Bus met door België geëvacueerden tegengehouden door taliban: daarbij zijn schoten gelost

De luchthaven van Kaboel is op dit moment nog de enige manier om uit Afghanistan weg te geraken. Maar voor de mensen die uit het land geëvacueerd willen worden, wordt het steeds moeilijker om die op eigen houtje te bereiken. Daarom had ons land in de nacht van maandag of zondag al een eerste keer bussen ingezet om 200 tot 250 mensen in het grootste geheim naar de luchthaven te brengen.

De grote groep mannen, vrouwen en kinderen was gevraagd om zich naar een geheime locatie te begeven. Vandaar werden ze met vijf bussen naar de luchthaven gebracht. Om alles veilig te laten verlopen, waren de geëvacueerden van geen enkel detail op de hoogte. Ook de buschauffeurs kregen pas op het laatste ogenblik te horen wat hun reisroute zou zijn. De operatie verliep vlekkeloos en iedereen zou uiteindelijk op een vliegtuig naar Islamabad kunnen stappen om daarna in ons land opgevangen te worden. Het waren allemaal Belgen of mensen die een band hadden met ons land.

Vanochtend werden opnieuw bussen ingezet om mensen vanuit de stad naar de luchthaven te brengen, maar volgens een militaire bron is het daarbij grondig fout gelopen. Eén van de bussen was al bijna op de luchthaven, toen het voertuig moest stoppen aan een van de checkpoints van de taliban. Aanvankelijk beperkten de taliban zich tot de gebruikelijke controle, maar dan werd er plots geschoten. De inzittenden vluchtten in paniek de bus uit en stoven alle kanten op. Zij zijn nooit tot op de luchthaven geraakt.

Waarom die ene bus werd tegengehouden en de andere bussen die ons land had ingezet, geen problemen ondervonden, kon onze bron niet vertellen. Buitenlandse Zaken wil bevestigen noch ontkennen dat er opnieuw zo’n geheime operatie heeft plaatsgevonden en dat één van de bussen daarbij beschoten is.

_{(lees verder onder de video)}

In 24 uur tijd zijn volgens het Witte Huis ongeveer 19.000 mensen geëvacueerd vanop de luchthaven van Kaboel. Het gaat om mensen die geëvacueerd zijn door Amerikaanse militaire vluchten en door vluchten van de coalitiepartners, zoals België.

Tweeënveertig vliegtuigen van de Amerikaanse luchtmacht vlogen tussen dinsdag- en woensdagochtend mensen over vanuit Kaboel, net als 48 toestellen van de internationale partners.  De VS evacueerden 11.200 mensen, de andere landen nog eens 7.800.

Sinds de start van de evacuatiemissie konden al ongeveer 82.300 mensen uit Afghanistan geëvacueerd worden, aldus het Witte Huis nog. Het Pentagon zei dinsdag dat nog iets meer dan 5.000 mensen op de luchthaven aan het wachten waren om op een vlucht te stappen. Ons land evacueerde volgens minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) al meer dan 1.140 mensen.

De VS houden vast aan de deadline van 31 augustus om Afghanistan te verlaten. De druk stijgt dan ook om tegen die datum zoveel mensen uit Kaboel te evacueren. Bronnen binnen de Amerikaanse Defensie zeiden dinsdag nog dat de eerste Amerikaanse soldaten het land aan het verlaten waren. De VS beveiligen de luchthaven van Kaboel. Zonder hun aanwezigheid wordt het voor andere landen dus erg moeilijk om nog evacuaties te plannen. Bovendien moeten de landen er ook voor zorgen dat al hun militairen het land tegen 31 augustus hebben verlaten, waardoor de evacuaties niet tot het allerlaatste moment kunnen doorgaan.

Minister Dedonder zei woensdag in De Tijd en L’Echo dat de VS hebben duidelijk gemaakt dat de coalitiepartners tot vrijdag 27 augustus hebben gekregen voor hun evacuaties. Na 27 augustus willen de Amerikanen de luchthaven zelf gebruiken om hun mensen en hun materiaal weg te krijgen uit Kaboel. 

De Afghanen die hun land willen verlaten kunnen dat volgens de Taliban ook later nog zonder problemen doen. Dat heeft viceleider van de taliban, Mullah Jakub, in een interview gezegd dat dinsdag werd verspreid via de officiële kanalen van de taliban. “Als zij naar het buitenland willen voor een baan of hun leven willen verbeteren, kunnen ze later een paspoort aanvragen, een visum krijgen en op een legale manier het land verlaten”, aldus de verantwoordelijke.

Niemand zal die mensen verhinderen weg te gaan, zegt hij. Chaotische situaties zoals die er nu zijn, zijn voor alle partijen een probleem.