Het idee dat België nu wel het onderste uit de vaccinatiekan heeft gehaald, mag worden bijgesteld

Stel je voor dat er twee wegen voor ons liggen: een voor gevaccineerden en een voor niet-gevaccineerden. Op de weg van de gevaccineerden haalt een sluipschutter 1 op 10.000 passanten neer, op de weg van de niet-gevaccineerden 1 op de 500. Welke weg kies je? 

Die metafoor heb ik niet bedacht. Ze komt van viceadmiraal Henrique Gouveia e Melo, die in Portugal de vaccinatiecampagne leidde en met militaire discipline zijn land naar de internationale vaccinatietop stuwde. Gouveia e Melo bezigt oorlogstaal, toont geen begrip voor weigeraars en verschijnt op tv in gevechtstenue. Hij doet kortom alles wat experts in vaccinatiestrategie zouden afraden. Resultaat: Portugal is wereldkampioen vaccineren. 

Niet dat wij nu per se Portugal achterna moeten hollen, maar het idee dat België nu wel het onderste uit de vaccinatiekan heeft gehaald, mag worden bijgesteld. Ja, ons land doet het met een totale vaccinatiegraad van 75 procent goed, en Vlaanderen doet het met 80 procent nog beter. Maar, zoals de aanzwellende vierde besmettingsgolf illustreert: elk procent telt. Om een geruststellend vaccinatieniveau te bereiken, zeg 90 procent, moet een tand bijgestoken worden. In Brussel zeer zeker, in Wallonië ook, maar evengoed in Vlaanderen. 

Wat we van Portugal kunnen leren, is dat we ook buiten de begane paden moeten durven te wandelen. België/ Vlaanderen is er dankzij de inzet van velen in geslaagd een knappe vaccinatiegraad te bereiken met een ‘softe’ strategie van overtuiging. Mooi, maar de rek is eruit. Misschien moeten we nu de minder vriendelijke methode durven te overwegen. 

Vaccinatie verplichten blijft een bijzonder grote, intrusieve ingreep in de persoonlijke vrijheid. Tussenwegen liggen nog open. In Brussel en andere grote steden zou de school nog beter ingezet kunnen worden om jongeren aan een prik te helpen. Nu vragen we nog vriendelijk wie zich wil vaccineren. Die ‘opt-in’ zou een ‘opt-out’ moeten worden: alleen wie echt niet mee wil doen, moet dat expliciet melden. 

Ook de coronapas, het Covid Safe Ticket, kan nuttig zijn. Een garantie op een coronavrije omgeving biedt zo’n pas niet meer, maar als stimulans om mensen tot een inenting te brengen werkt hij wel nog. De schuchterheid om dit betwiste argument in te zetten mag stilaan wegvallen. 

Dat ook na vaccinatie een beperkt aantal mensen ernstig ziek wordt door Covid-19, lijkt onvermijdelijk. Onze gezondheidszorg is perfect in staat de meeste van deze mensen te redden. De riskante, hoge druk op het systeem wordt veroorzaakt door de niet-gevaccineerden. Zij maken zichzelf ziek en besmetten kwetsbare medemensen. Zij belasten het zorgpersoneel en veroordelen de samenleving nu weer tot vrijheidsbeperkingen. Hier valt wel degelijk nog winst te boeken. Het mondmasker moet dan wel weer op, het vriendelijke masker van de huidige vaccinatiestrategie laten we beter stilaan vallen.