Colruyt zal niet stoppen met vlees aan stuntprijzen te verkopen: zeven opmerkelijke fragmenten uit De Grote Shift

In de Gentse Handelsbeurs gingen vier topfiguren uit de voedingssector in debat voor ‘De Grote Shift’, een reeks klimaatdebatten van De Standaard. ‘Het voedselsysteem is een complex systeem, vol tegenstrijdigheden. Dat mag geen excuus zijn. We moeten snel vooruitgaan,’ sloot factchecker Erik Mathijs het debat af. (red.)

Wat mogen we nog eten? En hoe blijven boeren bondgenoten? ‘De Grote Shift’ volgens Foods Benelux Unilever (Debora van der Zee), Colruyt (Stefan Goethaert), het Algemeen Boerensyndicaat (Hendrik Vandamme) en de Belgian Pork Group Westvlees (Jos Claeys). Erik Mathijs, professor landbouweconomie aan de KU Leuven, kent de hele keten, from farm to fork. Hij slikt niets zomaar. Hieronder zetten we enkele opvallende fragmenten uit het debat op een rij.

Varkensboeren verdedigen export naar China, maar: 'Hier zullen we minder vlees eten'
Algemeen Boerensyndicaat: 'We moeten als sector nadenken hoe we verder kunnen'
Deze beloftes maken de topfiguren uit de voedingsindustrie aan toekomstige generaties
Unilever 'CO2-taksen zijn goed, maar overheid moet meer subsidiëren'
Is bio duurzaam? En kan bio de wereld voeden?
Hendrik Vandamme: 'Er is een keerzijde aan de medaille van goedkope basisproducten'
Herbekijk hieronder het integrale debat:

Duurzaam is duur

Veel vragen van lezers gaan over de tegenstelling duurzaam en duur versus schadelijk en goedkoop. Een nul-btw voor groenten en fruit zou daar iets aan kunnen doen, denkt landbouwer Hendrik Vandamme. Stefan Goethaert van Colruyt ziet het niet als de taak van de supermarkt om producten die niet duurzaam zijn, duurder te maken, of duurzame goedkoper.

Hij verwacht wel veel van de duurzaamheidsscore die de retailer introduceerde, en die lijkt op de nutriscore. ‘Uit resultaten van een Spaanse retailer blijkt dat 15 procent van de klanten meer producten uit categorie A en B (gezondere categorieën) zijn gaan kopen sinds de nutriscore er verscheen. Dat is gigantisch. Stel dat 15 procent van onze klanten dezelfde beweging naar meer duurzame producten maakt: dat is een immense impact op het klimaat.’

‘Vijfde Belgische emissie afkomstig van voedselsysteem’

Mathijs bracht in primeur resultaten naar voor die aantonen dat een vijfde van de emissie van broeikasgassen in België afkomstig is van het voedselsysteem. Productie vormde daarvan de helft. Meer dan transport van voedsel en industriële verwerking wegen twee verrassende uitstoters door: verpakkingen en retail.

 ©  Erik Mathijs

‘Bij die verpakkingen moet je eerder denken aan glas, staal en aluminium dan aan plastic’, legt Mathijs uit. De grootste broeikasgasuitstoot van de retailsector is - opnieuw verrrassend - niet afkomstig van energie, maar van de freongassen gebruikt voor koeling.

Ontbossing voor voeder

Globaal gezien is het voedselsysteem verantwoordelijk voor 34 procent van de uitstoot van broeikasgassen. Maar liefst 74 procent daarvan is gelinkt aan veranderingen in landgebruik, waarvan ontbossing de belangrijkste factor is. Bijvoorbeeld in Zuid-Amerika verdwijnt veel regenwoud om soja voor export te telen. Ook voor de teelt van palmolie in bijvoorbeeld Azië moeten bossen wijken.

Landbouwer Hendrik Vandamme geeft toe dat de Belgische veeteelt nog afhankelijk is van geïmporteerde soja. Hij zou graag willen dat Europese en zelfs Belgische boeren zelf op een rendabele manier soja kunnen telen. ‘Daarvoor hebben we nood aan nieuwe veredelingstechnieken’, aldus Vandamme. Hij doelt daarmee onder meer op technieken als Crisper-Cas9, die volgens de Europese Unie onder genetische modificatie vallen, en dus heel moeilijk legaal te telen zijn binnen de lidstaten.

Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. U heeft hiervoor geen toestemming gegeven.

Ontbossing voor voedsel

Jos Claeys van varkensvleesbedrijf Belgian Pork Group Westvlees laat niet na te benadrukken dat varkens de dieren bij uitstek zijn om organisch afval te recycleren. Ze hoeven geen soja. Hij drukt zijn hoop uit dat beendermeel (organische resten van productiedieren) opnieuw gebruikt mag worden in de varkensteelt. Dat is eerder verboden omwille van sanitaire redenen.

Debora van der Zee van Foods Benelux Unilever op haar beurt geeft aan dat haar bedrijf al jaren bezig is met het in kaart brengen van de oorsprong van de palmolie van hun leveranciers. ‘Wij hebben ons ertoe verbonden om onze toeleveringsketen van palmolie 100 procent ontbossingsvrij te maken tegen 2023.’

Mijn grote vraag vanavond is: Hoe krijgen we de retail (onder meer de supermarkten, red.) zo ver dat hun businessmodel rendabel is wanneer ze minder verkopen, en niet meer’, besluit de professor, die als factchecker het debat bewaakte.