Vrouwen beschuldigen barman van verkrachting: wat moet je doen als je denkt dat je gedrogeerd bent tijdens avondje uit?

In de studentenbuurt in de Brusselse gemeente Elsene zijn gisteravond zo'n 1.300 betogers bijeengekomen, de meesten van hen vrouwen. Ze kwamen op straat om meer veiligheid te vragen. 

Aanleiding voor de vrouwenmars is een barman van twee studentencafes die verschillende vrouwen zou hebben gedrogeerd en verkracht. De barman zou verdovende middelen in hun drankjes gedaan hebben en hen daarna verkracht hebben. Het parket is een onderzoek naar de zaak gestart.

Voor toxicologe Nele Samyn is dit helaas niet nieuw. Als hoofd van de wetenschappelijke dienst Drugs en Toxicologie bij het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie hoort ze dit soort verhalen al vele jaren, vertelt ze in het Radio 1-programma “De wereld vandaag".

“Men gaat slachtoffers drogeren om ze gewillig te maken, dat ze geen beslissingen meer kunnen nemen, niet meer goed kunnen nadenken en de sociale remmingen wegvallen.” Samyn stelt vast dat er in de meeste gevallen alcohol in het spel is, al dan niet in combinatie met andere verdovende middelen. 

Daders van dergelijke feiten gebruiken hierbij middelen die snel werken. In de meeste gevallen zijn dat kalmerende en slaapverwekkende middelen, legt de toxicologe uit. “Het middel dat het meest in de media komt, is rohypnol, wat op dit moment in België niet meer verkocht wordt.”

Rohypnol behoort tot de klasse van de slaap- en kalmeermiddelen en die middelen worden heel veel ingenomen in België. “Dus ze zijn in vele huiskamers gewoon beschikbaar”, merkt Samyn op. En dus kunnen daders die slachtoffers willen bedwelmen ze heel gemakkelijk verkrijgen.

Daarnaast wordt bijvoorbeeld ook de drug GHB gebruikt, “maar het gaat niet alleen om rohypnol of GHB”, zegt Samyn. “Het kan over alle denkbare stoffen gaan, ook antidepressiva of anti-allergiepilletjes die je wat slaperig kunnen maken en je een gewillig slachtoffer kunnen maken.”

Vele van deze middelen werken op zich al snel, maar door ze in een alcoholisch drankje te doen, wordt het slaapverwekkende effect nog versneld.

Het is helaas vaak niet gemakkelijk om te merken dat er iets in je drankje is gedaan. “De meeste medicatie smaakt bitter, dus in dranken die weinig smaak hebben, zou je het kunnen waarnemen”, tipt Nele Samyn. Maar in dranken met sterke smaken, wordt het al moeilijker om het verschil te proeven.

Je zou het soms ook kunnen merken aan de kleuren, omdat sommige medicatie een gekleurde coating heeft, gaat Samyn verder. Bij heldere drankjes zoals gin-tonic zou je de verkleuring nog kunnen zien, maar bij rode wijn of cola zal je geen verkleuring kunnen waarnemen.” Bij middelen zoals de vloeibare, kleurloze en geurloze drug GHB, kan je het helemaal niet merken.

Omdat het dus niet gemakkelijk is om preventief iets te doen, raadt Nele Samyn aan om snel actie te ondernemen als je voelt dat er iets aan de hand is en je je slaperig begint te voelen.  

In eerste instantie adviseert de toxicologie om in zo’n geval zo snel mogelijk iemand uit je entourage te verwittigen, zoals een vriend of vriendin die mee is. Want voor je het weet, kan je bedwelmd zijn en zelfs het bewustzijn verliezen. Zelfs mét geheugenverlies achteraf, waardoor je niet meer weet wat er eventueel gebeurd is. 

Daarnaast is het heel belangrijk dat je zo snel mogelijk een bloed- en urinestaal te laten nemen, zodat eventuele drugs opgespoord kunnen worden. Het is vooral belangrijk om zeker een urinestaal te laten afnemen, benadrukt Nele Samyn, “omdat daarin 1 tot 3 dagen na toediening nog zaken opgespoord kunnen worden”, terwijl dat in bloed niet meer het geval is.

Desnoods kan er weken na de feiten nog een staal van je haar worden genomen. “In de eerste centimeter, die het dichtst bij je hoofdhuid zit, kunnen we nog een heel gamma aan verdovende middelen detecteren.” 

Maar, zo zegt Samyn nog, in een haarstaal kan je veel minder stoffen opsporen dan in een bloed- of urinestaal. Het is dus zaak om zo snel mogelijk één van die stalen te laten afnemen bij de huisarts of in het ziekenhuis. 

Tot slot vraagt Samyn om bij de staalnames heel eerlijk te antwoorden op vragen die je gesteld worden. Het is namelijk heel moeilijk om te duiden waar stoffen vandaan komen die in je bloed gevonden worden. Zeg dus wat je eventueel bewust hebt ingenomen en welke medicijnen je eventueel inneemt.