Direct naar artikelinhoud
ReportageOudsbergen

Onrust in Oudsbergen: ‘Mensen zien nu elke dag wolven. Is dat nog normaal?’

Cyriel Geusens toont het kadaver van een van zijn koeien. ‘Dat lag hier ’s ochtends, grotendeels opgegeten.’Beeld Wouter Van Vooren

Ook al spreken experts tegen dat er ‘probleemwolven’ zijn, in het Limburgse Oudsbergen blijven boeren en bewoners ongerust. De dieren hebben er in korte tijd twee pony’s en een jonge koe doodgebeten. ‘Zal het straks niet aan ons, de mensen, zijn?’

“Ziet ’m es kieken.” Cyriel Geusens (50) wijst naar een bruin-wit gevlekte dikbil. Het dier staart naar de maïsvelden. “Zelfs een ritselend blaadje maakt hem nu bang.” De veehouder meent dat het rund nog altijd in shock is. In de nacht van maandag op dinsdag werd een van de jonge dieren in dezelfde wei aangevallen. 

Geusens twijfelt er niet aan: het zijn wolven die zijn vaars hebben verslonden. Een paar honderd meter verderop zouden ze een nacht eerder twee shetlandpony’s hebben doodgebeten. 

“’s Ochtends lag hier een grotendeels opgegeten karkas”, wijst hij. De resten van het dier houdt de man bij, onder een groot zwart zeil iets verderop. “Als het van mij had afgehangen, had ik dat kadaver naar het centrum van Oudsbergen gebracht, om mensen te laten zien wat voor verschrikkelijks wolven aanrichten. Maar ik heb me ingehouden. Het gerechtelijk onderzoek moet ook nog plaatsvinden.” 

Geusens is vooral gefrustreerd omdat hij al een poging had gedaan om zijn dieren te beschermen. “Mijn vrees was al langer dat wij op een dag het slachtoffer zouden worden. Nadat de pony’s gevonden waren, heb ik meteen het Wolf Fencing Team gebeld, maar ze konden mij niet zo spoedig helpen met een aangepaste omheining.” Inmiddels prijkt er op de dikbilwei wel een nieuwe oranje schrikdraad, met 10.000 volt erop. “Als je zelf het slachtoffer wordt, lukt er ineens van alles”, haalt hij de schouders op.

Cyriel Geusens.Beeld Wouter Van Vooren

Ook burgemeester van Oudsbergen Marco Goossens (CD&V) is nog onder de indruk. “Experts hebben nooit uitgesloten dat grotere dieren aangevallen zouden worden, maar ze noemden die kans klein. Maar nu gaat het in een paar weken tijd om een drachtige koe, twee pony’s en een vaars.”

Hij is blij dat er stemmen opgaan om de subsidieregeling ook voor grotere dieren mogelijk te maken. “Maar dan nog zitten we met het andere verhaal: de onrust bij de bewoners. Een paar jaar geleden moest je zogezegd van geluk spreken als je een wolf zou zien. Nu zien mensen de dieren elke dag. Is dat nog normaal? Ik weet het niet. Ik acht het onrealistisch, maar ik wil toch niet de burgemeester zijn van de gemeente waar voor het eerst een mens wordt aangevallen.”

‘Biologisch normaal gedrag’

Volgens Jeroen Denaeghel, woordvoerder van het Agentschap Natuur en Bos (ANB), valt wat in Oudsbergen gebeurde onder biologisch normaal gedrag van een wolvenroedel. “We mogen zeker niet van probleemwolven spreken. Dat kan pas als ze herhaaldelijk door wolfwerende omheiningen zouden geraken of systematisch in stallen binnendringen om dieren aan te vallen.”

Dat is tot nog toe ongezien. “In alle weides waar schadegevallen zijn, was er geen wolfwerende omheining.” Denaeghel betreurt dat maar een kleine minderheid van boeren in de risicozone die hebben, ook al zijn er allerlei subsidies. “Het is de enige sleutel voor deze probleemsituatie: preventie, preventie, preventie. Vergelijk het met vaccinatie: hoe meer wolfproof omheining er is, hoe vaker wolven geconfronteerd worden met stroomstoten en hoe minder geneigd ze zullen zijn om zich in zulke weides te begeven.”

Andere opties ziet ook Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) niet. “We willen mensen nog actiever overtuigen om in die omheining te investeren”, laat ze weten. In tussentijd rekent ze ook op lokale burgemeesters om de onrust niet aan te wakkeren. “We mogen niet vergeten dat de wolf een beschermde diersoort is en Europa niet toelaat ze uit de natuur te verwijderen. Verschillende lidstaten werden daar al voor veroordeeld door het Europees Hof.”

Een inwoner van Oudsbergen: 'De wolf hoort hier niet.'Beeld Wouter Van Vooren

Maar de ongerustheid bij de fietsers of wandelaars die voorbij Geusens terrein komen, lijkt nog niet weg. Een jong meisje dat door de velden stapt met een vriendin, zegt: “Het voelt toch als wachten tot mijn geitjes aan de beurt zijn.” Haar ouders lieten nochtans een jaar geleden stroomdraad plaatsen. “Maar je weet nooit of die aanpassingen voldoende zijn.”

Een tachtiger op de fiets zegt het forser. “De wolf hoort hier niet.” Hij is vooral bezorgd over wat de winter gaat geven. “Als alle schapen, geiten, koeien en paarden straks door de kou op stal staan, is het dan aan ons, de mensen? Ik heb nu kennissen die binnenblijven.”

‘Onzin’

Jan Loos van de campagne Welkom Wolf noemt het onzin. “Mensen moeten de informatie van specialisten geloven, niet die van de jager om de hoek.” Er zouden veel foutieve berichten de ronde doen. Feit is volgens Loos dat de speciale omheiningen effectief zijn. “En in de laatste vijf decennia is in West-Europa geen enkele mens aangevallen door een wolf.”

Geusens heeft geen boodschap aan de discussies, zegt hij. In zijn eenmanszaak is er geen tijd om lang te tobben of treuren. Er moet werk verzet worden. “Ik heb de tijd niet om zeven kilometer aan omheining wolfproof te maken, laat staan te onderhouden.”

Dus houdt hij rekening met nog meer kadavers. “Voor alle duidelijkheid: ik heb niets tegen de wolven. Tegelijk vraag ik mij af wat die dieren hier nog allemaal teweeg gaan brengen en of ze niet beter elders worden ondergebracht. Het romantische beeld dat sommigen hebben, moet de wereld uit. Mijn beesten zijn er de dupe van. En dan zwijg ik nog over mijn portemonnee.”