Italiaanse senatoren houden wetsvoorstel over homofobie tegen: "Zwarte bladzijde"
In Italië heeft de Senaat een wet tegengehouden waarmee haatmisdrijven tegen holebi's, vrouwen en mensen met een handicap kunnen worden vervolgd. Een meerderheid van de senatoren besliste om het debat over het wetsvoorstel stop te zetten. Pas ten vroegste over zes maanden kan het voorstel, in een aangepaste vorm, opnieuw op tafel worden gelegd. Maar voorstanders van de wet vrezen dat hij tijdens deze legislatuur niet meer gestemd raakt. "De Senaat kijkt weg van reële noden", reageert het parlementslid dat het voorstel indiende.
De zogenoemde "wet-Zan", genoemd naar parlementslid Alessandro Zan van de sociaaldemocratische Partito Democratico (PD) die het voorstel indiende, omvat een uitbreiding van de bestaande antidiscriminatiewet. Discriminatie en haatmisdrijven zijn in Italië al strafbaar, maar niet alle groepen die er mogelijk mee te maken krijgen, worden expliciet genoemd. De "wet-Zan" voegt onder meer seksuele oriëntatie, genderidentiteit, en sekse toe als discriminatiegronden die strafbaar zijn.
Het wetsvoorstel raakte in november vorig jaar relatief vlot door het parlement. Maar in de Senaat proberen rechtse senatoren al maandenlang te verhinderen dat het voorstel ter stemming komt. Ze kregen steun van het Vaticaan, dat formeel bezwaren uitte tegen de wet en zelfs vroeg dat hij zou worden aangepast -een stap die tot ophef leidde.
Het Vaticaan en rechtse partijen voeren aan dat de wet de vrijheid van meningsuiting in het gedrang brengt. Hij zou er volgens hen bijvoorbeeld toe kunnen leiden dat katholieke scholen verplicht lessen over tolerantie en gendertheorieën in hun lessenpakket moeten opnemen. Ook vrezen ze dat de weigering van de Katholieke Kerk om koppels van hetzelfde geslacht te laten trouwen dan strafbaar zou worden.
De twee grootste radicaal-rechtse partijen, de Lega en Fratelli d'Italia, zijn er nu in geslaagd om een geheime stemming af te dwingen over de "wet-Zan". Een meerderheid van de senatoren (154 van de 315, tegenover 131 voorstanders en 2 onthoudingen) besliste om het debat over het wetsvoorstel stop te zetten.
"De wet is dood"
Volgens de Italiaanse regelgeving kan het nu pas over minstens zes maanden, en in aangepaste vorm, opnieuw ter stemming worden voorgelegd. Het voorstel is met andere woorden op de lange baan geschoven. Voorstanders van de wet vrezen dat het niet meer gestemd raakt voor het einde van de legislatuur, begin 2023, en dat uitstel wel eens afstel zou kunnen worden. "De wet is dood", reageerde een partijgenoot van Alessandro Zan.
Zan zelf heeft het over "een zwarte bladzijde voor de democratie en de mensenrechten". "De Senaat heeft ervoor gekozen om ver weg te blijven van reële noden". Ook holebiverenigingen reageren verontwaardigd en ontgoocheld. Homofobie is een ernstig probleem in Italië, zeggen ze, en homofobe haatmisdrijven worden minder zwaar bestraft dan racistische.
Maar ook in politieke kringen veroorzaakt de stemming in de Senaat opschudding. Dat het wetsvoorstel is verworpen, betekent immers ook dat niet alleen de radicaal-rechtse partijen die de geheime stemming hadden gevraagd tégen hebben gestemd. Ook linkse parlementariërs hebben dat gedaan, hoewel er een akkoord was om vóór te stemmen.
De linkse partijen kijken daarom nu met enige ongerustheid uit naar februari, want dan moet het parlement een nieuwe president kiezen, en ook dat gebeurt via geheime stemmingen. De linkse partijen vrezen dat ze niet op elkaar zullen kunnen rekenen om hun kandidaat gestemd te krijgen.