Inge Onsea, creatief directeur van Essentiel: ‘Echt élke dag dacht ik: hoe raken we uit deze shit?’

lleen haar leeftijd houdt ze graag geheim. De rest van haar hebben en houden – haar merk, haar huwelijk, haar financiën – daar verbergt Inge Onsea niks van. “Ik heb ooit een roze pil door de pap van mijn echtgenoot gedraaid. Als hij plots sterft, start de politie zeker een onderzoek naar mij.”

Haar echtgenoot, dat is Esfan Eghtessadi, zakelijk directeur van Essentiel en eigenlijk haar ex. Ze zijn allebei getrouwd met Essentiel en vooralsnog ook met elkaar, omwille van het merk dat ze samen hebben. Samen gingen ze door zwaar weer het afgelopen jaar, maar vandaag staat Essentiel er weer.

Deze week hopte u van Parijs naar Milaan. In vintagedepots gaat u inspiratie opdoen voor de volgende collectie. Is dan alles weer zoals voor de pandemie?

“Neen, niks is zoals vanouds. Vroeger gingen wij twee keer per jaar naar onze fabrikanten in China en India, maar dat doen we nu niet, omdat we dan vier weken in quarantaine moeten. Voor de pandemie pendelde ik ook constant naar Londen, waar een artiest onze prints bedenkt.

“Zelfs die prints – toch bepalend voor ons merk – koop ik nu via Skype. Daardoor stel ik me nu de vraag: was dat wel nodig, al dat geraas en gereis voor corona toesloeg? Mijn collecties zijn nu zoveel vroeger klaar.”

Maar u zoomt zich wel zot?

“Ik heb nog niet veel gezoomd, hoor. (toont haar smartphone) Ik ben oldskool, ik doe alles met mijn gsm. Als het echt nodig is, kijk ik wel op de laptop van mijn assistente. Mijn eigen computer blijft in een schuif liggen.”

Hoe zwaar heeft corona uw merk geraakt?

“De cijfers deden ons in het begin huilen. Meermaals per week hadden wij crisismeetings van drie, vier uur. In mei 2019 moesten alle multimerkenboetieks ons nog 5 miljoen euro betalen voor de nieuwe collecties. Veel van die winkels belandden toen op de zwarte lijsten van de banken omdat ze hun leningen niet konden aflossen. Tegelijk moest ik wel mijn volgende collectie prefinancieren. De banken wilden ook aan ons geen nieuwe lening geven. Elke dag dacht ik: hoe raken we uit deze shit?”

Was u bang voor een faillissement?

“Goh... Ik ben een positieve, op het irritante af zelfs, maar toen... Ik was echt enorm gestrest tijdens de eerste lockdown. Esfan (Eghtessadi, zakelijk brein en de ex-partner van Onsea, TP) dacht dat het gedaan was. De crisis van 2006 was ook een dieptepunt voor ons: we hadden toen veel te veel stuks geproduceerd en verloren vijftien miljoen euro. Maar toen heb ik nooit gedacht: we zullen de boeken moeten toedoen. Nu was het anders. Esfan heeft ook echt nachten wakker gelegen.”

U niet?

“Neen. Overdag spring ik zo hyperkinetisch rond dat ik als een blok slaap. (abrupt) Ineens stonden de 230 mensen in onze eigen winkels op technische werkloosheid. Op het kantoor bleven er nog 20 van de 70 mensen over.”

Hoeveel mensen hebt u effectief moeten ontslaan?

“Op het kantoor 12, in de winkels 20. Er blijven nog 300 mensen over. Voor 2019 verkochten we Essentiel aan 110 multimerkenboetieks in België. Nu zijn dat er nog vijftig. In het buitenland – daar hebben we 800 verkooppunten – zijn er ook veel tussenuit gevallen. Het was superemotioneel om al die wholesalers te bellen: wij hingen vaak in tranen met hen aan de lijn. Velen waren ook kwaad op ons. Maar we moesten een keuze maken, anders hadden we het niet overleefd.

“We konden ook niet de bank van al onze klanten zijn. In Portugal en Spanje hebben we ook onze corners (aparte stands in warenhuizen waar merken voor betalen, TP) moeten sluiten.

“Uiteindelijk hebben we in januari van dit jaar 7 miljoen euro uit de groep gehaald om de ergste gevolgen van corona op te vangen. Door het gebrek aan cash hebben we ook beslist om geen 200.000, maar slechts 120.000 stuks van de nieuwe collectie te produceren. We produceren van elke collectie ook 30 procent minder. Wordt er goed verkocht, dan kunnen we die wel nog bij produceren.”

Zijn jullie nu weer een gezond bedrijf?

“We hebben weer cashflow, ja. (lacht) Je had ons hier vorig jaar moeten zien zitten. Op een grote excellsheet die aan de muur hing stonden al onze fabrikanten. Wanneer er 5.000 euro binnenkwam, beslisten we bij wie we wat schuld konden aflossen. Gelukkig is geen enkele fabrikant failliet gegaan.”

Blijft er nog creativiteit over tussen al die business?

“Och, ik heb al vijf jaar een strak collectieplan. Vroeger staken Tom (Depoortere, artdirector, TP) en ik onze vinger in de lucht en maakten wij een collectie. Daarna kwam de marketing erbij. Nu is het andersom: de marketing laat ons weten hoeveel verschillende winterjassen of zomerrokken we moeten bedenken. En liefst ook een jurk met een rood accent voor Valentijn, zeggen ze dan.”

Beperkt dat u niet?

“Goh, ik ben tamelijk hysterisch en heb ook wel wat ADHD: ik kick dus op lijstjes en heb een zekere structuur nodig. Steekt het mij tegen, dan ben ik koppig genoeg om mijn wil door te drijven. Mijn boekhouder zal me niet moeten zeggen welke kleuren ik moet gebruiken.

“Weet u, ik zal nooit verbergen dat wij uit een zware periode komen. Mijn zonen van 16 en 17 – onvervalste pubers – zaten ook nog eens constant thuis.”

Hoe moeilijk was corona voor hen?

“Een van mijn zonen heeft een serieuze vorm van ADHD. Hij was gewend aan de structuur van de school, maar die viel weg. Hij zat achter zijn computer, maar deed geen bal. Esfan of ik waren er ook niet om hem in het oog te houden. Hij moet nu dubbelen, maar ik kan hem dat niet kwalijk nemen.

“Die hele coronaperiode was bij ons wel in een oogwenk voorbij. Vriendinnen van mij kloegen over de leegheid van hun dagen. Ik heb niet bepaald mijn kasten kunnen opruimen.”

Of taarten kunnen bakken?

“Geen taarten, geen potten, geen cupcakes. Ik heb mijn bedrijf gered.”

Kopen mensen anders door corona?

“Ja, maar ze verrassen mij. In het begin dacht ik: ‘Oei, wij hebben geen basics. Oei, wij hebben bijna geen zwart.’ Maar die angst was onterecht: de mensen zijn juist exuberanter geworden. Er zit een heel lang avondkleed met een sleep in de nieuwste collectie. Nog nooit heeft zo’n extreem stuk zo goed verkocht. De mensen willen feesten, de leggings stoppen ze weer diep weg in hun kast. Zelfs ik heb in een jogging rondgelopen tijdens corona. Stel u voor! Wel nog altijd met hoge hakken en keigrote oorbellen. Echt verslonzen, dat kan niet.”

Raken jullie collecties tijdig in de winkels? Het containervervoer zit overal strop.

“O ja, dat is een nieuwe ramp. Zijn we door corona, komt dit er weer bij. Wij hadden ook juist gekozen voor meer transport per container en minder per vliegtuig. Dat is goedkoper en beter voor het milieu. Maar nu zijn de prijzen enorm gestegen. Voor covid kostte het 2,5 dollar om een kilo kleren te transporteren. Nu is het al 8 dollar.”

Gaat u die prijzen doorrekenen aan de klant?

“Mijn prijzen zullen stijgen, ja, ik kan niet anders.”

U hebt in de collectie geen jurken onder de 145 euro. Staat u er soms bij stil dat uw merk voor veel mensen onbetaalbaar is?

“Tuurlijk. De vriendinnetjes van mijn zonen wijzen mij daar vaak genoeg op. Als twintiger had ik mij ook nooit Essentiel kunnen permitteren. Ik kom uit een heel bescheiden familie met een rijhuis in Edegem. Mijn mama is wel modisch: wij gingen naar tweedehandswinkels en stockverkopen. Ik liep er toen al anders dan de anderen bij. Nu draagt mama Essentiel: ze is 76, maar ze staat er fantastisch mee.”

U zou een tweede, goedkopere lijn kunnen uitbrengen.

“Neen. De merken die dat doen – denk aan Isabel Marrant met Etoile – zijn veel duurder dan wij. Gaan wij goedkoper, dan zitten we met Zara-prijzen. Dan hebben we veel te veel concurrentie en gaat dat ook niks opleveren. We zouden dan ook andere fabrikanten moeten zoeken en concessies doen aan de kwaliteit. Onze Pink Pill-collectie had wel sweaters voor 95 euro, maar dat is nog niet goedkoop.”

Waar komt die naam, Pink Pill, vandaan?

“Dat is een mooi verhaal. Voor elke nieuwe collectie in productie gaat, sluit ik me met mijn team enkele dagen op in deze showroom. Tien procent gaat er dan nog uit. Niemand, ook Esfan niet, mag hier dan binnen. Een paar jaar geleden was hij toch binnengeglipt en had hij juist die slechte stuks gezien. Totaal in paniek was hij.

“Virginie, een van onze medewerksters, zei me: ‘Mijn man neemt roze pilletjes en wordt daar erg gelukkig van. Waarom geef je Esfan er geen?’ Maar ik had een probleem: Esfan neemt nooit pillen. De volgende ochtend heb ik daarom zo’n roze pil door zijn porridge gedaan. Twee uur later zei hij: I love the collection! Als Esfan dus plots sterft, opent de politie zeker een onderzoek naar mij.” (lacht luid)

Was uw man niet woest?

“Neen. Ik ben ook wel zo eerlijk dat ik na een uur verklapt heb dat ik hem had ‘vergiftigd’.”

U bent niet meer samen met Esfan Eghtessadi, maar jullie werken nog wel samen. Hoe doen jullie dat?

“Op papier zijn wij nog steeds getrouwd, maar we zijn wel al vier jaar geen koppel meer. Wij hebben gewoon geen tijd voor een scheiding. Ik zie ook zoveel vechtscheidingen om mij heen, dat wil ik echt niet. Wij hebben elkaar ook heel lang heel graag gezien, en dat is niet helemaal weg.

“We wonen wel al jaren niet meer samen. Drie jaar hebben we om de week in ons huis gewoond. De jongens verbleven daar permanent, wij wisselden tussen ons huis en ons appartement hier aan de Bourla. Fantastisch vond ik dat, die birdnesting.”

Denkt u nooit: ik wil die man niet meer zien?

“Neen. Essentiel moet blijven bestaan, dus moeten wij samenwerken. Dat is zelfs makkelijker dan voorheen. Wanneer je met je geliefde samenwerkt, verdwijnt elke afstand en ga je constant met elkaar in de clinch. Wij braakten alles uit tegen elkaar. Nu denken we twee keer na voor we wat zeggen. Hoewel we intussen allebei een nieuwe partner hebben, blijft hij ook een van mijn beste vrienden. Wij gaan ook nog samen uit eten en zo.”

Zouden jullie kunnen doubledaten?

“Neen, en we zitten ook niet samen rond de kerstboom. Dat is niks voor ons.”

Nog even terug naar het werk: waarom werkte u onlangs samen met Samsung voor de verhuur van twee feestjurken?

“Waarom niet? Samsung heeft ons alleen de stoommachines – een soort kast – geleverd om die kleedjes na de verhuur weer fris te krijgen. Daarmee verkoop ik mijn ziel toch niet? In de toekomst gaan we trouwens nog avondjurken verhuren.”

Zijn ‘collabs’ de toekomst in de mode?

“Pfff... Elke dag krijg ik aanbiedingen voor collabs, zelfs van fabrikanten van tuinmeubelen en matrassen. Daar doe ik niet aan.”

Influencers, doen jullie daar wel aan?

“Wij zullen nooit een influencer betalen. Dat is toch een beetje zielig? Op Instagram postte Paris Hilton onlangs een outfit van ons, die ze zelf had gekocht: dát is waardevol. Er is ook een Nederlands meisje met down die verzot is op onze kleren. Ze heeft enorm veel volgers. Zij krijgt wel altijd een uitnodiging voor de presentatie van onze collecties.

“We sturen ook elke maand kleren op naar een tiental vrouwen in elk land waar we verkooppunten hebben. In België krijgt Tiany Kiriloff per seizoen een of twee stuks, ook Ann Lemmens krijgt af en toe een outfit. Wanneer zij die kleren dragen: top. Doen ze dat niet: jammer maar helaas.”

Geeft u wel BV-korting?

“Die mogen kleren uitlenen, maar nadien moeten ze alles wel proper terugbrengen. (lacht)”

Jullie maken fors minder stuks, maar zijn er ook minder collecties?

“O ja. Vroeger deden we er acht, dan zes, nu nog vier. Die splitsen we wel in twee drops in de winkels. Seizoenscollecties, eigenlijk bestaat dat niet meer. Vroeger kocht de vrouw aan het begin van het seizoen haar ensembles. Daarna ging de vinger op de knip. Nu is het buy now, wear now.

“Elk land heeft ook minder zijn eigen stijl. Enkele jaren geleden redeneerden we: dat maken we voor de Fransen, dat is rock-’n-roll. Of: dit is voor de Nederlanders, daar kunnen ze mee op hun bakfiets. Oei, wat zeg ik nu? Zo politiek incorrect. In ieder geval: zo is het niet meer. De wereld is één geworden. In de mode toch.”

Dries Van Noten pleit voor minder verspilling, minder shows, minder solden. Heeft hij gelijk?

“Van mij mogen de solden – dat zeg ik al jaren – anderhalve maand opschuiven. Afprijzingen in het prille begin van de zomer of de winter, dat is toch belachelijk? Collecties hebben nog een levensduur van begot twee maanden.”

En de solden volledig schrappen?

“Je moet in het hoogste segment zitten om geen solden meer te kunnen doen. Dries kan dat, Louis Vuitton en Hermès ook. Wij leven met Essentiel in een wereld waar Zara en H&M elke week wat anders op de markt gooien. Die doen wel zware solden, en daar kun je niet tegen vechten. Ik heb mijn solden en mijn cashflow nodig. En mijn retailers zeker.”

Genderneutrale collecties, gaan we dat nog vaker zien?

“Vorige week was ik op de heropening van de winkel van Ann Demeulemeester. Ik bestudeerde de kleren, maar kon er niet meteen uit opmaken of ze voor mannen of vrouwen bedoeld waren. Alles was supermooi, maar of de hele modebranche in die trant zal evolueren?

“Wij hebben wel heel lang een mannencollectie geprobeerd, maar het is niet gelukt. Het bleek te moeilijk om van Essentiel een mannenmerk te maken zonder dat het clownesk werd. Jammer.”

Hoe duurzaam zijn jullie eigenlijk?

“Twintig jaar geleden, bij de start van Essentiel, waren wij absoluut niet bezig met duurzaamheid. Niemand in die tijd. Tot voor kort wist ik daar ook niks van. Hoe word je ook duurzaam? Ik deed dus aan ‘green hushing’: ik durfde er niet over te praten uit angst dat we kritiek zouden krijgen.

“Het werd zo’n issue overal, dat ik dacht: gaat de consument ons nog kopen? Grote buitenlandse afnemers eisen tegenwoordig ook dat alle merken in hun warenhuizen in 2025 voor de helft duurzaam zijn. Al twee jaar hebben we daarom een sustainable expert in dienst. Hij heeft het bedrijf doorgelicht, en we bleken veel duurzamer dan we dachten. Al mijn fabrikanten betalen hun arbeiders correct, er is geen kinderarbeid, er wordt niet op onmogelijke uren gewerkt, er slaapt niemand onder zijn stikmachine. Daar steek ik mijn hand voor in het vuur. Ik ken ook al onze fabrikanten.”

Hoe goed scoren jullie op ecologisch vlak?

“Wanneer je twintig jaar geleden stoffen koos op een beurs, was er niks duurzaam. Nu is 60 procent dat wel. Die stoffen zijn ook veel mooier dan enkele jaren geleden. Nadeel is wel dat een duurzame stof al snel 10 procent meer kost dan een gewone lap.”

Gelooft u eigenlijk dat de mode echt diepgaand zal veranderen?

“Goh, zolang er een Primark, H&M en Zara bestaat, zal er wegwerpmode zijn. De eindconsument is nu eenmaal rotverwend. En ja, ik begrijp dat veel mensen zich niks anders kunnen permitteren, maar je kunt toch ook sparen?”

Doet u dat, sparen voor kleren?

“Toch wel. Als ik een mooie tas wil, ga ik sparen.”

Zullen mensen in de toekomst niet bewuster, en dus minder, kleren gaan kopen?

“Bewuster mag, maar minder? Liefst niet. (buigt zich naar de microfoon) Stop nog niet met kopen, mensen! Blijf ons kopen. Wij moeten overleven.”

Vreest u de leegstand in de stadscentra?

“Ja. De huurprijzen zijn veel te hoog. De Schuttershofstraat, hier om de hoek, is daar echt aan kapotgegaan. Een straat moet leven, met een bloemist, een caféetje, een krantenwinkel: al die zaken verdwijnen. Op den duur zullen de huurprijzen moeten zakken, omdat niemand ze nog kan betalen.”

Maakt de onlineverkoop de stadscentra ook niet kapot?

“Onze onlineverkoop is door corona van 4 procent naar 35 procent gestegen. Maar nu merk je hoe iedereen weer naar de winkels komt.”

Gaat er dan niks blijven hangen van de hele coronacrisis?

“De grote shows, die zullen niet allemaal terugkomen. Al die grote designers gaan niet meer onnozel ieder seizoen miljoenen spenderen om elke blogster of influencer naar Parijs of Marrakesh te vliegen voor een show van tien minuten. In deze tijd is dat ook niet meer verantwoord.”

Hebt u veel met andere ontwerpers gepraat over de coronamiserie?

“Daar heb ik mij zwaar aan mispakt. Ik dacht dat wij constant zouden overleggen, maar veel solidariteit was er niet. Wij zijn ook wel vrij uniek: andere Belgische merken zoals Xandres of Scapa exporteren niet zoveel als wij. (fijntjes) En ik heb Dries niet gebeld. Die is wel opgekocht door een grotere groep, die zit veilig. Wij zijn heel blij dat wij onafhankelijk gebleven zijn. Wij doen graag onze goesting.”

Hebben jullie veel aan thuiswerk gedaan?

“Voor corona was ik ertegen, nu denk ik: it works. Ik zat hier wel elke dag, want mijn zonen zaten thuis, ik kon daar niet werken. In de kerstvakantie hebben Tom en ik dertien mappen gevuld met de stalen van onze stoffen: 15.000 stukjes stof hebben wij geplakt. Met een glas wijn erbij – of meerdere glazen, oeps! Normaal maken onze stagiaires die mappen, maar door corona had ik geen personeel.”

Ik vond nog een uitspraak van u...

“Oei, wat heb ik nu weer uitgekraamd?”

‘Wanneer je respectvol bent, kun je de regels omzeilen.’

“Dat is toch zo? Kijk, je moet met je hoofd schudden, met je haren zwieren en altijd op voorhand ‘sorry’ zeggen. Dan kom je toch met alles weg? Ik bedoel niet dat je schijnheilig moet zijn. Zeker niet, respect voor anderen is zo belangrijk... Maar wanneer heb ik dat eigenlijk gezegd?”

Een week geleden.

“Is ’t echt? O, ik moet misschien wat meer opletten met wat ik zeg. Hoewel... Waarom ook?”