die selectie niet. Ondermijnen nummers van Hongkongse popsterren in het Kantonees, de territoriale integriteit? Mogen tienersterretjes zingen over ruzies met ouders? Waar ligt de grens tussen een liefdeslied en een pornografische tekst?
Dit is de zoveelste keer in korte tijd dat de Communistische Partij bedrijven verplicht actief te werken aan betere ‘waarden en normen’. Vorige week schreven staatsmedia dat videogames een ‘geestdodend spiritueel opium’ waren voor de jeugd. “Geen enkele industrie mag groeien door een generatie te vernietigen.” Gameverslaving is een probleem bij de vele enige kinderen, die in kleine appartementen wonen. Internetbedrijf Tencent beloofde prompt strenger toezicht op gamers te houden via gezichtsherkenning en timers. Peking beloofde meteen honderden nieuwe sportscholen te bouwen om jongeren een ‘gezonder tijdverdrijf’ te bieden.
Maandag haalde het tuchtcomité van de Partij alweer uit naar internetreus Alibaba wegens de ‘walgelijke, ongezonde drinkcultuur’. Tijdens een van de drankfestijnen die het Chinese zakenleven kenmerken, werd een Alibaba-medewerkster verkracht door haar manager en een klant.
Pogingen tot morele heropvoeding van de gewone Chinees gaan terug tot het begin van de Volksrepubliek in 1947. In 2018 lanceerde president Xi Jinping een ‘morele code’ voor iedere burger. ‘Eerlijkheid, beleefdheid en beschaafd gedrag’ werden een politieke plicht. Datzelfde jaar sloeg het regime de ‘vulgaire hiphopcultuur’ in de ban.
Het grote verschil nu is dat het niet meer beperkt blijft tot propaganda of kleine werkgroepjes binnen de Partij. Alle bedrijven moeten mee in bad. Dat kan onder meer dankzij de in 2020 ingevoerde ‘nationale kredietscore’ voor bedrijven. Dat is een gedigitaliseerde, openbare database waarmee ambtenaren het toezicht op bedrijven enorm uitbreiden. Bars die foute nummers spelen, krijgen strafpunten. Die punten zijn zichtbaar voor inspectiediensten en banken. Daarnaast richtte het regime deze maand een nieuwe denktank op, die de grens tussen wat wettelijk verplicht is en wat ‘moreel nodig is’, moet dichten.
De schone ziel van China
Er rollen ook koppen. Popster Kris Wu (30) werd eind juli aan de schandpaal genageld omdat hij te veel jonge vrouwelijke fans in bed lokte. De Partij vindt dat “bekende mensen een hoger ethisch profiel” moeten hebben. Wu zal waarschijnlijk jaren de cel in gaan, ook al is het juridisch bewijs tegen hem zwak. ”We moeten de abnormale entertainmentindustrie corrigeren”, vond zender Xinhua.
De morele kruistocht toont dat Peking de teugels strenger kan aantrekken dan waarnemers voor mogelijk hielden. Tot nu toe dwongen omstandigheden Xi om de aandacht naar buiten te richten. Corona en economisch herstel zijn al twee jaar de grootste prioriteiten. Daarvoor was er de handelsoorlog met de VS. Nu is volgens Xi de tijd aangebroken voor ideologische heropvoeding van het volk. Die bestaat uit een mix van fel nationalisme, conservatief confucianisme en donkerrood leninisme. Dat moet ‘de schone ziel’ van China redden van alle verdorven buitenlandse invloeden.
Van woordbreuk kan niemand Xi beschuldigen. In 2015 zei hij in een speech over cultuur en kunst: “Nog te vaak toont kunst geen verschil tussen goed en kwaad en worden lelijkheid en de donkere kanten van de maatschappij overbenadrukt. Er is te veel oog voor vulgaire interesses, financieel winstbejag en zinnelijkheid.” Jaren geleden al beloofde Xi meer patriottische kunst, “die het Chinese volk correcte visies en zelfvertrouwen” schenkt. Nu stoute meezingers en oversekste popsterren sneuvelen, rest de vraag: waar stopt dit, en welke andere politieke plannen bereidt Xi al voor?
