De nieuwe plagen van de overstroming: vliegen, ratten en schattenjagers

Op de A601, een spooksnelweg ten noorden van Luik, rijden de vrachtwagens met tonnen puin nog af en aan. Het vijf kilometer lange traject in de gemeente met de toepasselijke naam Mil­mort – een verlaten plek gekneld tussen drie snelwegen – ligt bezaaid met ellende. Matrassen, afwasmachines, een weggespoelde kerstman, voetballen, knuffels, gsm’s, boeken, grasmaaiers … Kortom, hele inboedels die door het krachtige water de deur zijn uitgesleurd. Geen afvalberg, maar mensenleed. Vliegen veroveren intussen meer en meer de vuilnisbelt. En dan is het nog niet eens warm weer.

Goud

“De aanvoer van puin vermindert. Gelukkig maar. Dagelijks komen er nog een vijftigtal vrachtwagens hier hun rommel dumpen”, zegt terreinverantwoordelijke Roland Wolfs op de A601. Of hij en zijn collega’s al iets bijzonders tussen de bergen afval gevonden hebben? “Wij zoeken goud”, kan een collega van Roland er nog mee lachen. “Maar wij hebben niets gevonden. Wel zijn we op een brandkast gestoten, maar die bleek leeg te zijn. Portefeuilles zijn veel te klein om tussen de hopen afval te vinden.”

Drie werknemers van recyclagebedrijf Terra Nova zijn er aan het werk. Ze halen in een eerste fase de diepvriezers, koelkasten en autobanden uit het afval. “Vloeistoffen zoals bijvoorbeeld stookolie komen we maar zelden tegen. Op omgekomen huisdieren stoten wij evenmin. Wel krijgen we heel wat ongedierte op bezoek. Voorlopig valt het nog mee, maar op meerdere plaatsen hebben we al rattenvergif gelegd”, klinkt het.

Andere ongewenste bezoekers die soms de A601 bezoeken, zijn de schattenjagers. “De politie patrouilleert hier vaak, maar dan nog. Overdag en ’s avonds komt hier volk op zoek naar waardevolle dingen zoals koper en ijzer. ’s Nachts komen ze terug om de spullen op te halen. Zelf hebben wij er ook al last van gehad. De mazout voor onze graafmachine was op een ochtend verdwenen”, zucht Roland Wolfs.

Opruimen

Naast de A601 doet een industrieterrein in Wandre nog dienst als tweede en laatste afvalberg. Tot voor een maand geleden was het helemaal verlaten, ondertussen werd er liefst 160.000 ton aan mensenleed gedumpt. Dagelijks groeide de afvalberg met 7.000 ton. De vrachtwagenfiles zijn intussen verdwenen, maar de afvalberg van gemakkelijk 25 meter hoog en bijna 100 meter breed blijft prominent aanwezig. “Maar de berg mindert. Een tweetal weken geleden is men gestopt met afval te dumpen”, vertelt Terra Nova-werknemer William Prick.

Schadelijke stoffen zoals asbest en vloeistoffen zouden er niet liggen. “Dergelijke zaken worden al gescheiden voordat we alles naar Wandre brengen. Het is een stockage­plaats”, verzekert Sarah Pierre van de Service public de Wallonie Mobilité et Infrastructures.

(Lees verder onder de foto)

De Waalse regering heeft de ambitie om Wandre binnen twee maanden afvalvrij te krijgen. “Twintig tot dertig procent willen we recycleren en sorteren. De rest gaat richting verbrandingsoven of storten we gecontroleerd”, belooft Waals Milieuminister Celine Tellier (Ecolo). “De A601 zal langer duren om op te ruimen, ik denk ongeveer een jaar.” Vrachtwagens met verhakseld afval verlaten intussen het terrein in Wandre richting stortplaats. “Twee maanden? Eerst zien, dan geloven”, uit Prick zijn twijfels.

Stank

In de Rue Werihet in Wandre behoren de vrachtwagenfiles tot het verleden. “Het was een immens lawaai”, zucht bewoonster Anita Lamberti. “Ze reden over de berm en claxonneerden onophoudelijk. 24 uur op 24 en dat zeven dagen per week om afval hier even verderop te lossen. Niet te doen. Bovendien zaten we dan ook nog eens gedurende tien dagen zonder tv en internet. Nadat de buurtbewoners zijn gaan klagen, is het dumpen gestopt. Al zie ik regelmatig nog vrachtwagens passeren. En als de wind verkeerd staat, is de geur niet te harden. Vandaag valt het nog mee.”

In de Rue Bastin kijkt Monique Levoog uit op een aarden wal met daarachter de duizenden tonnen opgestapeld afval. “Wij hebben schrik voor wanneer het warm weer wordt. Dan krijg je hier een geurmengeling van rottigheid en vocht. Desastreus”, roept ze uit. Ratten heeft de Luikse al in mindere mate gespot, maar de vliegen palmen intussen haar huis in. “Niet te doen. Ik heb er al ontelbaar veel gevangen. Een vliegenlamp en slingers met lijm heb ik ook in huis, maar het is onmogelijk om ze allemaal te vangen. En wat gaat dat geven als die ratten binnenkort beginnen te kweken?” Wat als het warm wordt? “Dan durf ik geen venster meer te openen of alles zit weer onder de vliegen”, zegt Levoog. “Hallucinant. Waarom moesten ze in godsnaam net hier alles dumpen? Honderdvijftig meter verder ligt zelfs een school. Er staan meerdere huizen. Was er in heel Luik dan echt geen andere plek te vinden?”

LEES OOK. ‘De ziekte van de rioolwerkers’ en andere aandoeningen duiken plots op na overstromingen