Zwijndrecht stelt 3M in gebreke voor PFOS-vervuiling: “Onze inwoners worden gegijzeld door onzekerheid”

“De maat is vol. We stappen naar de rechter en eisen dat de vervuiler zijn verantwoordelijkheid opneemt”. In aanwezigheid van het voltallige college maakte burgemeester André Van de Vyver donderdag bekend dat het juridische stappen zal zetten tegen chemiebedrijf 3M. Hiervoor werd advocate Erika Rentmeesters, gespecialiseerd in milieurecht, onder de arm genomen. “Er worden twee stappen ondernomen”, kondigt ze aan. “ER wordt een ingebrekestelling gestuurd naar 3M waarin het bedrijf wordt aangemaand om zijn verantwoordelijkheid op te nemen ten aanzien van de slachtoffers, waaronder de gemeente zelf. Daarnaast zal de gemeente een klacht met burgerlijke partijstelling indienen bij de onderzoeksrechter.”

3M krijgt 14 dagen de tijd om te reageren. Als het bedrijf geen actie onderneemt, zal de gemeente naar de rechter trekken om schadevergoedingen te bekomen. “Een groepsvordering of class action is in ons land nog niet mogelijk voor milieurecht maar elke inwoner die schade lijdt, zal zich bij de procedures kunnen aansluiten.”

Volgens schepen van leefmilieu Steven Vervaet is het vertrouwen in 3M ernstig geschonden. “Uit alle informatie die nu naar boven komt blijkt dat de fabriek de bron is van de verontreiniging met PFOS maar het bedrijf blijft in gebreke om volledige transparantie te geven over historische en actuele lozingen via lucht en water. Voor ons ligt er voldoende bewijs op tafel. We eisen dan ook het engagement van 3M om alle kosten te dragen voor de geleden schade vandaag en in de toekomst.”

Eerder stelde ook de Vlaamse regering 3M al in gebreke. “Die procedures zijn complementair”, vindt Vervaet. “Ook Vlaanderen vraagt om transparantie en natuurlijk het stoppen van verdere verspreiding. Wij gaan nu nog iets verder op het punt dat onze inwoners niet aan hun lot mogen worden overgelaten.”

En de kosten kunnen wel eens hoog oplopen. Vandaag al zijn er gevolgen. “Mensen die bouwen, moeten bijvoorbeeld ook extra stalen laten nemen. Dat zijn kosten die men niet begroot heeft,” zegt burgemeester Van de Vyver. Maar dat is wellicht maar een fractie van de schade die nog volgt. “Onze inwoners worden nu gegijzeld door onzekerheid”, vult schepen Vervaet aan. “Ze worden bovendien voor onmogelijke keuzes gesteld die zware kosten met zich meebrengen: hier blijven wonen ten koste van de gezondheid of verhuizen in afwachting van een sanering. Als gemeente worden we trouwens steeds meer bevraagd door ernstige getroffen inwoners over de mogelijkheid tot herhuisvesting, al dan niet tijdelijk. Want wanneer hebben ze voldoende gedaan om zichzelf en hun kinderen te beschermen? De beperkte financiële draagkracht van sommige mag volgens ons geen rol spelen bij het maken van die beslissing.”

Ook bij de gemeente lopen de uitgaven nu al fors op, klinkt het. “Infrastructuurwerken zijn stilgelegd, er moeten extra bodem- en waterstalen worden genomen, we zitten met de afvoer van vervuilde grond, een lopend bebossingsproject werd on hold gezet als gevolg van de vervuiling...” somt de burgemeester op.  “We kunnen de gevolgen en kosten nu moeilijk al begroten maar het staat nu al buiten kijf dat deze aanzienlijk zullen zijn. Onze middelen zijn beperkt maar we willen dat de zaken goed worden aangepakt. Daarom dat we alvast een financiële compensatie vragen aan Vlaamse overheid om deze crisis te doorstaan.”

Een andere vraag aan het adres van de Vlaamse regering is een uitbreiding van het bloedonderzoek. “Voor het afgelopen bloedonderzoek was er maar plaats voor 800 omwonenden. We vinden echter dat alle inwoners de kans moeten krijgen om hun bloed te laten testen", zegt Van de Vyver. “De ongerustheid is dermate groot, dat we verplicht zijn om dit te eisen.”

Lees ook: Dag van de waarheid voor 3M: waarrond draait het dossier?