Het is nooit eenvoudig om met 27 lidstaten tot een vergelijk te komen. Dinsdag vond een crisisvergadering plaats die vijf uur duurde. Uiteindelijk zijn de onderhandelpartners met een gemeenschappelijke boodschap naar buiten gekomen: de EU zal niets doen om een massale instroom van Afghanen te bevorderen.

Beveiliging van de grenzen en bestrijding van illegale migratie. Dat is wat naar voren is gekomen uit de besprekingen van de 27 EU-ministers van Binnenlandse Zaken. In het beste geval zal de EU de opvang van “de meest kwetsbaren”, vrouwen en kinderen, journalisten en rechters bevorderen. Maar er is geen sprake van om, zoals in 2015, te praten over quota per land. We herinneren ons nog hoe die vluchtelingencrisis tot zeer veel verdeeldheid leidde bij de 27 lidstaten.

Verschillende factoren hebben de gezamenlijke verklaring beïnvloed. Te beginnen met het roulerende EU-voorzitterschap, dat in handen is van Slovenië. Het land heeft duidelijk zijn stempel gedrukt op de tekst – “nee tegen een migratiegolf” – wat verscheidene landen, waaronder Frankrijk en Duitsland, waar belangrijke verkiezingen op til zijn, niet stoorde.

Onderhandelen met de buurlanden

Europa heeft zich twee doelen gesteld om een herhaling van het scenario van 2015 te voorkomen:

• Voorkom een ​​humanitaire crisis. Om dit te doen heeft de EU haar budget verhoogd tot 200 miljoen euro voor Afghanistan en humanitaire organisaties aldaar. De EU is zich er echter terdege van bewust dat een eventuele humanitaire crisis vooral afhangt van de houding van de Taliban. De ontwikkelingshulp van de EU is dan ook voorlopig opgeschort.
• Steun voor “buurlanden en doorreislanden”. “Wij zijn vastbesloten onze steun aan landen die grote aantallen migranten en vluchtelingen opvangen, op te voeren”, aldus de Sloveense minister van Binnenlandse Zaken Aleš Hojs. Dit betekent dat hun capaciteiten en opvangvoorzieningen moeten worden versterkt om zo te vermijden dat Europa opnieuw te maken krijgt met een vluchtelingencrisis.

We herinneren ons nog dat de EU in 2016 met Turkije onderhandelde voor een bedrag van 6 miljard euro in ruil voor de detentie van vluchtelingen op zijn grondgebied. Een tweesnijdende overeenkomst, waarmee Erdogan veel gespeeld heeft om Europa te bedreigen vanwege hun meerdere meningsverschillen.

Een van de belangrijkste doorvoerlanden is vandaag niemand minder dan Wit-Rusland. Een land dat op gespannen voet staat met de EU en niet aarzelt zijn grenzen open te stellen voor golven vluchtelingen als pressiemiddel.

Lees ook:

• Een nieuwe vluchtelingencrisis doet extreemrechts politiek gezien in de handen wrijven
• Visueel: dit zijn de landen die beloofden Afghaanse vluchtelingen toe te laten

(bzg)