Direct naar artikelinhoud
AchtergrondCoronamaatregelen

De digitale coronapas? Voor tieners, ouderen en kansarmen is dat niet evident

Net zoals op de meeste (grote) evenementen moesten de deelnemers aan de 20 kilometer van Brussel hun ‘coronapas’ laten zien.Beeld Photo News

Nu de deur openstaat voor een ruimer gebruik van de coronapas, zal iedereen vaker zijn Covidsafe-app nodig hebben. Maar is iedereen mee? Inloggen is voor min-18 jarigen ingewikkeld, voor ouderen en kansarmen speelt de digitale drempel.

De zoon van Anneke Blanckaert wilde graag naar de Memorial Van Damme begin deze maand. Alleen: daarvoor had hij een Covid Safe Ticket nodig. “Hij is dertien en dubbel gevaccineerd, maar de periode van twee weken was nog niet verstreken. We hadden dus een negatieve PCR-test nodig. Om dat resultaat op zijn smartphone te krijgen: jongens, dat was ingewikkeld”, legt ze uit. 

Pas via een omweg, waarbij ze de Itsme-app op de smartphone van haar man en de Covidsafe-app van haar zoon gebruikten, is het gelukt. “Net voor hij zou vertrekken.” Blanckaert werkt voor de Gezinsbond waar ze de voorbije weken verschillende meldingen kregen van bezorgde ouders. “Dit zou allemaal wel een beetje duidelijker en transparanter kunnen”, vertelt ze. Ook verschillende gemeentebesturen kregen vragen.

Het grote probleem: de Covidsafe-app is dan wel toegankelijk voor iedereen, maar om Itsme te kunnen gebruiken, de app waarmee je je online identiteit kan bevestigen, moet je achttien zijn. Hoe log je dan in, als je tussen twaalf en achttien bent? 

Die groep tieners is aangewezen op hun ouders. De moeder of vader kan zelf het certificaat van de kinderen downloaden op de eigen Covidsafe-app. Dat kan praktisch zijn als je met het gezin op reis gaat, minder als jouw 17-jarige straks op café wil gaan en daarvoor zijn pa of ma moet meenemen.

Een andere optie is dat de ouder via enkele digitale kronkelpaadjes zijn eigen Itsme gebruikt om de identiteit van zoon of dochter te bevestigen op hún app. Alleen: die kronkelpaadjes lopen soms dood. Sommige ouders vinden de vaccinatiecertificaten van hun kinderen simpelweg niet terug. De reden: onzorgvuldigheden in het rijksregister, de databank die als basis dient voor Covidsafe. In bepaalde gevallen werd daar niet de link gelegd tussen ouder en kind.

Vooral bij de opstart van Covidsafe in juli kwamen er veel vragen van het publiek in die zin, geeft Gert De Gelder, projectleider van de app bij de Vlaamse overheid, aan. Intussen zijn die sterk afgenomen. Heel wat gemeenten hebben een infopagina op hun website aangemaakt. Een telefoontje naar de lokale dienst Bevolking volstaat in principe om de link tussen ouder en kind in het rijksregister toe te voegen.

Moet ook gezegd dat er nog alternatieven zijn om een vaccinatiebewijs te halen (zie kader). De tieners kunnen bijvoorbeeld via mijngezondheid.be, met een eID-lezer, hun certificaat downloaden op hun pc, of gewoon bellen om hun (papieren) documenten op te vragen. Het valt op dat zij veel vaker gebruik maken van die optie, eerder dan de app. Terwijl onder twintigers, dertigers en veertigers al telkens meer dan 2 miljoen vaccinatiebewijzen via de app werden opgevraagd, waren er dat bij de tieners 950.000. Omgekeerd vroegen er al bijna 1,9 miljoen mensen onder de 20 een certificaat via de pc, een cijfer dat momenteel enkel de vijftigers overtreffen.

De digitale coronapas? Voor tieners, ouderen en kansarmen is dat niet evident
Beeld Photo News

Itsme, een privébedrijf, kan overigens de leeftijdsgrens niet zomaar verlagen, geeft CEO Stephanie De Bruyne aan. Bij het aanmaken van een account wordt het zogenoemde ‘handtekencertificaat’ op de chip van je identiteitskaart gebruikt, waarmee je ook bijvoorbeeld officiële documenten kan ondertekenen. 

Voorlopig wordt in ons land het Covid Safe Ticket enkel gevraagd bij reizen naar het buitenland en grote(re) evenementen. Het ziet er echter naar uit dat het gebruik zal worden uitgebreid. De Brusselse regering wil dat iedereen vanaf 12 jaar zijn ‘coronapas’ laat zien waneer hij of zij op restaurant of café gaat en een ziekenhuis of woon-zorgcentrum bezoekt. Ook Vlaanderen heeft de deur al op een kier gezet voor een breder gebruik.

De verwachting is dat jongeren finaal wel hun weg zullen vinden, andere doelgroepen kunnen het weleens moeilijker hebben. Netwerk tegen Armoede waarschuwt dat niet iedereen zomaar in het bezit is van een (recente) smartphone, laat staan er vlot apps mee downloadt. “Voor ons blijft het belangrijk dat die papieren versie ook gepromoot wordt”, zegt algemeen coördinator Heidi Degerickx van het Netwerk tegen Armoede. Volgens haar kan de uitbreiding van het Covid Safe ticket leiden tot verdere uitsluiting. 

Ook ouderenvereniging Okra is op haar hoede. “Heel wat van onze leden zullen wel op weg geholpen worden door kinderen en kleinkinderen”, zegt Johan Truyers. “Maar voor wie vereenzaamd leeft, kan dit erg moeilijk zijn.” In principe is Okra voor elke maatregel die de maatschappij beter bestand maakt tegen corona, dus een bredere inzet moet kunnen. “Maar zelf gaan we bij onze activiteiten geen coronapas vragen.”

 Hoe verkrijg je een vaccinatiecertificaat als je onder de 18 bent?

* Via de Covidsafe-app van (een van) je ouders, maar dan heb je het in principe niet op je eigen smartphone. 

* Via je eigen Covidsafe-app, maar dan moet een van je ouders via een omweg je identiteit bevestigen via Itsme.

* Via je eigen Covidsafe-app, waarbij je zelf je identiteit bevestigt via een authenticator-app van Microsoft of Google of een ‘digitale sleutel’.

* Via je eID en een eID-lezer inloggen op mijngezondheid.be waar je het certificaat kan downloaden en vervolgens afdrukken of in pdf-formaat naar jezelf doorsturen.

* Door te bellen naar 078/78 78 50 (Vlaanderen) of 02/214 19 19 (Brussel). Je krijgt een papieren certificaat per post op digitaal via je e-box.