Toeristische sector in kunststeden kreunt onder coronacrisis: ‘Nog jaren wachten op volledig herstel’

Bezoekerscijfers die 35 procent lager liggen dan tijdens een normale periode, een gemiddelde hotelbezetting van 45 à 50 procent en een sterke daling van het aantal buitenlandse toeristen. Enkele maanden geleden hoopte Brugs schepen van Toerisme Philip Pierins (Vooruit) dat zijn stad in juli en augustus voor het eerst weer evenveel bezoekers als tijdens het precoronatijdperk zou aantrekken, maar de afgelopen weken leerden hem dat een terugkeer naar de normaliteit nog niet meteen mogelijk is. 

Pierins: “We hadden uiteraard gehoopt dat het herstel sneller zou gaan, al rekenen we er nu op dat we, dankzij internationale versoepelingen van de coronamaatregelen en met de organisatie van extra evenementen, aan het einde van het jaar toch mooie cijfers zullen kunnen voorleggen.”

Lege hotelbedden

Pierins’ lichte teleurstelling over de bezoekersaantallen tijdens de zomermaanden wordt gedeeld door heel wat spelers binnen de Belgische toerismesector. In juli en augustus hoopte de branche de economische schade uit het voorjaar goed te maken. Dat was nodig: tijdens de eerste vier maanden van het jaar zorgde de lockdown er bijvoorbeeld voor dat het aantal bezoekers in ons land met 37 procent afnam in vergelijking met diezelfde periode in 2020. 

Uit een analyse van Toerisme Vlaanderen blijkt nu dat er tijdens de zomervakantie effectief beterschap kwam, maar dat niet iedereen van dat succes kon meegenieten. In juli kreeg de Belgische kust 10 procent meer bezoekers en mochten de Vlaamse regio’s 28 procent meer gasten ontvangen, maar de kunststeden hadden het veel moeilijker om mensen aan te trekken. In Antwerpen bleef de helft van de hotelbedden vorige maand bijvoorbeeld onbeslapen. 

Toerisme-expert Bart Neuts (KU Leuven) is niet verrast door die cijfers. “Binnenlandse toeristen zoeken vandaag eerder de natuur op omdat ze zich nog niet comfortabel voelen bij de gedachte zich opnieuw in grote massa’s te begeven.” 

Internationale reizigers kunnen dat verlies niet compenseren: tijdens de eerste vier maanden van het jaar daalde hun aandeel met 82 procent tegenover vorig jaar. Daarnaast vallen volgens de expert ook heel wat zakencongressen weg, waardoor grootsteden opnieuw getroffen worden. In Brussel lag het aantal buitenlandse bezoekers tussen januari en april 75 procent lager dan in 2020.

Beperkingen

De vraag blijft wanneer de toeristische sector zich mag opmaken voor een meer rooskleurige periode. Andy Pieters, woordvoerder van Vlaams minister van Toerisme Zuhal Demir (N-VA), verwacht dat veel afhankelijk is van hoe de pandemie zal evolueren. “De reisbeperkingen en snel veranderende quarantaineregels in het buitenland maken het vandaag niet altijd makkelijk om een reis te boeken. Zodra die situatie stabiliseert, kan het herstel beginnen.” Toch verwacht hij dat de branche pas over vier jaar soortgelijke cijfers als in 2019 kan voorleggen.

Neuts gelooft dat het in de tussenperiode belangrijk is duidelijkheid te verschaffen over welke regels precies gelden: “Mensen boeken hun reis graag vroeg, en ze willen weten waar ze precies aan toe zijn. Het is niet makkelijk om tijdens een onvoorspelbare crisis als een pandemie vooruit te plannen, maar voor de sector is dat wel nodig.” 

In landen als Frankrijk en Italië maken overheden dezer dagen gebruik van een coronapas om duidelijkheid te bieden aan burgers en toeristen. Wie een prik kreeg, kan zo weer deelnemen aan grote evenementen. Neuts gelooft dat zo’n systeem ook voor de Belgische toeristische sector voordelen kan hebben, maar waarschuwt dat het geen marketingtool mag worden. “Als we het Covid Safe Ticket te breed uitrollen, zou dat volgens mij voor ethische problemen zorgen.”