Australië maakt bocht en wil tegen 2050 klimaatneutraal zijn, maar raakt niet aan steenkool- en gasproductie
Australië wil tegen 2050 klimaatneutraal zijn en dus niet meer broeikasgassen uitstoten dan er uit de lucht gehaald worden. Dat heeft premier Scott Morrison aangekondigd in de aanloop naar de klimaattop in Glasgow die zondag begint. Australië is een van de grootste vervuilers ter wereld en kreeg veel kritiek voor zijn magere ambities. Toch wil de regering ook met het nieuwe plan niet raken aan de ontginning van fossiele brandstoffen in Australië.
Lange tijd wilde Australië niets weten van ambitieuze beloftes om de uitstoot van broeikasgassen drastisch te verminderen. Maar in de aanloop naar de klimaattop COP26 in Glasgow (van 31 oktober tot 12 november) werd de druk van andere landen groot. Meer dan 100 landen beloofden tegen 2050 klimaatneutraal te worden, ook de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.
Nu volgt dus ook Australië, een van de grootste uitstoters van broeikasgassen per hoofd van de bevolking en een belangrijke uitvoerder van fossiele brandstoffen, zoals steenkool en gas. Premier Scott Morrison heeft altijd gekozen voor de belangen van de steekoolindustrie in zijn land en had veel moeite om steun te vinden voor klimaatneutraliteit in zijn regering. Zijn coalitiepartner, de National Party, heeft zijn machtsbasis in landelijke gebieden waar ook veel mijnbouw is.
Fossiele brandstoffen buiten schot
Toch zal ook in dit klimaatplan de steenkool- en gasindustrie gespaard blijven, zegt premier Morrison. Hij wil vooral investeren in groene technologieën en geen nieuwe belastingen heffen: "Het plan zal onze kolen- of gasproductie of -export niet stilleggen. Het zal geen nieuwe belastingen betekenen voor huishoudens, bedrijven of de bredere economie. Het zal geen jobs kosten in de landbouw, mijnindustrie of gassector. Want wat we met dit plan willen doen zijn positieve dingen, dingen mogelijk maken."
Premier Morrison wil de komende 20 jaar zo'n 13 miljard euro investeren in groene technologieën: door bijvoorbeeld CO2 uit de lucht halen of de prijzen van zonne-energie te verlagen. Maar Australië zal ook meer gas gebruiken, toch al zeker op de korte termijn.
Australië kan de gevolgen van de klimaatverandering moeilijk ontkennen. Het land werd de voorbije jaren getroffen door verwoestende bosbranden, overstromingen en periodes van droogte. "Australiërs willen dat er actie wordt ondernomen tegen klimaatverandering," zegt premier Morrison, "maar ze willen ook hun jobs en inkomen beschermen. Ik wil ook de Australische manier van leven beschermen, vooral in rurale en regionale gebieden. De Australische manier van leven is uniek."
"Een grap"
Het plan om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn, wordt toegejuicht. Maar op de details van het plan - of het gebrek daar aan - komt veel kritiek. Volgens de Australische ngo Climate Council is het plan "een grap zonder sterke uitstootreducties deze eeuw". Volgens directeur Amanda McKenzie heeft Australië "dringend nood aan een dramatische toename van hernieuwbare energie, een uitfasering van kolen en gas en een elektrificatie van onze transportsystemen."
Tegen 2030 komt Australië overigens niét met officiële, ambitieuzere doelstellingen, zoals vele andere landen wel al hebben gedaan in de aanloop naar de klimaattop in Glasgow.