Direct naar artikelinhoud
Voor u uitgelegdCoronamaatregelen

Knuffelen en handschudden alsof het 2019 is: is dat al een goed idee?

Knuffelen en handschudden alsof het 2019 is: is dat al een goed idee?
Beeld Pexels

Een knuffel of toch nog maar een vuistje? Nu steeds meer mensen gevaccineerd zijn, slaat de verleiding toe om terug te keren naar de normale vormen van begroeten. Maar is dat wel slim, vlak nadat het aantal hospitalisaties weer de hoogte in ging?

“Ja, dat is een heel moeilijke.” Ook viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven) weet even niet wat gezegd als we hem vragen naar de beste manier van begroeten tegenwoordig, met een stevige handdruk of toch maar het voorzichtige vuistje? “Voor iedereen zal die drempel op een verschillend punt liggen”, zegt hij. “Maar je voelt dat sommigen stilaan terugkeren naar vroeger, terwijl anderen toch maar opteren voor het vuistje.”

Het afgelopen anderhalf jaar had tenminste dat voordeel: iedereen wist dat knuffelen of kussen uit den boze waren. Wie de noodzaak aan fysiek contact echt niet kon bedwingen, wist dat een elleboogje of vuistje de enige mogelijkheden waren.

Dat de stevige handdruk en kus straks volledig terugkeren, staat als een paal boven water. “Kijk naar de voorbije duizenden jaren: wij zijn nu eenmaal een ras dat houdt van lichamelijk contact”, zegt etiquette-expert Kevin Strubbe. “Of het nu neuzen-neuzen is of iets anders, behalve in enkele oosterse culturen maakt dat lichamelijk contact deel uit van onze gebruiken.”

Daar is ook sociaal psycholoog Alain Van Hiel (UGent) van overtuigd. “Bij het begin van de pandemie kreeg ik die vraag vaak voorgeschoteld: ‘Gaat dit ons veranderen?’ Neen dus. Mensen overschatten de implicaties van zulke negatieve gebeurtenissen vaak op de lange termijn, dat heeft onderzoek al vaak aangetoond. Daarom dat ik al bij het begin van de pandemie voorspelde: er zal juist niets veranderen. Zolang de angst regeert, passen we ons gedrag wel aan. Maar nu ook die steeds meer wegvalt, zie je dat we stilaan terug in oude gewoontes vervallen.”

De vraag is: zitten we al op het punt waarop dat weer kan? Steeds meer mensen genieten de bescherming van een volledige vaccinatie. Die verhindert de verspreiding van het coronavirus dan niet volledig, ze zorgt wel voor een minder zwaar ziektebeeld. Tegelijk geven concerten en andere evenementen waar bijvoorbeeld gedanst kan worden impliciet het signaal: het kan allemaal weer.

Knuffelen en handschudden alsof het 2019 is: is dat al een goed idee?
Beeld Pexels

Alleen zagen we de hospitalisatiecijfers onlangs terug stijgen en blijft ook het aantal dagelijkse besmettingen op een relatief hoog plateau zweven. Is het dan slim om weer aan het knuffelen te slaan? Dat is op z’n minst een beetje onduidelijk. Niemand kan echt zeggen wanneer we dat punt exact bereikt hebben.

Handhygiëne

Toch acht Van Ranst het niet nuttig via richtlijnen duidelijkheid te verschaffen. “Je kan echt niet alles in regels gieten”, zegt hij. “Ik begrijp dat het vervelend is voor sommigen, maar het kan nu eenmaal niet anders. Uiteraard blijft handhygiëne heel belangrijk. Maar zulke begroetingen zijn ook niet de bron van alle kwaad. Die moeten we misschien toch eerder gaan zoeken bij mensen die niet gevaccineerd zijn of vertoeven in slecht geventileerde ruimtes en daar zaken doorgeven aan elkaar.”

Wie de ongemakkelijkheid voor een begroeting liever uit de weg gaat, neemt best zelf het initiatief, aldus Strubbe. “Wanneer ik bijvoorbeeld een groep mensen nader, zal ik al snel eens zwaaien en roepen: ‘Hallo iedereen!’”, zegt hij. “Zo hoef ik niet iedereen een hand te geven. Of je kan ook op een galante manier een kus omzeilen. Voor corona gaf ik mensen de tip dan een gestrekte arm aan te bieden, zo is het duidelijk dat je liefst de hand schudt. Wat een totaal ander gegeven is dan een gebogen arm, die nogal makkelijk omzeild kan worden. Maar ook nu kan je via een mopje laten weten ‘dat je de kussen achteraf wel inhaalt’.”

Zelf je grenzen durven aangeven, lijkt de sleutel te zijn. “Iedereen begrijpt dat na het afgelopen anderhalf jaar”, zegt Van Hiel. “Als je zegt dat je je nog te angstig voelt bij een kus of knuffel zullen weinigen je dat kwalijk nemen. Hoogstens zal er misschien grappend op gereageerd worden. Maar als het dat maar is.”