Sinds enkele maanden draaien Oekraïne en de NAVO om elkaar heen. Tijdens een bezoek aan Kiev deze week heeft de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin de voormalige Sovjetrepubliek een nieuw bot toegeworpen. Rusland was daar helemaal niet blij mee.

Afgelopen juni gaf de Oekraïense president Volodymyr Zelensky een duidelijk signaal aan de NAVO. Hij zei te streven naar een snelle integratie van zijn land in de alliantie, door middel van een actieplan voor het lidmaatschap (MAP). Op Twitter voegde hij eraan toe dat hij wachtte op “details” van de Amerikaanse president Joe Biden over het onderwerp.

De verklaring kwam op dezelfde dag dat NAVO-leden in Brussel bijeenkwamen voor een eendaagse topontmoeting waarvoor Oekraïne zijn teleurstelling uitsprak over het feit dat het niet was uitgenodigd.

Nu Rusland sinds het begin van het jaar troepen en militair materieel aan zijn grenzen heeft opgeslagen, drong Zelensky er bij de NAVO-leden op aan de procedures te versnellen om Oekraïne te laten toetreden.

Rusland heeft van zijn kant herhaaldelijk zijn bezorgdheid geuit over de toetreding van Oekraïne tot de NAVO. In september waarschuwde het Kremlin dat het elke uitbreiding van de militaire infrastructuur in zijn buurland als een overschrijding van een rode lijn zou beschouwen. Het kan ook rekenen op de steun van zijn Wit-Russische bondgenoot, wiens president Alexandr Loekasjenko de Verenigde Staten reeds heeft beschuldigd van het opzetten van opleidingscentra in Oekraïne die volgens hem het equivalent zijn van militaire bases.

Spanningen stijgen

Deze week zijn de betrekkingen tussen de verschillende partijen nog meer gespannen geworden. Tijdens een bezoek aan Kiev heeft de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin zich uitgesproken over het mogelijke lidmaatschap van Oekraïne van de NAVO. Hij zei dat Washington de aspiraties van Kiev om toe te treden tot de trans-Atlantische alliantie steunt en dat geen enkel land zich daartegen kan verzetten. Geen erg subtiele verwijzing naar de wens van Rusland om een dergelijke toenadering te voorkomen.

Het duurde niet lang voordat Moskou reageerde. De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Andrey Rudenko vertelde het persbureau RIA dat als Oekraïne lid wordt van de NAVO, er repercussies zullen zijn.

“De toetreding van Oekraïne tot de NAVO zou een uiterst gevaarlijke stap zijn die Rusland zou dwingen dienovereenkomstig te handelen”, donderde hij. “Aangezien dit onderhandelingen zijn tussen de NAVO en Oekraïne, is het aan hen om te beslissen wanneer en wat nodig is, maar we hebben hen gewaarschuwd dat elke stap gevolgen zal hebben. De NAVO kent ons standpunt over Oekraïne.”

Oekraïne streeft al lang naar nauwere banden met het Westen en zijn strijdkrachten. Het heeft gespannen betrekkingen met Rusland sinds Moskou in 2014 de Krim annexeerde en separatisten steunde die in het oosten van het land vochten.

(am)