Radio 2

Expertenrapport Congo-commissie is af: "Belangrijke leidraad voor verwerking van koloniaal verleden van België"

De tien experten uit de Bijzondere Commissie “Congo-Koloniaal Verleden” hebben hun rapport met aanbevelingen klaar. Commissievoorzitter Wouter De Vriendt (Groen) vindt het een “belangrijke leidraad voor de verwerking van het koloniaal verleden van ons land”. Het rapport van de experts zal voorgesteld worden aan het parlement. 

De Bijzondere Kamercommissie “Congo-Koloniaal Verleden” werd vorige zomer samengesteld met als opdracht “het koloniaal verleden van België onder ogen te zien, het trachten te verwerken en maatregelen te voorzien om het veroorzaakt leed te herstellen”, dat zegt Groen-Kamerlid Wouter De Vriendt, voorzitter van deze Bijzondere Kamercommissie.

Een van de eerste doelstellingen was het aanduiden van experten die de Kamerleden moeten bijstaan in hun werkzaamheden. Het werden tien experten, die het Belgische koloniale verleden vanuit verschillende standpunten moesten bekijken. Naast vijf historici gaat het bijvoorbeeld om verzoeningsexperten en een vertegenwoordiger van de diaspora. 

Bijna 700 pagina's met aanbevelingen

Het rapport behandelt drie grote thema’s: geschiedenis - herinnering, herstel en participatie - kolonialisme en racisme. Het telt maar liefst 681 pagina's. De experten doen ook een aantal aanbevelingen voor het herstel van de schade die België door de kolonisatie heeft aangericht. 

Eén van de experten, kunsthistorica en vertegenwoordigster van de diasporaverenging Anne Wetsi Mpoma, houdt een pleidooi voor de erkenning van de kolonisatie van Congo als misdaad. "Dat gaat gepaard met herstelbetalingen", klinkt het. Over de grootte van die eventuele som spreekt de experte zich niet uit. "De geleden schade valt niet te becijferen, wat niet wegneemt dat die toch via een financiële schadevergoeding moet worden hersteld."

De geslagen wonden worden doorgegeven van de ene generatie op de andere

kunsthistorica Anne Wetsi Mpoma

"De geslagen wonden worden doorgegeven van de ene generatie op de andere", klinkt het nog bij Mpoma. 

Copyright 2020 The Associated Press. All rights reserved

"Nieuwe stap in koloniale verleden"

Commissievoorzitter De Vriendt vindt het "belangrijk om te beseffen dat het koloniale verleden verstrekkende gevolgen heeft gehad die nu nog blijven nazinderen. Het is een verhaal van economische plundering, maar het had ook een grote impact op tradities, culturen en op de psyche”. 

Hij vindt het daarnaast ook belangrijk om te wijzen op de methodologische aanbevelingen van de experts. “We moeten onze tijd nemen ”, aldus De Vriendt. “Het is een langdurig proces”.  Hij wijst ook op nood van “een breed draagvlak” en  “transparantie” bij aanpak van de commissie.

Het is een verhaal van economische plundering, maar het had ook een grote impact op tradities, culturen en op de psyche

Commissievoorzitter Wouter De Vriendt

Er zijn ook verschillende aanbevelingen die de commissievoorzitter opvielen. “Zo is er een gebrek aan aandacht voor wie zich heeft verzet tegen Leopold II en het kolonialisme, zowel in Congo, Rwanda, Burundi als in België zelf, ook het gebrek aan erkenning speelt een belangrijke rol”. 

Verder haalt De Vriendt de aanbeveling aan dat er “te weinig samenwerking tussen historici van de vier betrokken landen is" en dat het "koloniaal verleden beter belicht moet worden in het onderwijs". Hij heeft het ook over "een actieplan tegen racisme en discriminatie.”

Het rapport is de start van het effectieve werk van de Bijzondere Commissie “Congo - Koloniaal Verleden”. Binnenkort wordt het rapport gepresenteerd in het parlement en wordt er over verdere acties beslist.

Courtesy Everett Collection

Meest gelezen