Dader van bloedbad met pijl en boog in Noorwegen bekeerde zich tot islam en was geradicaliseerd
De Deense dader (37) van de aanval met pijl en boog waarbij woensdagavond in het Noorse Kongsberg vijf doden en twee gewonden vielen, had zich bekeerd tot de islam en was geradicaliseerd. Dat heeft de politie bekendgemaakt. Bij de aanval werd onder meer een agent in de rug geschoten. Het motief van de dader is onduidelijk, maar de aanval lijkt in het huidige stadium van het onderzoek wel degelijk op een “terreurdaad”, laten de Noorse veiligheidsdiensten weten. De man heeft zich bereid verklaard met de politie samen te werken.
De 37-jarige dader, in de pers geïdentificeerd als de Deen Espen Andersen Bråthen, was eerder al in beeld bij de veiligheidsdiensten, omdat hij mogelijk zou zijn geradicaliseerd na zijn bekering tot de islam. De politie heeft ook eerder contact met hem daarover gehad, maar niet dit jaar. De dader zou de feiten al hebben bekend en zal vrijdag worden voorgeleid bij de rechter. Ook moet hij volgens de autoriteiten een psychiatrisch onderzoek ondergaan.
Vijf doden
Bij de aanval in het centrum van Kongsberg kwamen in totaal vijf mensen om het leven. Twee anderen raakten gewond. Zij zouden er niet erg aan toe zijn. Op een persconferentie werd bekendgemaakt dat vier van de slachtoffers vrouwen waren, het vijfde slachtoffer was een man. Ze waren allemaal tussen de 50 en 70 jaar oud.
Politiechef Ole Bredrup Sæverud zei dat de eerste melding over een man met pijl en boog om 18.12 uur binnenkwam. Agenten waren om 18.18 uur bij de man. Doordat hij pijlen op de toegesnelde agenten afschoot, wist hij te ontkomen. Alle vijf slachtoffers zijn daarna gedood. De aanval startte in een supermarkt, daarna zou de dader in een winkelcentrum toegeslagen hebben. Rond 18.45 uur wisten agenten de verdachte dan uiteindelijk in te rekenen.
Aan het Noorse persbureau NTB heeft de politie bevestigd dat de dader meer wapens gebruikte dan alleen een pijl en boog. Om welke wapens het gaat, is niet duidelijk. Er zijn geen aanwijzingen dat daders en slachtoffers elkaar kenden. Een aantal slachtoffers zou van buitenlandse afkomst zijn.
Agent in rug geschoten
Noorse media meldden gisteren al dat een agent in zijn rug was geschoten tijdens de aanval. In de Noorse krant VG zijn dan weer foto’s te zien van een pijl die in een houten muur in de stad is blijven steken.
Klopjacht
Verschillende getuigen beschrijven in Noorse media hoe ze de politie achter de verdachte aan zagen lopen. In eerste instantie kon hij zelfs nog ontsnappen. Bij de klopjacht werden helikopters ingezet en er zouden ook schoten gelost zijn. Er werd toen al van uitgegaan dat hij alleen handelde. “Op basis van de informatie die we hebben, zit hier één persoon achter", zei politiechef Øyvind Aas gisteravond tijdens een persconferentie.
Een groot gebied in het centrum van Kongsberg was enkele uren na het incident nog steeds afgezet. Omdat de schutter zich verplaatste, dienen op verschillende plekken sporen onderzocht te worden.
Bråthen is een Deens staatsburger, maar heeft bijna zijn hele volwassen leven in Kongsberg gewoond, schrijven Noorse media. Hij heeft een Deense moeder en een Noorse vader. De politie heeft al bevestigd dat hij bekend stond bij de veiligheidsdiensten en dat ze uitgaan van een terreurdaad. De tot de islam bekeerde man zou zijn geradicaliseerd. Verder onderzoek moet precieze opheldering verschaffen over de motieven, luidt het in een communiqué.
“Wartaal”
Een woordvoerder van de lokale moskee vertelde op de Noorse televisie dat de dader daar vier, vijf jaar geleden voor het laatst langs is geweest. Destijds zou hij vooral zijn opgevallen door het uitslaan van wartaal over een soort openbaring en een waarschuwing en boodschap ‘voor de wereld’. Bräther herhaalde iets dergelijks in een videoboodschap uit 2017. Volgens de moskeewoordvoerder had het allemaal niets met islam te maken en werd hij daarna ook niet meer in de moskee gezien.
Training in de tuin
Noorse media spraken met mensen die Bräthen kennen. Het beeld komt naar voren van een agressieve man die worstelde met geestelijke problemen, de laatste jaren werkloos was en op zichzelf woonde. Hij had weinig vrienden. Buren bleven liever uit zijn buurt. Meer dan eens had iemand uit zijn omgeving de politie gebeld vanwege bedreigend gedrag.
Aftenpost heeft onder meer berichten van een buurman gekregen met foto’s waarop de politie in de tuin van de woning van de man te zien is. De buurman zegt ook meerdere keren zelf te hebben gezien dat Bråthen vechtsporten trainde met aanvalswapens in zijn tuin. Hij beschrijft die vechtsporttrainingen als een “wrede vechtstijl” en bevestigde dat ook hij vooral de behoefte voelde om weg te blijven van Bråthen.
“Ronduit wreed”
“Dit is ronduit wreed”, reageerde burgemeester Kari Anne Sand in een eerste reactie op het drama. “We moeten erop vertrouwen dat we dit te boven komen, maar het is nog niet helemaal doorgedrongen. Gewoon onvoorstelbaar.” Ze stelde alvast een crisisteam aan het werk om de getroffen bewoners op te vangen.
“Het nieuws uit Kongsberg is afschuwelijk”, vulde premier Erna Solberg aan. “Ik begrijp dat mensen angstig zijn, maar ik wil benadrukken dat de politie de situatie onder controle heeft.”
Terreuralarm niet opgetrokken
Na het tragische incident kregen agenten over het hele land de opdracht om hun wapen op zak te houden. De Noorse politie loopt normaal gezien ongewapend rond, maar heeft wel te allen tijde toegang tot een pistool. “Een pure voorzorgsmaatregel", klinkt het.
Het terreuralarm in Noorwegen wordt voorlopig niet opgetrokken. “Volgens onze analyse verandert wat woensdag in Kongsberg is gebeurd niets aan het nationaal dreigingsniveau”, aldus de autoriteiten. Er wordt wel onderzocht of de gebeurtenissen anderen kunnen inspireren tot ernstige gewelddaden, al zijn daar momenteel geen concrete aanwijzingen voor.
Breivik
Kongsberg telt zowat 28.000 inwoners en ligt 80 kilometer ten westen van de hoofdstad Oslo. Ongeveer 70 kilometer ten noordoosten van de getroffen stad ligt het eiland Utoya.
Daar schoot de rechtse terrorist Anders Behring Breivik tien jaar geleden 69 mensen dood. Kort daarvoor had hij in Oslo ook al een bom laten ontploffen, acht slachtoffers lieten daarbij het leven. Het geldt als de tot nu toe zwaarste terroristische aanslag in het land. Breivik werd in 2012 veroordeeld tot de maximumstraf van 21 jaar. Die kan wel nog verlengd worden.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
HLN Shop
Je auto wassen met de hogedrukreiniger: een slim idee?
-
6
“Je kunt helemaal nergens meer heen”: Rusland verscherpt reisregels ambtenaren uit angst voor onthulling staatsgeheimen
Voor sommige Russische ambtenaren worden de regels voor reizen overzee complexer gemaakt uit angst dat buitenlandse mogendheden toegang proberen te krijgen tot staatsgeheimen. De Federale Veiligheidsdienst (FSB) oefent druk uit op medewerkers van verschillende ministeries om Rusland helemaal niet te verlaten, zelfs niet om zogenaamde ‘bevriende’ landen te bezoeken die geen sancties hebben opgelegd aan Moskou, meldt ‘Reuters’. -
Alles wat we nu weten over de Israëlische vergeldingsaanval op Iran
Israël heeft in de vroege ochtend van vrijdag aanvallen uitgevoerd op de Iraanse stad Isfahan. Volgens berichten van Iraanse staatsmedia zijn lichtflitsen boven de derde stad van het land gezien en explosies gehoord. Zo zou er een ontploffing zijn geweest nabij de luchthaven van Isfahan, waar zich ook een militaire basis bevindt. De nucleaire installaties in Isfahan zouden volgens Teheran niet zijn beschadigd. -
-
HLN legt Europa uit8
“Als Oekraïne bij de Europese Unie komt, verschuift het zwaartepunt nog meer naar Oost-Europa”
-
Livios
Vermijd tot 20% rendementsverlies: zo reinig je je zonnepanelen (niet)
Voor een optimaal rendement van je zonnepanelen, is een regelmatige onderhoudsbeurt geen overbodige luxe. Maar hoe vaak moet je je zonnepanelen reinigen? Welke producten gebruik je daarvoor? En kan je dit zelf doen? Deze tips van bouwsite Livios helpen je op weg. -
Waarom is de Iraanse stad Isfahan zo belangrijk? Amerikaanse ex-generaal legt uit
Iraanse en Amerikaanse media melden dat Israël raketten heeft afgevuurd op de stad Isfahan in Iran. Waarom precies Isfahan? Dat legt Mike Lyons, een gepensioneerde generaal van het Amerikaanse leger, beknopt uit. -
Beroemde Fort Boyard dreigt door klimaat in ruïne te veranderen: tientallen miljoenen nodig voor redding
-
Wit-Russische opdrachtgever van aanval op bondgenoot Navalny gearresteerd
-
Jobat
Hoeveel euro gaat er van je loon, indien je rijdt met een bedrijfswagen? “Er bestaat geen echt plafond op het VAA”
Een auto van het werk blijft aan populariteit winnen, zo blijkt uit cijfers van hr-dienstverlener Acerta. Maar wat is de impact van zo’n bedrijfswagen op je loon? En zijn er gevolgen voor je dertiende maand en pensioen? Jobat.be vroeg het aan Karolien Van Herpe, legal experte verloning bij Acerta Consult. -
Vlaming in Noorwegen reageert op terreurdaad: “Dit kwam voor mij totaal onverwacht”
De Vlaming David Brocken woont al een aantal jaar in de buurt van Oslo. Hij is geschokt door de feiten die zich woensdagavond afspeelden in Kongsberg: “Dit kwam voor mij totaal onverwacht. Een maand geleden besloot de overheid dat de politie niet langer met een wapen op straat moest rondlopen en nu gebeurt dit", vertelt David vanuit Fjellhamar. -
27
"Terreurstrategie van Poetin”: Duitse minister luidt noodklok na arrestatie van Russische spionnen die aanslagen planden