Jobbonus op Vlaams kapblok

 ©  ISOPIX

Wordt de jobbonus geschrapt nog voor hij is ingevoerd? De liberalen doen er alles aan om hun trofee in de Vlaamse regering veilig te stellen.

Jan-Frederik Abbeloos

Minister-president Jan Jambon leek gisteren formeel op het rentrée-evenement van Voka. ‘Pacta sunt servanda. De jobbonus staat in het Vlaams regeerakkoord. Enkel met een akkoord van de drie regeringspartijen kan die opnieuw bekeken worden.’ Maar, zo voegde Jambon er aan toe - en die toevoeging zette het vorige op losse schroeven: ‘er zijn nu nieuwe uitdagingen sinds het schrijven van het regeerakkoord, zoals het halveren van het begrotingstekort.’ Jambon zette zo even de N-VA-pet op, want even tevoren had ook voorzitter Bart De Wever tijdens het voorzittersdebat van de ondernemersorganisatie erkend dat de jobbonus in het regeerakkoord staat, maar dat er ook een begrotingsprobleem is. ‘Of alle incentives postcorona even relevant zijn, weet ik niet,’ voegde De Wever daar nog aan toe.

En zo was de verdeeldheid over de nog in te voeren maatregel binnen de Vlaamse regering voor iedereen duidelijk. De jobbonus is immers een fel bevochten trofee van Open VLD in het regeerakkoord. Concreet komt er door die bonus tot 600 euro bij op jaarbasis voor werknemers die maximaal 1.700 euro bruto per maand verdienen. Voor werknemers met een loon tussen 1.700 en 2.500 euro bruto per maand wordt die steeds kleiner. De bonus zou dit jaar ingevoerd worden, maar is er dus nog niet. Op papier kost hij zo’n 350 miljoen euro. ‘CD&V en N-VA hebben het altijd met lange tanden bekeken. Nu denken ze door corona een hefboom gevonden te hebben,’ klinkt het aan de liberale top.

Inactieve vrouwen

De maatregel is inderdaad altijd controversieel geweest. Verschillende economen hebben al gewaarschuwd dat die doel dreigt te missen. Zo komt de bonus bovenop de federale werkbonus, die eenzelfde effect beoogt. De experts die de Vlaamse regering adviseerden over de relance waarschuwden vorig jaar nog voor het risico van de promotieval - wie opslag krijgt, wint niets tot weinig door een dalende bonus - en wezen er bovendien op dat de maatregel vermoedelijk de armoede onder de werkenden niet zal terugdringen. De reden daarvoor is dat de werkbonus ook deels inactieve vrouwen, die nu al binnen een gezin met voldoende inkomen leven, zal stimuleren om aan het werk te gaan. ‘Laat verder studiewerk uitvoeren om de best mogelijke jobbonus uit te rollen’, luidde het advies. Econoom Ive Marx was eerder scherper in De Standaard: ‘Beleid kan veel slimmer handelen om mensen aan het werk te krijgen. Die 350 miljoen per jaar dreigt althans vanuit die optiek weggegooid geld te worden, nog maar eens.’ De voorloper van de jobbonus, de zogenaamde jobkorting, werd deels met dezelfde argumenten in 2011 geschrapt door de Vlaamse regering Peeters II - waar toen de liberalen niet in zaten. Dat gebeurde trouwens ook al om budgettaire redenen.

Toch kent de bonus ook voorstanders, met name ondernemersorganisatie Voka zelf. Volgens Voka blijft het een nuttig instrument om lagere inkomens te prikkelen om te gaan werken. Op een moment dat alle regeringen mikken op een hogere werkzaamheidsgraad, vindt voorzitter Wouter De Geest het bizar dat ook Vlaams niet alles uit de kast zou gehaald worden. De jobbonus was trouwens maar een van de echt concrete activeringsmaatregelen uit het regeerakkoord. De Geest maakte zich gisteren druk dat de Vlaamse regering vooral naar het federale niveau kijkt om extra hefbomen te krijgen voor het werkgelegenheidsbeleid maar de ene maatregel die ze zelf kan nemen, in de koelkast zou laten. ‘Het regeerakkoord is kristalhelder. Voer de jobbonus in. Die bevoegdheid hebt u. Bewijs dat Vlaanderen zijn arbeidsmarkt zelf in handen heeft. Het heeft een prijskaartje maar slimme investeringen zijn geen kost.’

Alleen is het voor CD&V en N-VA geen slimme investering meer. Zeker nu de federale regering de minimumlonen optrekt, lijkt het voor N-VA en CD&V weinig effect te hebben. En dat terwijl het een makkelijke besparing van ruim 300 miljoen euro oplevert op een zoektocht van 1,3 miljard euro. Want geld dat nog niet is uitgegeven, schrappen, dat voelt niemand.