©  AFP

Californisch gouverneur Gavin Newsom mag op post blijven

Nog geen uur nadat de stembureaus er sloten, heeft AP Gavin Newsom uitgeroepen tot winnaar van het referendum in de Amerikaanse staat Californië. Met 60 procent van de stemmen geteld, zijn de resultaten volgens het persagentschap duidelijk genoeg om te stellen dat de Democratische gouverneur op post mag blijven.

adb
Bron: Belga, AP

Met 60 procent van de stemmen geteld, blijkt een meerderheid de gouverneur te steunen: 66,79 procent van de kiezers – ruim 5,4 miljoen personen – heeft “nee” geantwoord op de vraag of Newsom afgezet moet worden. Dat bericht persagentschap AP.

Zo’n 33,21 procent van de kiezers in deze “recall election” – bijna 2,7 miljoen personen – wil Newsom wél vervangen.

Newsom heeft na de projectie van AP de overwinning geclaimd in een toespraak.

Twee vragen

Newsom werd in 2018 verkozen tot gouverneur van Californië met 62 procent van de stemmen. Zijn mandaat liep normaal tot in januari 2023, maar daar kon met het referendum vervroegd een einde aan komen. Door een bepaling in de Californische grondwet kunnen ontevreden kiezers zo’n “recall election” (terugroep-verkiezing) organiseren om hun gouverneur te vervangen. Ze hebben daarvoor de handtekeningen nodig van minstens twaalf procent van het aantal kiezers bij de laatste verkiezingen. In dit geval komt dat overeen met ongeveer 1,5 miljoen handtekeningen.

Die drempel werd gemakkelijk gehaald, door een combinatie van vaak ultraconservatieve Republikeinen en andere burgers die ontgoocheld zijn in de strenge coronabeperkingen die Newsom uitvaardigde om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, en de impact daarvan op hun dagelijks leven en de economie.

De Californiërs kregen dinsdag twee vragen voorgeschoteld. De eerste was of Gavin Newsom moet aftreden als gouverneur. Als meer dan 50 procent daar “Nee” op zou antwoorden, dan kan de 53-jarige Democraat de laatste achttien maanden van zijn mandaat gewoon afwerken. Zei de meerderheid “Ja”, dan kwam de tweede vraag in het spel: “Wie moet hem vervangen?” Diegene van de 46 kandidaten - vooral Republikeinen - die de meeste stemmen kreeg, zou dan de nieuwe gouverneur worden. Newson zelf heeft niet het recht om op te komen als kandidaat. En de Democratische partij heeft geweigerd om een officiële kandidaat aan te duiden, om de campagne pro-Newsom niet te verstoren.

Ultraconservatieve radioster

De favoriet onder de kandidaten was Larry Elder, een ultraconservatieve radioster. “Hij is een kloon van (voormalig Amerikaans president, red.) Donald Trump. Kunnen jullie je voorstellen dat hij gouverneur wordt?”, zo zei huidig Amerikaans president Joe Biden maandagavond in Long Beach, ten zuiden van Los Angeles. Biden was in Californië om de Democratische gouverneur te steunen. “De ogen van de natie zijn gericht op Californië en de beslissing die jullie op het punt staan te nemen”, zei president Biden nog. “Die zal een enorme impact hebben op Californië en zal zich laten voeten in het hele land. En, dit is geen grap, in de hele wereld.”

“Omweg naar de macht”

Californië is de staat met de meeste inwoners (zowat 40 miljoen) in de Verenigde Staten. Hij is ook de op vier na grootste economische speler wereldwijd. De staat aan de Amerikaanse westkust staat bekend als een Democratisch bastion. “Het is virtueel onmogelijk voor een Republikein om een klassieke verkiezing te winnen en gouverneur te worden”, aldus Jim Newton, specialist inzake Californische politiek aan de universiteit van Los Angeles. “Dit referendum is een omweg naar de macht.” Newton wees er nog op dat het met het referendum mogelijk was dat “49 procent van de Californiërs stemmen voor Newsom en dat hij verliest van iemand die maar 18 of 19 procent haalt”.

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer