Direct naar artikelinhoud
Vijf vragenSofie Royer

Wordt het verspreiden van persoonlijke informatie strafbaar? ‘Niet realistisch dat ‘doxing’ dan stopt’

Wordt het verspreiden van persoonlijke informatie strafbaar? ‘Niet realistisch dat ‘doxing’ dan stopt’
Beeld Shutterstock / Dmytro Tyshchenko

De PS heeft een wetsvoorstel ingediend om doxing, een vorm van cyberpesten, strafbaar te maken. Experts zijn sceptisch. We hebben al een heel arsenaal aan strafbepalingen om op te treden, zegt Sofie Royer, postdoctoraal onderzoeker ICT-recht aan KULeuven.

Wat is doxing?

“Doxing staat voor ‘document tracking’. Het gaat om het bekendmaken van persoonlijke informatie van iemand, zoals een adres, een e-mailadres, een seksuele voorkeur of andere persoonlijke gegevens.

“Dat kan met kwalijke bedoelingen zijn, bijvoorbeeld als het verspreiden van een gsm-nummer gepaard gaat met een oproep om iemand te overladen met sms’en.” 

Komt het vaak voor?

“Door de reikwijdte van sociale media kan je met doxing tegenwoordig vrij eenvoudig schade aanrichten. Bovendien laat iedereen wel stukjes privé-informatie achter op het internet. Er zijn bekende voorbeelden. In 2019 kreeg toenmalig Vlaams minister Joke Schauvliege (CD&V) plots duizenden sms’en na een oproep van een klimaatgroep. 

“Datzelfde jaar kreeg een assistent aan de UGent, die anoniem berichten plaatste over leden van Schild & Vrienden, doodsbedreigingen nadat ze zijn naam en adres online hadden gezet. Er waren op sociale media ook oproepen om de namen te achterhalen van de Reuzegom-leden die aanwezig waren bij de doop waarbij Sanda Dia overleed.”

In Frankrijk is doxing strafbaar sinds de moord op leraar Samuel Paty, van wie de dader ook zijn identiteit online vond. Goed voorstel dus van de PS? 

“In Nederland ligt het ook op tafel, maar er zijn toch enkele bezwaren. Veel gedragingen in de sfeer van doxing zijn in België al strafbaar. Als we kijken naar het voorbeeld van minister Schauvliege, is dat een vorm van aanzetten tot informaticasabotage, cyberstalking en belaging. Dat is allemaal al strafbaar. 

“Naaktbeelden of seksuele beelden verspreiden is strafbaar, net als het verspreiden van gegevens uit een hack, of doodsbedreigingen. Doxing gaat vaak gepaard met iemand lastigvallen of haat op gang brengen. We hebben een heel arsenaal aan strafbepalingen om op te treden.”

Wat is erop tegen om dit toch explicieter strafbaar te maken?

“Een nieuw misdrijf in het leven roepen als een ontradende maatregel lijkt me niet wenselijk. Daaruit spreekt een naïef geloof in het strafrecht, dat weinig of geen preventieve effecten heeft. In de Amerikaanse staten met de doodstraf zijn er niet minder, maar meer moorden. 

“De auteurs van het wetsvoorstel denken misschien dat doxing stopt als het opgenomen is in het strafwetboek, maar dat is weinig realistisch. Als preventie je doel is, kan je beter inzetten op sensibilisering.

“Bovendien kan je je afvragen of met dit voorstel doxing in sommige gevallen geen persmisdrijf oplevert, en dat moet voor assisen komen, waardoor het zelden vervolgd wordt.”

Waarom stelt de PS dit dan voor? 

“In hun wetsvoorstel associëren de auteurs doxing met extreemrechtse groepen. Misschien willen ze tonen dat ze daartegen optreden? Bovendien is er een algemene tendens bij de wetgever om steeds meer strafbaar te stellen. 

“Denk maar aan het recente voorstel om boodschappen van extreme pornografie strafbaar te maken. Of denk aan de Pano-reportage over partnergeweld, waaruit vooral bleek dat er nood is aan hulpverlening voor daders en slachtoffers. De dag na de uitzending kondigde de politiek hogere straffen aan voor partnergeweld. Alsof daders eerst even in het strafwetboek zullen bladeren om zich dan te bedenken, afhankelijk van de hoogte van de straf.”