Steve Jobs tijdens de lancering van de eerste iPhone.

Tien jaar geleden stierf Apple-gezicht Steve Jobs - van iPod tot iPad, 5 producten die onze manier van leven veranderden

Deze week is het tien jaar geleden dat de oprichter van Apple, Steve Jobs, is heengegaan. Hij werd door vriend en vijand geprezen voor zijn oog voor innovatie en marketing. Van de Apple II tot de iPad, Jobs veranderde onze manier van leven en hoe we omgaan met technologie. We spraken met een Apple-kenner en iemand die met de charismatische ex-topman van Apple heeft gewerkt. We lichten er vijf producten van Jobs uit.

5 oktober 2011. Na een lange strijd tegen pancreaskanker overlijdt Steve Jobs. Hij was synoniem geworden voor innovatie en mooi ontworpen toestellen. Vlak voor zijn dood gaf Jobs de leiding van zijn bedrijf door aan Tim Cook, de huidige CEO van Apple. Ondertussen is het bedrijf uitgegroeid tot een technologiereus. Dat heeft deels te maken met het lef van Jobs om de dingen in vraag te stellen en altijd op zoek te gaan naar perfectie. 

1. De Apple II introduceerde de "personal computer"

Jobs richtte Apple op in 1976 samen met zijn vriend Steve "Woz" Wozniak. Woz was de techneut, de ingenieur die verantwoordelijk was voor de computers en de software, terwijl Jobs de verkoper was. Hij was de man die de mensen ervan moest overtuigen om het toestel te kopen. Beiden bouwden ze in de jaren 70 één van de eerste personal computers, de Apple II. Dat toestel ziet er ongeveer uit als de pc van vandaag, met een toetsenbord dat je aan een scherm kan koppelen. 

Copyright 2018 The Associated Press. All rights reserved

Hoewel de Apple II een relatief duur toestel was (zo’n 5.500 euro vandaag), bleek het een groot succes te zijn. Ondernemer en Apple-kenner Peter Hinssen herinnert zich die periode heel goed. “Als 11-jarige jongen heb ik leren programmeren op een Apple II. Mijn ogen zijn toen opengegaan, omdat ik het fascinerend vond wat je allemaal met technologie kon doen. Mijn liefde daarvoor is vanaf dan alleen maar blijven groeien, en dat heb ik aan die Apple II te danken.” 

BEKIJK hoe Peter Hinssen vertelt over zijn fascinatie voor Apple:

Videospeler inladen...

Met de Apple II ontworpen Jobs en Wozniak een computer die de mensen thuis konden gebruiken, wat revolutionair was in die tijd. De computers van toen waren vooral grote kamervullende mastodonten. Hinssen: ”Apple wilde de technologie democratiseren. Er waren wel computers, maar die werden gebruikt door grote bedrijven. Apple heeft een cruciale rol gespeeld in de democratisering van technologie.” 

Daar is Duco Sickinghe het volledig mee eens. De voormalige baas van Telenet heeft begin jaren 90 gewerkt voor NeXT inc., een bedrijf dat Jobs had opgericht nadat hij bij Apple was vertrokken. Sickinghe heeft in die hoedanigheid Steve Jobs een paar keer ontmoet: “Apple heeft als eerste grote speler de computer toegankelijk gemaakt. De Apple I en Apple II waren baanbrekend voor de mensen. Zo kwam de gewone man heel snel in contact met technologie.”

Maar de Apple II miste nog een belangrijk element: toegankelijke software waarmee gewone mensen aan de slag konden. 

2. De Macintosh nam het op tegen IBM

Dat veranderde in 1984, het jaar waarin Apple de Macintosh lanceerde. Dat toestel was zijn tijd ver voor en bevatte een aantal elementen die typisch waren voor Apple. In plaats van een toetsenbord met apart scherm, waren bij de Macintosh de computer en het scherm verwerkt in één geheel. 

De jonge Jobs, in 1984 met de Macintosh.
1984 AP

De Macintosh was ook heel vernieuwend omdat hij een interface had en een muis. Daardoor hoefde je geen commando’s meer in te tikken – en uit je hoofd te kennen - maar kon je gewoon iets aanklikken op je scherm. “De sterkte van Jobs was dat hij bestaande producten kon nemen, om ze dan te democratiseren”, legt Hinssen uit. Zo ook bij de Macintosh. Jobs had de computermuis niet uitgevonden – dat gebeurde in 1964 door een zekere Douglas Engelbart –  maar hij zorgde ervoor dat die in ieders huiskamer terecht kwam.

De manier waarop de Macintosh werd voorgesteld was ook heel typerend voor Apple. De mensen in de zaal kregen een reclamefilmpje te zien waarin iedereen een grote boosdoener (IBM) blindelings volgt. Een vrouw (Apple) stormt in het filmpje de zaal binnen en kondigt een nieuw tijdperk aan, dat van Apple met zijn Macintosh. Jobs stelde de Macintosh voor aan het publiek alsof het een nieuw revolutionair product was. Later zou hij dat nog meermaals doen.

BEKIJK Dit reclamefilmpje introduceerde de Macintosh:

3. iPod veranderde hoe we muziek beluisteren

Toen Apple de iPod aan de wereld voorstelde, bestonden al MP3-spelers, kleine muziekdragers waarop je muziek digitaal kon opslaan en afspelen. De eerste versie van de iPod verscheen in 2001 en werd door Jobs gepresenteerd. Maar voor hem was de iPod niet zomaar een muziekspeler. Het toestel was mooi ontworpen en had hippe witte oortelefoontjes.

De iPod had duidelijk de stempel van Jonathan "Jony" Ive, de Britse designer die onder Jobs nieuwe producten ging ontwerpen, waaronder de iMac. Plots werd de iPod een hebbeding en was het cool om daarmee gezien te worden (voordien waren de oortelefoontjes allemaal zwart). Later zijn de concurrenten de witte oortjes gaan kopiëren. 

AP2003

De iPod was ook uniek omdat hij verbonden was met iTunes: een computerprogramma dat je gebruikt om muziek digitaal te beheren en te kopen. Door de iPod te lanceren, veranderde Apple ook de manier waarop we muziek gingen beluisteren. Platen en CD’s werden niet meer gekocht, we konden nummers apart downloaden op iTunes. En zo legde de iPod en iTunes de basis voor Spotify en muziekstreamingdiensten.

Duco Sickinghe vindt dat Apple van de combinatie tussen hardware en software (het toestel en de manier waarop je het gebruikt, red.) zijn kracht heeft gemaakt. “Heel veel spelers waren alleen met hardware bezig of met software. Apple maakte dat het aangenaam was om zijn producten te gebruiken.”

4. iPhone introduceerde de apps

Volgens Hinssen is iPhone de belangrijkste innovatie van Apple. Toen het toestel in 2007 werd voorgesteld, deed dat heel veel wenkbrauwen fronsen. Iedereen vroeg zich af waarom een bedrijf zoals Apple, dat toen vooral computers maakte, plots smartphones aan de man moest gaan brengen. Maar Jobs zag daar potentieel in.

“Toen de iPhone werd uitgebracht, werd ermee gelachen. Blackberry had een toestel (met fysieke toetsen, red.) waarmee je kon bellen en mailen. En Microsoft geloofde daar niet in.” Steve Ballmer, de toenmalige CEO van Microsoft dacht dat de iPhone nooit zou aanslaan. “500 dollar voor een smartphone. Wie koopt dat?”

BEKIJK Hier lacht Steve Ballmer met de iPhone:

Jobs moest niets hebben van fysieke toetsen. Voor hem moest je de smartphone met je vingers kunnen bedienen. En het pennetje, dat toen gebruikt werd bij sommige draagbare computers was voor hem not done. “Dat geraak je toch altijd kwijt”, klonk het.

BEKIJK: In dit filmpje introduceert Steve Jobs de iPhone.

Toch zette hij zijn zin door, en de iPhone groeide uit tot het meest verkochte product van Apple. De concurrentie kon natuurlijk niet achterblijven en kopieerde de iPhone. “Dat toestel vormt nog altijd het leeuwendeel van de omzet van Apple”, zegt Hinssen. “Toen het toestel uitkwam, zag iedereen onmiddellijk de toegevoegde waarde en de iPhone was een product dat je moest hebben.”

De iPhonelancering creëerde een toegankelijkere draagvlak voor de software-ontwikkelaars die apps wilden maken. Anders gezegd: was de iPhone in 2007 niet voorgesteld dan had het allicht veel langer geduurd eer populaire apps zoals Facebook en Instagram echt van de grond waren gekomen.

5. iPad was een computer zonder toetsenbord

De iPad is ook zo’n product dat duidelijk de stempel van Jobs draagt. Toen dat toestel in 2010 werd voorgesteld bestonden er al gelijkaardige ‘tablets’. Maar die draaiden op een besturingssysteem dat sterk leek op dat van een computer. Jobs vond dat te omslachtig en niet intuïtief. Er moet iets anders komen. De iPad nam het beste van de iPhone en vertaalde dat naar een groter scherm. Ook de iPad werd gekopieerd. Vandaag de dag maakt nagenoeg elk groot technologiebedrijf zijn eigen versie van de iPad.  

BEKIJK In dit filmpje introduceert Steve Jobs de iPad:

Wat na Steve Jobs?

Na al die jaren van mooie innovaties denkt Hinssen dat Apple zijn “wow-effect” heeft verloren. Hoewel het met de Apple Watch en de AirPods succesvolle, innoverende producten heeft gelanceerd. “Maar toch heb ik het gevoel dat ze het “wow-effect” verloren hebben.” Heeft dat te maken met het verlies de charismatische Steve Jobs? 

BEKIJK Peter Hinssen over rol van Steve Jobs voor Apple:

Videospeler inladen...

De Apple-kenner denkt van wel. “Steve Jobs was cruciaal voor Apple. Hij was niet de beste programmeur, maar hij had een uniek instinct om technologie te vertalen naar iets wat de gebruiker fantastisch vond. Nu is het koffiedik kijken. Het is een tijdje geleden dat Apple met iets helemaal nieuws is gekomen. En daar heeft de figuur Steve Jobs een belangrijke rol in gespeeld en dus missen we hem toch een beetje.”

Sickinghe herinnert zich zijn ontmoeting met Jobs. “Hij was onbekwaam in zijn vakgebied, maar kon mensen zodanig inspireren om mee te stappen in zijn verhaal.”

BEKIJK Hier vertelt Duco Sickinghe over zijn ontmoeting met Steve Jobs:

Videospeler inladen...

Apple postte (zie hieronder) naar aanleiding van de 10-jarige verjaardag van het overlijden van zijn oprichter een ontroerend filmpje op YouTube. Of hoe iemand een bedrijf nog altijd kan inspireren, zelfs na zijn dood. 

Meest gelezen