Een achteruitgang van het geboortecijfer dreigt in het Verenigd Koninkrijk een voorbode te zullen worden van een economische stagnatie. Dat blijkt uit een rapport van de Social Market Foundation (SMF), gebaseerd op een analyse van de evolutie van de geboortecijfers die bij de Britse bevolking kan worden opgetekend.
Om de economische groei te kunnen blijven garanderen, moet de Britse overheid volgens de onderzoekers een aantal maatregelen nemen, waaronder de introductie van betere systemen voor kinderzorg, om de geboortecijfers opnieuw op te krikken.
Piek
“In het Verenigd Koninkrijk is het geboortecijfer bijna teruggevallen tot de helft van het naoorlogse piekniveau dat tijdens de jaren zestig van de voorbije eeuw kon worden waargenomen”, benadrukken de onderzoekers.
“Dat dreigt te leiden tot een verder vergrijzende bevolking, die uiteindelijk het land in een economische achteruitgang zou storten. De Britse regering moet dringend een taskforce opzetten die de opdracht zou hebben de kwestie te onderzoeken en efficiënte oplossingen aan te reiken.”
Daarbij denken de onderzoekers vooral aan maatregelen die in een betere kinderopvang zouden kunnen uitmonden. De denktank benadrukte dat Britse werkende ouders gemiddeld 22 procent van hun inkomen aan voltijdse kinderopvang besteden.
“Dat is meer dan het dubbele van de gemiddelde budgetten die in andere westerse economieën wordt gemeld”, stippen de onderzoekers aan.
Het geboortecijfer in Engeland en Wales kende in 1964 zijn absolute piek. Op dat ogenblik werden per vrouw gemiddeld 2,93 kinderen gemeld. Vorig jaar was dat cijfer echter tot 1,58 kinderen teruggevallen.
“Dat is ruimschoots onder het vervangingsniveau van 2,1 kinderen dat noodzakelijk is om het bevolkingscijfer van het land stabiel te houden”, voeren de onderzoekers. “In Schotland wordt met 1,29 kinderen zelfs nog een lager niveau opgetekend.”
Vergrijzing
De onderzoekers waarschuwen dat deze evoluties uiteindelijk tot een tekort aan volwassenen in de werkende leeftijd zullen leiden. “Op dit ogenblik is iets minder dan 30 procent van alle Britse werknemers ouder dan 65 jaar”, luidt het.
“Tegen het midden van volgend decennium zal dat aandeel al tot 35 procent zijn opgelopen. Tegen het begin van de jaren zestig moet met een niveau van bijna 40 procent rekening worden gehouden. Anderzijds zal tegen het midden van deze eeuw een kwart van de Britten ouder zijn dan 65 jaar, tegenover een niveau van 20 procent momenteel.”
De combinatie van deze twee parameters – een kleiner deel van de bevolking dat aan het werk is, terwijl een steeds grotere groep economische steun nodig heeft – zal duidelijk een negatief effect op het productievermogen van de Britse economie hebben”, verduidelijken de onderzoekers.
In het rapport wordt opgemerkt dat wereldwijd 28 procent van de landen een gericht beleid voert om de geboortecijfers op te voeren. “In sommige landen kunnen deze de vorm aannemen van rechtstreekse betalingen aan ouders”, zeggen de onderzoekers. “Dat is onder meer het geval in Frankrijk, waar een geboortetoelage ter waarde van 950 euro is ingevoerd.
“De vraag of de overheid moet ingrijpen om te proberen het geboortecijfer te verhogen, is duidelijk een gevoelig onderwerp dat voorzichtig moet worden behandeld”, beseft Aveek Bhattacharya, hoofdeconoom van de Social Market Foundation.
“Maar gezien de alarmerende daling van de vruchtbaarheidscijfers en de risico’s die de vergrijzing met zich meebrengt voor het Britse sociaal en economisch welzijn, vormt dit een discussie die niet uit de weg mag worden gegaan.”
(evb)
