Direct naar artikelinhoud
NieuwsProces-Sanda Dia

Medisch expert formeel: Sanda Dia stierf door doop, niet door slechte hulp achteraf. ‘Drinkt u maar eens 4 liter zeewater’

De vader, broer en schoonzus van Sanda Dia komen aan in het gerechtsgebouw in Hasselt.Beeld Wouter Maeckelberghe

Sanda Dia stierf door een acuut hersenoedeem, veroorzaakt door te veel zout in zijn lichaam. Dat is de conclusie van het medisch verslag, dat op het Reuzegom-proces is toegelicht. ‘Er werd een point of no return overschreden.’

Drie van de vier experts kwamen in het gerechtsgebouw van Hasselt toelichting geven bij het medisch verslag dat ze over de dood van Dia hebben opgesteld. Nog voor ze aan hun uiteenzetting konden beginnen, was er al discussie over de powerpointpresentatie die ze wilden gebruiken. Die hadden de advocaten van de Reuzegommers - vier leden van de studentenclub waren er in de zaal aanwezig, onder wie de voormalige praeses - niet vooraf mogen inkijken.

Toen ze gerustgesteld werden dat er geen nieuwe elementen in de presentatie zouden staan, staken de experts van wal. De experts spraken onder meer over de behandeling die Dia kreeg in het ziekenhuis van Malle, waar hij op 5 december 2018 naartoe werd gebracht. Dia had toen een lichaamstemperatuur van 28,7 graden, zo stelden de dokters vast. 

Hij was zwaar onderkoeld, nadat hij bij vriestemperaturen uren in een put met ijskoud water had doorgebracht. Tijdens de doop van de intussen opgeheven studentenclub moest hij ook grote hoeveelheden zoute visolie drinken. “Toen hij op de spoedafdeling aankwam, deed hij zijn ogen niet meer open”, zei wetsdokter Werner Jacobs (UAntwerpen). “Hij gaf ook geen reactie meer. Hij is eigenlijk zo goed als dood het ziekenhuis binnengebracht.”

‘Geen fouten gemaakt’

Daar ging het eigenlijk om. Wat de dokters ook probeerden, ze hadden Dia niet meer kunnen redden, volgens de experts. De verdediging van de Reuzegommers had bij vorige zittingen in het proces nochtans een pak vragen bij de medische behandeling die de student in het ziekenhuis had gekregen. Maar die veegden de experts dus van tafel. 

Dia kreeg een hartstilstand in het ziekenhuis, waarop de dokters hem begonnen te reanimeren. Hij kreeg ook een baxter toegediend met de vloeistof plasmalyte. De dokters probeerden het onderkoelde lichaam van de jongen op die manier op te warmen.

“Terwijl ze met de hartmassage bezig waren, belden de artsen ook naar het UZ Antwerpen”, vervolgde urgentiearts Ignace Demeyer. “Ze vroegen om daar een hartlongmachine klaar te maken. Hij is een uur nadat hij in Malle was aangekomen al in het universitair ziekenhuis binnengebracht, dat is onwaarschijnlijk snel. Men heeft in Malle goed gehandeld, daar kan je niets tegen inbrengen.”

Onomkeerbare hersenschade

Een volgend luik van het medisch rapport werd toegelicht door Niels van Regenmortel, expert algemene intensieve zorg, die inging op het hoge zoutgehalte in het lichaam van Dia. Dat was het gevolg van alle visolie die de student naar binnen moest werken, en van de makrelen die de schachten moesten eten.  

“De alcohol die eerder gedronken was, speelt ook nog een rol”, aldus Van Regenmortel. “Op een gegeven moment is er een point of no return. De combinatie van onderkoeling, uitdroging en het hoge zoutgehalte, maakt het overlijden onvermijdelijk.”

Jacobs stelde het zo: Dia had een hoeveelheid zout in zijn lichaam die iemand zou krijgen als hij vier liter zeewater drinkt. Een mens heeft normaal een zoutgehalte van tussen de 136 en 144 mmol per liter in het bloed. Bij Dia lag dat op 193 mmol per liter. Bij de student  leidde dat volgens Jacobs tot onomkeerbare hersenschade. 

Advocaat Sven Mary, die de nabestaanden van Sanda Dia vertegenwoordigt: 'Van in het begin van de middag was Sanda al niet meer in staat om nog dingen te weigeren.'Beeld Photo News

Bij het postmortemonderzoek stelde Jacobs vast dat de hersenen van de man vocht waren gaan opnemen en gevaarlijk waren gezwollen. Door dat ‘hersenoedeem’ waren de hersenen van Dia zelfs 20 procent zwaarder dan normaal. Zijn hersenen drukten zich, in de woorden van de expert, plat tegen zijn schedel. Dat opzwellen tast onder meer de hersenstam aan, die de ademhaling regelt. 

“De doodsoorzaak van Sanda Dia is een acuut hersenoedeem door een hoge zoutopname”, zei Jacobs. “Een overdosis ligt hier aan de basis. Wie hier niet van overtuigd is, nodig ik uit om naar Blankenberge te rijden en vier liter zeewater op te drinken. Alles wat nog kon worden geprobeerd om hem te redden, was gedoemd om te mislukken.” 

Onschadelijk?

Na de presentatie van de experts was het eerst de beurt aan de advocaten van de Reuzegommers om vragen te stellen. Zoals gezegd: vroeger hadden de Reuzegom-advocaten vragen bij de medische behandeling door de artsen. Eind vorig jaar vroegen de advocaten zelfs bijkomend onderzoek, waarna een nieuw college van experts werd samengesteld.  

Nu volgden de vragen een andere teneur. Konden de Reuzegommers weten dat het gevaarlijk is om iemand veel visolie te doen drinken? En waaraan kan je zo’n ‘zoutvergiftiging’ dan wel herkennen? Volgens Walter Damen, die een van de Reuzegommers bijstaat, stond er op de bidon van de visolie zelfs dat de zoutkristallen, die in visolie voorkomen, ‘harmless’ zijn, dus niet schadelijk. 

Allicht zullen de advocaten daar in hun pleidooien nog op doorgaan - het proces gaat nu verder op 22 april met het verhoor van de Reuzegommers. Sven Mary, advocaat van de familie, wilde van de experts weten in hoeverre Dia de gebeurtenissen van die noodlottige namiddag en avond nog echt bewust heeft meegemaakt. 

“Van in het begin van de middag was Sanda al niet meer in staat om nog dingen te weigeren”, zei Mary. “Het is nu overduidelijk gebleken dat de hoeveelheid visolie die hem is toegediend zijn dood heeft veroorzaakt. Als ik u verplicht vier liter zeewater te drinken, staat er ook niets op de fles.”