Niet-gevaccineerden tot tien keer vaker in ziekenhuis opgenomen dan gevaccineerden
Niet-gevaccineerden belanden vandaag verhoudingsgewijs tot tien keer vaker in het ziekenhuis met Covid-19 dan mensen die wel gevaccineerd zijn. Vaccins zijn niet perfect, maar de ziekenhuiscijfers tonen hun werking wel heel duidelijk aan. Dat heeft coronacommissaris Pedro Facon op een persbriefing gezegd, waar voor het eerst cijfers over de vaccinatiestatus van gehospitaliseerden werden voorgesteld. Bij de 65-plussers is er stilaan wel een dalende bescherming tegen besmetting op te merken.
Alle ziekenhuizen in ons land verzamelen pas sinds een tweetal weken structureel en op dagelijkse basis de vaccinatiestatus van hun coronapatiënten. Tot nu toe zijn de gegevens van een duizendtal patiënten verzameld. Facon benadrukt wel dat de eerste gegevens door de beperkte set aan data voorzichtig geïnterpreteerd moeten worden. Sowieso is het moeilijk om twee groepen met elkaar vergelijken, omdat zij vaak een ander medisch sociaal-economisch profiel hebben, of een ander gedrag vertonen, bijvoorbeeld wat hun contacten betreft.
Toch tonen de eerste voorlopige conclusies de werkzaamheid van de vaccins aan, aldus Facon. Tijdens de voorbije week van 12 tot 18 oktober werden er 614 nieuwe hospitalisaties door Covid-19 geregistreerd. 317 onder hen, of 55 procent, waren volledig gevaccineerden. Driekwart van de gevaccineerde patiënten was 65 jaar of ouder, de overgrote meerderheid zelfs 75 of ouder.
Maar dat wil hoegenaamd niet zeggen dat gevaccineerden nu meer kans maken in het ziekenhuis te belanden dan niet-gevaccineerden, integendeel. De groep gevaccineerden in de bevolking is namelijk veel groter dan de niet-gevaccineerden. “Bij 100 procent gevaccineerden zullen er ook alleen maar gevaccineerden in het ziekenhuis belanden”, vergeleek Facon. “Zelfs al werken de vaccins sterk, toch zullen we nog altijd een aantal gevaccineerden blijven zien in het ziekenhuis. Dat is evident.”
Wanneer met die verdeling in de bevolking rekening wordt gehouden, blijkt dat het aantal niet-gevaccineerde ziekenhuispatiënten verhoudingsgewijs tot tien keer groter is dan volledig gevaccineerden. Per 100.000 gevaccineerde inwoners tussen 18 en 64 jaar in Vlaanderen waren er vorige week bijvoorbeeld 0,9 opnames. Bij niet-gevaccineerden in dezelfde groep waren dat er 9,8.
Bij de 65-plussers in Vlaanderen die niet gevaccineerd zijn, waren er vorige week 25,3 opnames per 100.000 mensen. Bij de volledig gevaccineerden waren dat er 8,8, bijna drie keer zoveel. Dat toont aan dat de vaccins ook bij de ouderen nog steeds hun werk doen, maar de kans op hospitalisatie bij hen desondanks wel groter is. Allicht speelt de dalende effectiviteit van de vaccins hier een rol.
Bij de gevaccineerde jongeren tussen 12 en 17 waren er vorige week geen ziekenhuisopnames in Vlaanderen, bij hun niet-gevaccineerden leeftijdsgenoten wel 1,6 per 100.000.
Ook in Brussel en Wallonië
Brussel en Wallonië laten dezelfde tendensen zien. In Brussel waren er vorige week bij de niet-gevaccineerde 65-plussers bijvoorbeeld liefst 50,4 opnames per 100.000 personen, bij hun volledig gevaccineerde leeftijdsgenoten waren dat er 18,6. In Wallonië was de verdeling 40,5 voor de niet-gevaccineerden versus 11,5 voor de wel gevaccineerden.
Volgens het coronacommissariaat is het duidelijk dat de vaccins werken. “Een verdubbeling van het aantal besmettingen zorgt nu voor een toename van ongeveer 35 procent van het aantal hospitalisaties. Vóór vaccinatie, in de tweede golf, en vóór de huidige deltavariant, bedroeg die stijging 53 procent. Nochtans is de huidige deltavariant dubbel zo besmettelijk dan de toen dominante variant.”
Kleiner verschil bij besmettingen, zelfs omgekeerd bij ouderen
De vaccins zijn vooral bedoeld om hospitalisatie en overlijden tegen te gaan, maar werpen ook een dam op tegen besmettingen, zij het minder uitgesproken dan bij de ziekenhuisopnames. Opmerkelijk zijn daarbij de cijfers voor de besmettingen bij 65-plussers. In Vlaanderen en Brussel raakten in de eerste week van oktober verhoudingsgewijs meer oudere mensen besmet die wel gevaccineerd zijn (123 per 100.000 in Vlaanderen) tegenover mensen die niét gevaccineerd zijn (101 per 100.000).
“Maar ook dat is op zich niet vreemd”, aldus Facon. Mogelijke oorzaak daarvoor zijn veranderend gedrag, maar ook een verminderende effectiviteit van de vaccins. De 65-plussers zijn de groepen bij wie de eerste twee prikken ondertussen het langst geleden gezet zijn. “Er is behoorlijk wat meer contactgedrag onder de 65-plussers, ook bij gevaccineerden. Daardoor zijn er meer doorbraakinfecties. De afnemende immuniteit in de maanden na vaccinatie speelt ook een rol. Vandaar ook de beslissing om over te gaan tot het toedienen van boostervaccins. Dat zouden we de komende tijd moeten kunnen zien in de cijfers.”
Positief is dat de incidentie bij de 65-plussers sowieso wel veel lager is dan bij de jongere groepen. Per 100.000 18- tot 64-jarige gevaccineerden raakten de afgelopen twee weken 196 mensen besmet, bij de niet-gevaccineerden liefst 495. Niet-gevaccineerde tieners tussen 12- en 17 telden zelfs 646 besmettingen per 100.000 personen in hun groep.
Beide groepen elkaar vergelijken is trouwens nog moeilijker dan bij de hospitalisaties, gaf ook viroloog Steven Van Gucht van Sciensano aan. De kans bestaat bijvoorbeeld dat wie zich in Brussel heeft laten vaccineren, zich ook veel sneller zal laten testen dan iemand met symptomen die niet gevaccineerd is. Een gevaccineerde heeft zeker in Brussel een heel ander profiel dan een niet-gevaccineerde. De ziekenhuiscijfers geven dan een beter beeld.
Tips voor veilige herfst en winter
Coronacommissaris Pedro Facon benadrukte ook deze voorzorgsmaatregelen de komende weken en maanden in acht te houden:
- Laat je vaccineren, en laat de boosterprik zetten zodra je uitgenodigd wordt. “Het vaccin blijft de sterkste verdediging tegen het virus.”
- Blijf thuis als je je ziek voelt, ga niet naar het werk of naar school en ontmoet geen vrienden. Laat je testen.
- Respecteer de isolatie- of quarantainemaatregelen als je positief getest bent of een hoogrisicocontact bent. Zo bescherm je ook de anderen.
- Verlucht de ruimte en controleer de luchtkwaliteit met een CO2-meter.
- Ken je eigen risicoprofiel: wie 65 jaar of ouder is of onderliggende aandoeningen of immuniteitsproblemen heeft, beperkt best zijn contacten en houdt best afstand. Gebruik een mondmasker in gezelschap als 1,5 meter afstand niet mogelijk is.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
