Dader van bloedbad met pijl en boog in Noorwegen bekeerde zich tot islam en was geradicaliseerd
De Deense dader (37) van de aanval met pijl en boog waarbij woensdagavond in het Noorse Kongsberg vijf doden en twee gewonden vielen, had zich bekeerd tot de islam en was geradicaliseerd. Dat heeft de politie bekendgemaakt. Bij de aanval werd onder meer een agent in de rug geschoten. Het motief van de dader is onduidelijk, maar de aanval lijkt in het huidige stadium van het onderzoek wel degelijk op een “terreurdaad”, laten de Noorse veiligheidsdiensten weten. De man heeft zich bereid verklaard met de politie samen te werken.
De 37-jarige dader, in de pers geïdentificeerd als de Deen Espen Andersen Bråthen, was eerder al in beeld bij de veiligheidsdiensten, omdat hij mogelijk zou zijn geradicaliseerd na zijn bekering tot de islam. De politie heeft ook eerder contact met hem daarover gehad, maar niet dit jaar. De dader zou de feiten al hebben bekend en zal vrijdag worden voorgeleid bij de rechter. Ook moet hij volgens de autoriteiten een psychiatrisch onderzoek ondergaan.
Vijf doden
Bij de aanval in het centrum van Kongsberg kwamen in totaal vijf mensen om het leven. Twee anderen raakten gewond. Zij zouden er niet erg aan toe zijn. Op een persconferentie werd bekendgemaakt dat vier van de slachtoffers vrouwen waren, het vijfde slachtoffer was een man. Ze waren allemaal tussen de 50 en 70 jaar oud.
Politiechef Ole Bredrup Sæverud zei dat de eerste melding over een man met pijl en boog om 18.12 uur binnenkwam. Agenten waren om 18.18 uur bij de man. Doordat hij pijlen op de toegesnelde agenten afschoot, wist hij te ontkomen. Alle vijf slachtoffers zijn daarna gedood. De aanval startte in een supermarkt, daarna zou de dader in een winkelcentrum toegeslagen hebben. Rond 18.45 uur wisten agenten de verdachte dan uiteindelijk in te rekenen.
Aan het Noorse persbureau NTB heeft de politie bevestigd dat de dader meer wapens gebruikte dan alleen een pijl en boog. Om welke wapens het gaat, is niet duidelijk. Er zijn geen aanwijzingen dat daders en slachtoffers elkaar kenden. Een aantal slachtoffers zou van buitenlandse afkomst zijn.
Agent in rug geschoten
Noorse media meldden gisteren al dat een agent in zijn rug was geschoten tijdens de aanval. In de Noorse krant VG zijn dan weer foto’s te zien van een pijl die in een houten muur in de stad is blijven steken.
Klopjacht
Verschillende getuigen beschrijven in Noorse media hoe ze de politie achter de verdachte aan zagen lopen. In eerste instantie kon hij zelfs nog ontsnappen. Bij de klopjacht werden helikopters ingezet en er zouden ook schoten gelost zijn. Er werd toen al van uitgegaan dat hij alleen handelde. “Op basis van de informatie die we hebben, zit hier één persoon achter", zei politiechef Øyvind Aas gisteravond tijdens een persconferentie.
Een groot gebied in het centrum van Kongsberg was enkele uren na het incident nog steeds afgezet. Omdat de schutter zich verplaatste, dienen op verschillende plekken sporen onderzocht te worden.
Bråthen is een Deens staatsburger, maar heeft bijna zijn hele volwassen leven in Kongsberg gewoond, schrijven Noorse media. Hij heeft een Deense moeder en een Noorse vader. De politie heeft al bevestigd dat hij bekend stond bij de veiligheidsdiensten en dat ze uitgaan van een terreurdaad. De tot de islam bekeerde man zou zijn geradicaliseerd. Verder onderzoek moet precieze opheldering verschaffen over de motieven, luidt het in een communiqué.
“Wartaal”
Een woordvoerder van de lokale moskee vertelde op de Noorse televisie dat de dader daar vier, vijf jaar geleden voor het laatst langs is geweest. Destijds zou hij vooral zijn opgevallen door het uitslaan van wartaal over een soort openbaring en een waarschuwing en boodschap ‘voor de wereld’. Bräther herhaalde iets dergelijks in een videoboodschap uit 2017. Volgens de moskeewoordvoerder had het allemaal niets met islam te maken en werd hij daarna ook niet meer in de moskee gezien.
Training in de tuin
Noorse media spraken met mensen die Bräthen kennen. Het beeld komt naar voren van een agressieve man die worstelde met geestelijke problemen, de laatste jaren werkloos was en op zichzelf woonde. Hij had weinig vrienden. Buren bleven liever uit zijn buurt. Meer dan eens had iemand uit zijn omgeving de politie gebeld vanwege bedreigend gedrag.
Aftenpost heeft onder meer berichten van een buurman gekregen met foto’s waarop de politie in de tuin van de woning van de man te zien is. De buurman zegt ook meerdere keren zelf te hebben gezien dat Bråthen vechtsporten trainde met aanvalswapens in zijn tuin. Hij beschrijft die vechtsporttrainingen als een “wrede vechtstijl” en bevestigde dat ook hij vooral de behoefte voelde om weg te blijven van Bråthen.
“Ronduit wreed”
“Dit is ronduit wreed”, reageerde burgemeester Kari Anne Sand in een eerste reactie op het drama. “We moeten erop vertrouwen dat we dit te boven komen, maar het is nog niet helemaal doorgedrongen. Gewoon onvoorstelbaar.” Ze stelde alvast een crisisteam aan het werk om de getroffen bewoners op te vangen.
“Het nieuws uit Kongsberg is afschuwelijk”, vulde premier Erna Solberg aan. “Ik begrijp dat mensen angstig zijn, maar ik wil benadrukken dat de politie de situatie onder controle heeft.”
Terreuralarm niet opgetrokken
Na het tragische incident kregen agenten over het hele land de opdracht om hun wapen op zak te houden. De Noorse politie loopt normaal gezien ongewapend rond, maar heeft wel te allen tijde toegang tot een pistool. “Een pure voorzorgsmaatregel", klinkt het.
Het terreuralarm in Noorwegen wordt voorlopig niet opgetrokken. “Volgens onze analyse verandert wat woensdag in Kongsberg is gebeurd niets aan het nationaal dreigingsniveau”, aldus de autoriteiten. Er wordt wel onderzocht of de gebeurtenissen anderen kunnen inspireren tot ernstige gewelddaden, al zijn daar momenteel geen concrete aanwijzingen voor.
Breivik
Kongsberg telt zowat 28.000 inwoners en ligt 80 kilometer ten westen van de hoofdstad Oslo. Ongeveer 70 kilometer ten noordoosten van de getroffen stad ligt het eiland Utoya.
Daar schoot de rechtse terrorist Anders Behring Breivik tien jaar geleden 69 mensen dood. Kort daarvoor had hij in Oslo ook al een bom laten ontploffen, acht slachtoffers lieten daarbij het leven. Het geldt als de tot nu toe zwaarste terroristische aanslag in het land. Breivik werd in 2012 veroordeeld tot de maximumstraf van 21 jaar. Die kan wel nog verlengd worden.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Muizen aan boord vertragen start Europees kiwiseizoen van producent Zespri
-
HLN Shop
Ga voor schoonheid én degelijkheid: in vijf stappen naar jouw ideale e-bike
Wie het aangename aan het nuttige wil koppelen bij het kiezen van een tweewieler, gaat voor een elektrisch exemplaar en raakt zo in één beweging ook razendsnel op zijn bestemming. Maar let op: de markt van de e-bikes evolueert continu en je zwemt in de keuzemogelijkheden. Waar moet je zoal op letten? HLN Shop haalt vijf aandachtspunten aan. -
Livios
Zo vind je een betrouwbare plaatser voor zonnepanelen: “Aannemers ouder dan tien jaar zijn zeldzaam”
Zonnepanelen maken je deels onafhankelijk van de volatiele energieprijzen, zijn goed voor het milieu én je verdient ze op termijn terug. Heb je er nog geen op je dak liggen, maar wil je wel graag op de groene kar springen? Of wil je je bestaande exemplaren vervangen? Bouwsite Livios vroeg aan zonnepanelenexpert David Houthoofd van Energy Protect waarop je moet letten bij het vergelijken van offertes. -
-
Livios
“Koffiegruis, eierschalen en mulch werken niet”: zo verjaag je slakken wél succesvol uit je tuin
-
Vader verdwenen Lina geeft voor het eerst sinds haar verdwijning een interview: “Naarmate de tijd verstrijkt neemt de hoop af”
De vader van de 15-jarige Lina, het meisje dat in september in de Franse Elzas verdween, sprak deze week voor het eerst open met de media. Hij gaf een interview aan het dagblad Dernières Nouvelles d’Alsace en deed dat naar eigen zeggen “om roddels de kop in te drukken”. -
Mannelijk nijlpaard in Japanse dierentuin blijkt na 7 jaar vrouwtje te zijn
In een dierentuin in Japan blijkt een nijlpaard waarvan zeven jaar lang werd gedacht dat het een hij was, een zij te zijn. Er werd een DNA-test uitgevoerd nadat dierenverzorgers opmerkten dat de 12-jarige Gen-chan geen typisch mannelijk nijlpaardgedrag vertoonde. -
Drie gewonden, onder wie lerares, bij vermoedelijke steekpartij in school in Wales
-
Trump krijgt voor miljard dollar aan extra aandelen van zijn mediagroep
-
Vlaming in Noorwegen reageert op terreurdaad: “Dit kwam voor mij totaal onverwacht”
De Vlaming David Brocken woont al een aantal jaar in de buurt van Oslo. Hij is geschokt door de feiten die zich woensdagavond afspeelden in Kongsberg: “Dit kwam voor mij totaal onverwacht. Een maand geleden besloot de overheid dat de politie niet langer met een wapen op straat moest rondlopen en nu gebeurt dit", vertelt David vanuit Fjellhamar. -
42
KIJK. Rusland zet nu ook pantservoertuig in met vogelkooi errond
Nadat het Russische leger twee weken gelden een “schildpad-tank” introduceerde aan het front, zijn nu beelden opgedoken van een pantservoertuig dat is uitgerust met een constructie die lijkt op een vogelkooi. -
Amnesty International: “Wereldleiders verloochenen de mensenrechten”