Olivia Ronen, de jonge advocate die Salah Abdeslam bijstaat: “Ik hou wel van een uitdaging”

Ruim een week voor de start van het proces rond de aanslagen in Parijs haakte Sven Mary definitief af als advocaat van Abdeslam. Hij had geen zin in politiewagens voor zijn deur en koos resoluut voor het welzijn van zijn dochtertjes. Aan Ronen dus nu om het werk verder te zetten. “Ik weet dat het niet simpel zal worden”, verklaarde ze enkele dagen voor de start.

Op 13 november 2015 richtten tien terroristen een bloedbad aan op vijf verschillende plekken in het centrum van Parijs en aan het Stade de France. Vooral de concertgangers in zaal Bataclan zaten als ratten in de val. In totaal zouden er bij de aanslagen 130 doden en bijna 500 gewonden vallen. Door een defecte bomgordel kon Abdeslam zijn ‘taak’ niet uitvoeren en werd hij de enige dader die de raid zou overleven.

In de zomer van 2018 was hij het die Ronen contacteerde vanuit de gevangenis van Fleury-Mérogis. “Dat was voor mij een grote verrassing”, stelde de advocate. “We hebben veel gepraat, waardoor ik het idee kreeg dat ik wel iets voor hem kon betekenen. Ik besefte dat er een berg werk wachtte, maar ik hou wel van een uitdaging en zoek graag het gevaar op.”

“Ik ben ervan overtuigd dat we nooit een zaak verdedigen, maar wel individuen. Zelfs als we iemand als monster zien, maakt hij nog altijd deel uit van de mensheid. Hoe strakker de strop door de buitenwereld gespannen wordt, hoe essentiëler onze job als advocaat wordt.”

In november 2020 werd Ronen officieel aangesteld als raadsvrouw van Abdeslam. Veel publiciteit werd daar niet rond gemaakt. Ze hoopte vooral dat het moment om in de schijnwerper te verschijnen zo lang mogelijk zou uitblijven. In de aanloop naar het proces loste ze ook nooit een woord over de gemoedstoestand van haar cliënt.

Abdeslam zelf had voor de buitenwereld al zes jaar de lippen stijf op elkaar gehouden. In de rechtbank roert hij zich nu wel. Zo liet hij al optekenen dat hij in de gevangenis als een hond behandeld wordt en vroeg hij aan de voorzitter of “slachtoffers van Syrië hier ook het woord mogen nemen”.

Voor het grote publiek is Ronen niet zo bekend, maar van haar collega’s krijgt ze niets dan respect. Extreem veeleisend voor zichzelf, ultra-efficiënt, briljant... Er komt haast geen eind aan de complimenten die ze in ontvangst mag nemen. “Ze heeft de gave om een rechtbank te overtuigen en straalt een enorme energie uit”, stelt collega Fanny Vial, die ook aanwezig is op dit proces.

Ronen groeide op in Parijs, met een vader die actief was als bedrijfsleider en een moeder die voor het ministerie van Financiën werkte. Ze gaf haar job echter snel op om voor haar vier dochters te zorgen.

Olivia wijdde zich tien jaar aan klassieke dans en legde zich vervolgens toe op het theater. Na nog enkele literaire omzwervingen begon ze rechten te studeren. Om te slagen sleepte ze zelfs een gegeerde stageplaats bij de bekende strafrechtadvocaat Thierry Lévy uit de brand.

In 2016 legde Ronen de eed af en werd ze dankzij haar welbespraaktheid verkozen tot ‘secrétaire de la conférence’. De prestigieuze functie hield onder meer in dat assisenzaken haar richting kwamen uitwaaien. Zo mocht ze zich meteen buigen over de ‘kleinere aanslagen’ en verdedigde ze Erwan Guillard, een ex-soldaat die voor de jihad in Syrië ging strijden.

Ronen maakt geen onderscheid in de misdadigers die ze verdedigt. Naast geradicaliseerde islamjongeren stond ze bijvoorbeeld ook al leden van extreemrechts bij. De zelfmoord van een cliënt, die betrokken was bij de aanslag in Nice, zou haar in 2019 zwaar aangrijpen.

Liefst werkt Ronen in haar eentje, maar voor deze enorme zaak heeft ze toch de hulp van een generatiegenoot ingeroepen. “We hebben elk nog maar vijf jaar ervaring, we starten dit proces dus met de nodige nederigheid”, stelt Martin Vettes (32). “Niemand weet hoe het er hier aan toe zal gaan. Maar we gaan er allebei vastberaden voor.”

Lees ook: Van depressief tot vastbesloten om nog wraak te nemen: hoe Salah Abdeslam in zijn cel alleen maar radicaler werd (+)