Hoe een Congolese student op het nippertje toch België binnen mocht na diplomatieke druk

Twee weken zat de 20-jarige Junior Masudi Wasso vast in een gesloten centrum en als de student zich zondag niet had verzet, dan was hij nu terug in Congo, om daar te vernemen dat het een vergissing is.

Op 18 september landt Masudi Wasso rond zes uur ’s ochtends op de luchthaven van Zaventem. Aan de grenscontrole legt hij zijn studievisum voor - voor lang verblijf, want hij komt economische studies volgen aan de UCL in Louvain-La-Neuve. Hij toont zijn inschrijvingsbewijs van de universiteit. “Ze namen me apart en begonnen vragen te stellen”, zegt Masudi Wasso. “Ze vroegen: ‘Wie is Dmitri Mendelejev’?” 

Masudi Wasso heeft in Congo een chemie-opleiding gevolgd en antwoordt dat het een Russische chemicus is. “‘Maar wat onderzocht hij precies?’, vroeg die agent. Ik heb niet geantwoord. Dan vroegen ze waar ik zou overnachten. Bij mijn zus in Denderleeuw, antwoordde ik. Hoe zou ik me verplaatsen naar Louvain-La-Neuve? Met de metro, dacht ik.”

Uitnodigingsbrief

Volgens de agenten klopt het verhaal van Masudi Wasso niet. Ze lezen in de uitnodigingsbrief van de universiteit dat het inschrijvingsgeld voor aankomst moet worden overgeschreven op de bankrekening van de universiteit en de Congolees vertelt dat hij nog niet heeft betaald.

“Rond één uur ’s middags zeiden ze:  ofwel ga je terug naar Kinshasa, ofwel ga je nu naar een gesloten centrum en contacteer je een advocaat. Toen ben ik naar Steenokkerzeel gebracht. Ik had me mijn onthaal in België anders voorgesteld.”

Zijn advocaat tekent verzet aan bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, maar die oordeelt dat de Belgische overheid in lijn met de vreemdelingenwet handelt. Vorige donderdag is er een eerste poging om Masudi Wasso terug naar Congo te drijven, en zondag opnieuw, maar telkens verzet hij zich daartegen, onder meer door het weigeren van een PCR-test. Maandag laat Dienst Vreemdelingenzaken weten dat hij in België kon blijven. 

“Dit weekend kwam de UCL met een attest dat het inschrijvingsgeld betaald is door het Congolese ministerie van Buitenlandse Zaken”, zegt een woordvoerder van Dienst Vreemdelingenzaken. 

Diplomatieke druk

Noch de Congolese ambassade in Brussel noch de UCL bevestigen dat. “Voor ons voldeed hij van in het begin aan alle voorwaarden om het land binnen te komen en te studeren”, zegt Marthe Nyssens, vicerector Mensenrechten aan UCLouvain. “De student had netjes een voorafbetaling van 200 euro gedaan en voor de rest van het inschrijvingsgeld had hij tijd tot 1 februari.”

De familie kan dat bewijzen en toont met een betalingsbewijs dat zijn zus maandag de rest van het geld overschreef naar de UCL.

De afgelopen week voerde de universiteit de druk op, onder meer met een betoging en een open brief van de rectoren van universiteiten in Franstalig België. Zondag eiste Congolees president Félix Tshisekedi de vrijlating van zijn onderdaan. De Belgische ambassadeur werd op het matje geroepen bij het ministerie van Buitenlandse Zaken in Kinshasa. 

Ook interne politiek kan daaraan ten grondslag liggen. Deze zomer overleed een Congolese student in gevangenschap in India, waarna Indiase burgers in Congo te maken kregen met straatgeweld.

In diplomatieke kringen klinkt het dat minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) optrad als bemiddelaar en aandrong bij staatssecretaris Sammy Mahdi (CD&V) “om het dossier ter harte te nemen”. 

Masudi Wasso en zijn advocaat willen het hier niet bij laten. Hij vloog zijn zus in de armen bij zijn vrijlating, maar van een feest zal geen sprake zijn, daarvoor is hij nog te zeer onder de indruk. “We gaan de Belgische staat aanklagen voor die gevangenschap”, zegt Selma Benkhelifa, zijn advocaat.