Direct naar artikelinhoud
AchtergrondKlimaatdoelstellingen

Belangrijk VN-rapport concludeert: ook aangescherpte klimaatbeloften zijn lang niet genoeg, en te vaag

Geëvacueerde inwoners van Pepinster na de overstromingen van vorige zomer. Door klimaatverandering komt extreem weer vaker voor.Beeld Eric de Mildt

Ook de aangescherpte klimaatbeloften van de EU en landen als de VS, China en Japan zijn bij lange na niet genoeg om de opwarming van de wereld in de hand te houden. De wereld ligt nog altijd op koers voor minstens 2,7 graden Celsius opwarming, veel meer dan de 2 graden die de internationale gemeenschap als gevaarlijk beschouwt.

Dat bleek de afgelopen tijd al uit diverse onderzoeken en rapporten, maar staat nu ook genoteerd in het vlaggenschip onder de klimaat-voortgangsrapportages, het jaarlijkse Emissions Gap-rapport van het VN-milieuagentschap UNEP.

De nieuwe, aangescherpte afspraken zouden over tien jaar nog eens zo’n 7,5 procent kunnen afschaven van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, blijkt uit het rapport. Maar om op de afgesproken limiet van 1,5 graad opwarming uit te komen, zou er liefst zeven keer zoveel af moeten.

Nu-probleem

In cijfers: de mensheid stoot momenteel voor zo’n 50 miljard ton CO2 uit aan diverse broeikasgassen. Met alle afspraken en beloften erbij, zou dat in het jaar 2030 ongeveer gelijk blijven. Politiek en economisch is het al een hele prestatie dat het niet stijgt, maar het is bij lange na nog niet genoeg.

Om de opwarming te beperken tot anderhalve graad, moet er zo’n 25 miljard ton af. En om onder de ‘gevaarlijke’ 2 graden te blijven, nog steeds zo’n 11 miljard ton per jaar. Dat is, om een indruk te geven, ongeveer de jaaruitstoot van China.

In een bijgeleverde verklaring komt UNEP-directeur Inger Andersen woorden tekort om zijn frustratie te uiten. ‘Klimaatverandering is geen toekomstprobleem meer. Het is een nu-probleem.’ En: ‘De klok tikt luid.’

Acht jaar de tijd

‘Om een kans te maken om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad Celsius, hebben we acht jaar om de uitstoot van broeikasgassen haast te halveren. Dat zijn acht jaren om de plannen te maken, het beleid te ontwikkelen, dat te implementeren en uiteindelijk te leveren.’

De afgelopen tijd beloofden diverse wereldmachten, waaronder Europa, de VS, China, Canada, Argentinië en Japan, op termijn hun broeikasuitstoot terug te dringen tot nul. Maar vaak is dat pas na een stijging, en daarbij zijn de plannen veel te vaag, klaagt de UNEP. Landen moeten hun toezeggingen ‘binnen maanden’ beginnen uit te voeren, vindt Andersen, anders loopt het klimaat gierend uit de hand.

2,4 tot 2,9 graden

Een andere rapportage, waarbij men kijkt naar de plannen om delfstoffen uit de grond te halen, kwam vorige week ook al tot de slotsom dat de wereld helemaal vastloopt in haar eigen klimaatbeloften. En een recente analyse door onder meer Nederlandse wetenschappers wees uit dat de wereld momenteel afkoerst op 2,4 tot 2,9 graden opwarming, mét de huidige afspraken erbij.

Kleine lichtpuntjes zijn er overigens ook. Zo constateert de analyse dat de 2-gradengrens in elk geval ‘binnen bereik’ komt als meer landen gaan streven naar nul uitstoot. Als de huidige nul-uitstootplannen strak en snel worden uitgevoerd, zou dat een halve graad opwarming kunnen schelen, blijkt ook uit het nieuwe UNEP-rapport.

Het Duitse Ahrdal werd afgelopen zomer getroffen door zware overstromingen. DBeeld Daniel Rosenthal