Kunnen we het coronavirus niet gewoon laten razen nu zoveel Vlamingen gevaccineerd zijn? Dit zeggen experts

In maart vorig jaar, bij het krieken van de pandemie, leek het voor landen als Nederland of het Verenigd Koninkrijk nog de kip met de gouden eieren: geen totale lockdown, wel het virus zijn gangetje laten gaan en rekenen op natuurlijke immuniteit. Het idee: wie corona heeft gehad, is daarna immuun. En hoe groter die immune groep, hoe kleiner de kans voor het virus om ouderen of mensen met een kwetsbare gezondheid te besmetten.

De nog grote onduidelijkheid over Sars-Cov-2 en het feit dat ook jonge mensen zwaar ziek kunnen worden, deden ook de twijfelaars kiezen voor lockdowns. De natuurlijke immuniteit verdween in de koelkast. Maar nu de vaccins er zijn en zeker in Vlaanderen het overgrote merendeel van de bevolking is gevaccineerd: moeten we voor die paar resterende procenten het virus niet gewoon zijn gangetje laten gaan, in plaats van de regels opnieuw aan te scherpen?

Long-covid

“Nee”, zegt biostatisticus Geert Molenberghs. “Momenteel gaan onze modellen uit van een maximum van vierhonderd tot zeshonderd bezette bedden op de afdelingen intensieve zorg van onze ziekenhuizen. Maar die gaan nog altijd uit van een beperking in het aantal contacten en hier en daar maatregelen zoals mondmaskers op drukke plaatsen. Als we het virus zomaar zouden laten razen, dan gaan we over dat getal. En dan neemt de druk op de ziekenhuizen nog meer toe.”

Razen doet het virus vandaag als de beste, weten de experts. “De originele Wuhan-versie had een reproductiegetal van 2,5”, zegt epidemioloog Pierre Van Damme. “Deze deltavariant of inmiddels superdeltavariant zit aan minstens 7. Dat maakt het niet eenvoudig, want je zit met veel circulatie, een niet zo klein aantal niet-gevaccineerde Vlamingen en nog veel kwetsbaren die een derde prik nodig hebben. Als we het virus laten doen, dan zou je die laatste groep Vlamingen opgeven en daar kiezen we duidelijk niet voor.”

LEES OOK: Wie zijn de 70.000 niet-gevaccineerde volwassenen in Antwerpen?

Nog volgens Van Damme krijgt één op de zeven covid-patiënten vandaag af te rekenen met long-covid: maanden na de infectie nog steeds kortademig zijn of kampen met een verlies van reuk- of smaakzin. “Het risico op blijvende nevenwerkingen is er nog steeds”, zegt ook Marc Van Ranst. “Voor kinderen is het risico op long-covid misschien minder groot, maar voor volwassenen is de kans nog altijd reëel. Long-covid moeten we te allen tijde vermijden. Dat doen we door voorzichtig te blijven.”

87% in Portugal

Geraken we ooit wel aan die groepsimmuniteit en hoeveel moet die nu bedragen om als bevolking gewapend te zijn tegen deze variant van het coronavirus? De 70% die vooropgesteld werd na de uitbraak van de originele Wuhan-versie is inmiddels achterhaald.

Geert Molenberghs kijkt naar Portugal, waar ze vandaag cirkelen rond een vaccinatiegraad van 87%. “Ook daar stijgt het aantal besmettingen, maar slechts lichtjes en de ziekenhuisopnames dalen nog: het aantal hospitalisaties per capita bedraagt 1/15 van bij ons. De vaccinatiegraad geeft er een hoge bescherming. Maar daar zijn we hier nog niet, gezien het aantal dagelijkse besmettingen, en daar een datum op kleven gaat evenmin. Een voldoende mate van groepsimmuniteit bereiken we pas als er een golfje is dat we nauwelijks nog merken, zoals bij de griep. Met dertien overlijdens per dag door het coronavirus is dat nog niet het geval.”

“Op een bepaald moment zullen we de immuniteit van het vaccin en onze natuurlijke immuniteit bij elkaar kunnen optellen en dan zal dat voldoende zijn, tijdelijk, want de natuurlijke immuniteit is ook eindig”, zegt Pierre Van Damme. “Ik denk dat we daar pas in de lente zicht op gaan hebben. Met intussen meer mensen die een eerste en tweede prik hebben, en een derde dosis voor wie het nodig heeft, zitten we dan goed zolang er geen nieuwe varianten opduiken. In afwachting moeten we het woord ‘verstrengen’ vooral ook nuanceren: met relatief eenvoudige maatregelen als mondmaskers en een Covid Safe Ticket kunnen we de samenleving perfect laten draaien.”

Dat vindt ook Marc Van Ranst. “We laten vandaag te veel toe. Maar terugschakelen is nog altijd niet te vergelijken met de maatregelen die vorig jaar genomen zijn. Er is nog altijd heel veel mogelijk.”