‘ 

Proces Bart De Pauw: vonnis op 25 november

De rechter zal uitspraak doen in deze zaak op 25 november. De betrokken partijen zullen op die dag via mail op de hoogte worden gebracht van het vonnis.

kma

Vooraf
Het openbaar ministerie heeft 1 jaar gevangenisstraf met probatie-uitstel gevorderd voor Bart De Pauw. Op de eerste dag van het proces-De Pauw schetsten de advocaten gisteren van de burgerlijke partijen een vernietigend beeld van De Pauws gedrag. ‘Dit lijkt wel een patroon te zijn’, klinkt het over de berichten die De Pauw naar actrices en medewerksters stuurde. De procureur hekelde gisteren het gebrek aan schuldinzicht bij de gevierde televisiemaker. ‘Voor echt geloofwaardige excuses moet er ook een echt schuldinzicht zijn. En besef dat hij overlast heeft veroorzaakt. Daarvan is mijn ambt niet overtuigd’, klonk het gisteren.

Christine Mussche, advocaat van de burgerlijke partijen, wijst er in haar repliek op de verdediging door de advocaten van De Pauw op dat ze helemaal niks gehoord heeft over de machtsverhouding tussen De Pauw en de betrokken vrouwen. ‘Die is zo bepalend in deze hele zaak.’

De rechter zal uitspraak doen in deze zaak op 25 november. De betrokken partijen zullen op die dag via mail op de hoogte worden gebracht van het vonnis.

Op het einde van het proces namen de vrouwen nog eens zelf het woord en reageerden op de excuses van De Pauw.

Heleen De Craemer: ‘Als je net een hele dag geluisterd hebt naar argumenten om je onderuit te halen, en dan verontschuldigingen hoort als alle camera’s op hem gericht zijn, dan kan je deze excuses niet serieus nemen. Het wordt weer weggezet als ‘ontstuimig gedrag’. Het was geen ontstuimig gedrag. Als we alles van hem als grap moeten interpreteren, dan waren zijn excuses ook een grap. Hoe komt het anders dat je mensen opbelt met de vraag om te zwijgen? Dus nee, ik neem die verontschuldigingen niet serieus.’

Liesa Naert: ‘Er is vandaag vaak gealludeerd op de aantasting ons geheugen. Dat is kwetsend. Die mechaniek van grenzen oprekken, is heel sluipend en slopend. En het ontbreken van een expliciete nee is geen ja.’

Verdediging hekelt 'activisme' in dossier

Op het einde van hun pleidooi hebben de advocaten van Bart De Pauw het ‘activisme’ in het dossier aangeklaagd. Volgens hen hebben de slachtoffers samengespannen. Ook de rol van het Instituut voor de Gelijkheid van Mannen en Vrouwen, een overheidsinstelling, zint de verdediging niet.

‘Er heeft hier activisme gespeeld, zeker ook met de tussenkomst van het Instituut. De drempel is enorm verlaagd om meldingen en aangiften te doen doordat het Instituut alle erelonen betaalt’, stelde advocaat Michaël Verhaeghe. Het Instituut heeft volgens hem ‘op kosten van de belastingbetaler’ het dossier ‘op activistische wijze gestuurd’.

Het schriftje van Liesa Naert

Gisteren bleek dat Liesa Naert een schriftje bijhield met de berichten die De Pauw haar stuurde. De verdediging van De Pauw vindt dat vreemd. ‘Het is niet verkeerd om van onze zijde de wenkbrauwen te fronsen bij het schriftje’, klinkt het. ‘Dat bewijs brengt men nu bij, maar niemand kan verifiëren wanneer de berichten in dat schriftje werden opgeschreven.’

De sms-conversaties van Bart De Pauw met mogelijke slachtoffers

'Maaike een voortrekker in dit dossier'

‘Het is duidelijk dat Maaike een voortrekker is in dit dossier’, zegt Verhaege over Maaike Cafmeyer. Hij spreekt nadrukkelijk over haar ontmoeting met Ella-June Henrard. Daardoor zou Cafmeyer uiteindelijk naar de preventieadviseur gestapt zijn bij de VRT.

Volgens meester Verhaeghe zijn er tegenstrijdige verklaringen afgelegd over die ontmoeting. In één versie van de feiten zou Cafmeyer Henrard hebben zien huilen en zou ze met haar over Bart De Pauw gesproken hebben. In een andere versie zou ze haar enkel hebben zien huilen. ‘Er zijn meerdere versies van de feiten’, zegt Verhaeghe.

Bart De Pauw confronteert Maaike Cafmeyer: ‘Als je bang bent, doe je die projecten niet met mij’

De advocaat verklaart ook dat er een fout zit in de chronologie van het incident. ‘Wij hebben vastgesteld dat Cafmeyer enkel op 12 of 13 september op de set geweest is. Op die data zou ze eventueel Henrard ontmoet kunnen hebben. Dat is dus de tweede opnameperiode. Ella-June heeft verklaard dat ze voor de pauze is gecrasht. Na de break konden ze professioneel samenwerken. Met andere woorden: het is onmogelijk in de chronologie.’

Verdediging ziet inconsistentie in verklaringen

De verdediging van De Pauw bewandelt in haar pleidooi verschillende wegen. De twee advocaten proberen met juridische argumenten de zaak naar zich toe te trekken, maar ze trekken ook verklaringen van de vrouwen in twijfel en wijzen op inconsistenties die ze zien.

Zo zouden er, volgens advocaat John Maes, twee uiteenlopende verklaringen bestaan van Ellen Lloyd, kleedster voor het tv-programma Twee tot de zesde macht (2014). ‘In de eerste versie is ze zeer duidelijk. Ze verklaart: ‘Ik kreeg liefdesverklaringen en ik voelde mij daar ongemakkelijk bij. Ik moest fysiek heel kort bij Bart komen, dat maakte de situatie om te werken niet makkelijk.’’

Bij een tweede verklaring wilde ze klacht indienen tegen De Pauw. ‘Daarbij zegt ze in het begin dat ze werd opgebeld door advocate Mussche (advocate van betrokken vrouwen, red.) met de vraag om klacht in te dienen. Je kunt zien dat beide verklaringen niet consistent zijn met elkaar. Daar kan je niet mee verder en je kan ze niet gebruiken als bewijs à charge. Daarom zijn de feiten hier niet bewezen’, pleitte meester John Maes.

Advocaat Michaël Verhaeghe gaat vervolgens verder met de verklaringen van Dymphne Poppe en haar vrienden. Volgens hem zitten in die verklaringen veel onwaarheden en wordt er vaak ‘grof overdreven’. ‘Het is voor ons een vraagteken hoe mevrouw Poppe kon overhaald worden om zich bij deze zaak te voegen.’

Advocaten De Pauw spelen het hard en trekken reden psychologische hulp in twijfel

De Pauws advocaat Michaël Verhaege beweerde, op basis van een anonieme bron, dat de reden waarom actrice Ella-June Henrard psychologische hulp zocht, niets te maken had met Bart De Pauw. Henrard kreeg seksueel getinte berichten van De Pauw en zou daardoor kampen met angstgevoelens en paniekaanvallen. Maar volgens Verhaege kreeg Henrard psychologische hulp, omdat er ‘pornografische beelden’ gelekt zijn.

‘Een vervalsing in het dossier’, noemde Verhaege het, waarop er rumoer ontstond in de zaal. De voorzitter moest meermaals oproepen tot sereniteit. ‘U hebt uw punt duidelijk gemaakt. Ik stel voor dat u hiervoor naar de conclusie verwijst. Het gaat alleen nog meer onrust in de zaal veroorzaken.’

Meer dan 3.300 contacten tussen Bart De Pauw en Helena De Craemer

Ook de correspondentie tussen Helena De Craemer, die in 2017 stage liep bij productiehuis Koeken Troef, en Bart De Pauw werd onder de loep genomen door de verdediging. Die bestaat uit meer dan 3.300 contacten, dus ook telefoongesprekken. ‘1.721 van Bart aan Helena, en 1.581 van Helena aan Bart.’

‘Bij die contacten kunnen we een paar zaken vaststellen’, zei Verhaege. ‘Ten eerste is er geen sprake van pornografische berichten. ‘Ik wil u neuken’ kunt u in die contacten niet terugvinden. In werkelijkheid was het zeer jammerlijke bericht gericht aan Ella-June Henrard.’ Er staan wel grapjes in, klonk het nog. ‘Die veroorzaken verwarring.’

De advocaten van de vrouwen pleitten gisteren dat er sprake is van machtsmisbruik, maar dat ontkende Verhaege. ‘Op geen enkele manier geeft De Pauw aan dat Helena iets zou moeten doen omdat Bart de baas is. Ze geeft in de berichten aan dat ze niet gediend is met de berichten van Bart, maar ze gaf nooit aan dat ze geen contact meer wilde.’

De sms-berichten die gisteren werden voorgelezen, waarin zou staan dat De Pauw zijn vrouw zou verlaten voor de vrouwen, konden de advocaten van De Pauw niet terugvinden.

Kan je een misdrijf van stalking vervolgen wanneer dat dateert van voor 2016?

John Maes, de advocaat van De Pauw, opperde dat een deel van de aanklachten niet vervolgd mag worden. Stalking werd vroeger geclassificeerd als een klachtmisdrijf, maar dat is veranderd in 2016. ‘Eigenlijk moeten we dus niet meer pleiten over feiten die gepleegd zijn voor 2016.’ Maes steunde daarvoor op uitspraken van het Hof van Beroep in Gent en in Brussel.

Als die redenering wordt gevolgd, zijn de klachten van zes vrouwen in dit dossier onontvankelijk, zei Maes. Hij wees erop dat de rechter daar grondig naar moet kijken.

Psychologische schade

De psychologische schade die de vrouwen zouden hebben opgelopen door het gedrag van De Pauw, noemde advocaat Michaël Verhaege ongegrond. ‘Er is in dit dossier geen echt bewijs dat zij grote psychische schade hebben geleden. Integendeel, we kunnen vaststellen dat de betrokken dames normaal konden functioneren en verder hun carrière uitbouwden. Velen van hen bleven Bart feliciteren met zijn verjaardag.’

Verhaege zei ook dat er geen bewijs is om Bart De Pauw ‘te bestempelen als een psychopathische narcist of seriestalker.’ Volgens Verhaege is er onderzoek gevoerd. ‘Van leugenachtigheid is er bij Bart De Pauw geen sprake’, zou dat onderzoek geconcludeerd hebben. ‘De Pauw is geen narcist. Die resultaten kun je niet vervalsen. Niemand kan hem een psychopathische narcist noemen. Hij wordt zo weggezet om walging te creëren.’

Verschillende vrouwen aan het woord:

Aan het begin van het proces namen de burgerlijke partijen het woord. Maaike Cafmeyer sprak De Pauw persoonlijk aan. ‘De feiten zijn bij mij lang geleden, en toch voelt het alsof het gisteren is. Ik begrijp niet dat je al die jonge vrouwen zo’n verschrikkelijk gevoel hebt gegeven’, zei ze. ‘Ik heb Bart heel graag gezien, en doe dat nog steeds. Daarom denk ik: ‘Bart toch, hoe is dat nu mogelijk?’’. Jij hebt altijd gehoopt dat ik niets zou zeggen.’

Ook Lize Feryn nam het woord: ‘Ik heb me de voorbije jaren geschaamd en schuldig gevoeld. Wat heb ik fout gedaan? Had ik anders moeten reageren?’ Ze huilde. ‘Daarom hoop ik dat vandaag blijkt dat hij ook naar zichzelf heeft gekeken.’

‘Als jonge vrouw had ik het gevoel dat ik twee jobs moest combineren’, besloot Dymphne Poppe. ‘Eén was antwoorden op Bart en de tweede was mijn werk goed doen. Ik voelde me geïsoleerd. Ik heb nog altijd last van schuldgevoelens en schaamte. Ik voel me nog altijd onzeker.’

Advocaat Verhaege: ‘Amoureuze, verliefde relatie met Cafmeyer die werd beëindigd door De Pauw'

Verhaege zag tegenstrijdigheden tussen de eerste verhoren van Maaike Cafmeyer en haar oorspronkelijke aangifte bij de VRT. Volgens de advocaat hadden de twee een ‘amoureuze, verliefde relatie’, die werd beëindigd door Bart De Pauw in 2014.

Maaike Cafmeyer en Liesa Naert deden als eersten melding van ongepaste praktijken bij de preventieadviseur van de VRT. ‘Is het een nooit verteerde rancune omdat Bart een einde heeft gemaakt aan de affaire? Of omdat Bart toen voorrang kreeg bij bepaalde programma’s?’, wierp Verhaege op.

‘Wat er ook van zij: die aangifte is toen tot ieders verrassing de aanleiding geweest van het ontslag van De Pauw bij de VRT. Ik vermoed zelfs dat Cafmeyer dat niet gewild heeft. Maar toen zat men op eenpoint of no returnen leek het hen vermoedelijk beter om de vlucht vooruit te nemen.’

Volgens Verhaeghe is er na de twee aangiften bij de VRT ‘een trein vertrokken’ en hij insinueerde dat de zaak opgeblazen is. ‘Die collectieve dimensie doet me op strafrechtelijk vlak huiveren. Strafrecht is individueel, het is een individuele oefening. Er een groep van maken is gevaarlijk.’

Ook John Maes meende dat de VRT een kwalijke rol heeft gespeeld. ‘Als ceo Paul Lembrechts destijds bepaalde beslissingen niet had genomen, hadden we hier vandaag niet gezeten.’ Lees verder over de rol van de VRT in deze zaak.