Videospeler inladen...

Van wie is de Noordpool? Europa mengt zich in geopolitieke strijd, met boorplatformen en militaire basissen als inzet

De Europese Commissie wil zich inzetten om de natuurlijke rijkdommen in het Noordpoolgebied onontgonnen te laten. Geen boringen naar olie, gas of steenkool dus. En daarmee mengt Europa zich in een geopolitiek schaakspel, samen met Rusland en de Verenigde Staten.

De temperatuur stijgt op de Noordpool, letterlijk en figuurlijk. Dat is de conclusie van de Europese Commissie. “De toenemende interesse in grondstoffen en transportroutes in het Noordpoolgebied kunnen de regio veranderen in een arena van lokale en geopolitieke concurrentie”, klonk het vorige week op een persconferentie in Brussel waar de Europese ‘Arctic Strategy’ werd voorgesteld.

Bekijk het verslag uit "Terzake" hier:

Videospeler inladen...

Concreet wil de EU een permanente vertegenwoordiging hebben in Groenland en wil zich actief inzetten om olie, gas en steenkool in het Noordpoolgebied onontgonnen te laten. Want door de opwarming van de aarde wordt het steeds eenvoudiger om de bodemrijkdommen te ontginnen. En dus eisen de Arctische landen, zoals Denemarken, Rusland en de Verenigde Staten allemaal hun deel van de Noordpool op.

Nieuwe Koude Oorlog?

Maar die territoriale claims hebben niet alleen gevolgen voor de grondstoffen van het Noordpoolgebied. Door de opwarming van de aarde wordt de Noordelijke IJszee een interessant alternatief voor het Egyptische Suezkanaal. Schepen die van Europa naar Azië varen, zouden zo’n tiental dagen sneller hun bestemming kunnen bereiken. En daar wil Rusland ook de vruchten van plukken. Dat ziet ook Louise van Schaik die voor het Clingendael Instituut de geopolitieke strijd rond de Noordpool volgt: “Voor de Russen is die vaarroute een nationale vaarweg, waar ze tol willen heffen, maar ze willen ook weten wat er precies in de schepen zit.”

Europa en de Verenigde Staten willen niet weten van zo’n nationalisering van de Noordelijke Zeeroute en vragen een vrije doorvaart. Maar intussen bouwt Rusland ook hun militaire aanwezigheid verder uit in het Noordpoolgebied, met verschillende basissen: “Rusland heeft een enorme grens langs de Noordpool en die directe grens met de VS willen ze verdedigen", zegt Louise van Schaik. Maar niet alleen Rusland, ook de NAVO is steeds vaker militair actief in het gebied, met allerlei trainingsmissies. Of hoe de strijd rond de Noordpool alle ingrediënten heeft om uit te groeien tot een nieuwe Koude Oorlog.

Meest gelezen