De Hoge Gezondheidsraad is het wetenschappelijk adviesorgaan van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Het rapport van de HGR komt aan de vooravond van het ultieme debat over het al dan niet langer openhouden van enkele kerncentrales. Het gaat over nucleair risico, duurzame ontwikkeling en energietransitie. “De voortzetting van dit risico gedurende nog eens tien of twintig jaar roept zowel ethische, milieu- en gezondheidsvragen op”, zo slaat de HGR de deur voor kernenergie dicht.

Teruggetrokken

Maar drie experts van het onafhankelijke, nucleaire onderzoekscentrum SCK (met onder andere een vestiging in Mol) weigerden te ondertekenen. “SCK heeft over de jaren heen een uitgebreide, nucleaire kennis opgebouwd, die wereldwijd wordt erkend. Het is om die reden dat onze experts voor het rapport geconsulteerd werden. Maar de analyses die in het kader van dit rapport werden uitgevoerd, verliepen niet volgens de wetenschappelijke regels”, aldus Eric van Walle, directeur-generaal van SCK.

De experts van SCK hebben zich daarom teruggetrokken. “Onze wetenschappelijke integriteit werd aangetast”, zegt Johan Camps, expert stralingsbescherming. Hij trad op als expert voor de domeinen noodplanning, nucleaire risico’s en stralingsbescherming.

Camps: “Als wetenschapper kon ik me niet scharen achter de manier van werken. Er is geen grondige, objectieve analyse gevoerd over de domeinen waarvoor ik als expert optrad. Een objectieve analyse van die domeinen werd namelijk in het gedrang gebracht door het te koppelen aan factoren als ‘duurzaamheid van kernenergie’. De conclusies in het rapport zijn dus niet gebaseerd op een ruime wetenschappelijke consultatie.”

“Soort dreigbrief gekregen”

De drie experts van SCK – Johan Camps, Bjorn Baselet en Rafi Benotmane – deelden hun bezorgdheden met de HGR en wilden zich van het eindverslag distantiëren. Daarop voelden ze zich onder druk gezet: ze werden persoonlijk opgebeld om het rapport tóch te onderschrijven.

“Eerder hadden ze al een soort dreigbrief gekregen”, zegt Eric van Walle.” Ik ben trots dat ze voet bij stuk hebben gehouden, want wij dragen onze onafhankelijke, wetenschappelijk integriteit hoog in het vaandel. Men moet ze ook niet wegzetten als ‘pro-nucleaire experts’. Het is onaanvaardbaar dat onze experts zo worden behandeld, wij tillen hier zwaar aan”, zegt Eric van Walle.

Wil de uitstap van drie SCK-experts dan zeggen dat SCK voorstander van kernenergie is? “Het is niet aan ons om uitspraken te doen over de kernuitstap, dat is een politieke beslissing. Het is van groot belang dat er een maatschappelijk debat gevoerd wordt. Een debat dat gevoed wordt met wetenschappelijk juiste feiten”, besluit Van Walle.