De huidige techniek van kernenergie voldoet op ‘ethisch, milieu- en gezondheidsvlak niet aan de beginselen van duurzame ontwikkeling’ en een kernuitstap in België kan ’tegen een relatief beperkte kostprijs, ook in termen van CO2-impact’. Dat staat te lezen in een advies van de Hoge Gezondheidsraad (HGR) dat Belga kon inkijken.
Binnenkort hakt de federale regering de knoop door: moet ons land in 2025 definitief de stekker uit alle kerncentrales trekken of blijven de twee jongste reactoren open? Nu de deadline nadert, laait de discussie over de kernuitstap opnieuw op.
Een nieuw advies van de Hoge Gezondheidsraad (HGR) is alvast erg kritisch over de rol van kernenergie als ‘duurzame’ energiebron en wijst op een hele resem risico’s.
Omdat ze bijna geen CO2 uitstoten, worden kerncentrales gezien als een mogelijke hefboom om de uitstoot van broeikasgassen te beperken. Maar de realiteit is ‘complexer’, merkt de Hoge Gezondheidsraad op. ‘Kernenergie kent haar eigen risico’s en werpt ernstige vragen op’, luidt het.
Nucleaire afval
De HGR wijst onder meer op de risico’s van het langlevende nucleaire afval, mogelijke ongevallen en het risico op terrorisme. Volgens de HGR kan ‘een ernstig nucleair ongeval niet worden uitgesloten, zelfs niet in de beste kerncentrales’. België is volgens de adviesraad ook ‘bijzonder kwetsbaar wegens de kenmerken en de betrokken locaties: dicht bij grote steden en internationale verkeersaders’.
De Hoge Gezondheidsraad erkent dat er nieuwe technologieën ontwikkeld worden en dat er in de toekomst kleinere en veiligere reactoren kunnen gebouwd worden. Maar die reactoren zitten nog in een ontwikkelingsfase en moeten nog verder onderzocht worden, onder meer op het vlak van veiligheid. ‘Ook al zouden deze ontwikkelingen toekomstperspectieven kunnen creëren, bieden deze reactoren hoe dan ook geen oplossing voor de huidige keuzes die België tegen 2035 moet maken’, luidt het.
Opvallende conclusies
De adviesraad komt tot een aantal opvallende conclusies. Zo oordeelt de HGR ‘dat vanuit ethisch, milieu- en gezondheidsoogpunt niet kan worden gesteld dat kernsplijtingsenergie, zoals die momenteel wordt gebruikt, aan de beginselen van duurzame ontwikkeling voldoet.’ Daarnaast oordeelt de HGR dat de ‘uitstap uit de kernenergie mogelijk is voor België, tegen een relatief beperkte kostprijs, ook in termen van CO2-impact’.
Over de modaliteiten van die uitstap blijft de HGR wat meer op de vlakte. ‘Er zijn argumenten voor en tegen de eventuele verlenging van twee kernreactoren na 2025. (…) Elke optie houdt risico’s in, die weliswaar van verschillende aard zijn en verschillende implicaties hebben op economisch en ethisch vlak, op het vlak van de energievoorzieningszekerheid, van het leefmilieu en van de volksgezondheid.’
